Plakouders als bijvangst: ‘Hoe zeg ik nee, zonder straks op 340 tenen te trappen?’

03.09.2023 07:54
plakouders als bijvangst Beeld: Getty Images

Hoe graag Lizzy Jansen ook tegen eindeloos beppende ouders zou willen zeggen: “Succes ermee, ik heb nog meer te doen”, ze durft het niet. Want de volgende dag komt ze ­diezelfde ‘vaders en moeders van’ weer tegen op het schoolplein.

Halverwege de voetbaltraining stapt er een vrouw lachend op me af. “Jij bent toch Lizzy, de mama van de linkerspits uit het team?” Ja knik ik, ondertussen als een razende bedenkend wie zij dan moet zijn. Ze zegt het zelf al: ze is de moeder van Tim. De linksback. Hij is nieuw in het voetbalteam van mijn zoon Mason (10).

Ze vertelt ook direct dat haar man nooit komt kijken omdat ze een eigen bakkerszaak hebben, dat ze nog een zoon heeft die niet sportief is én dat ze de volgende keer gevulde koeken uit eigen bakkerij meebrengt.

Playdate

Dat doet ze. Superlief. Ze komt ook de verdere trainingen die week naast me staan en keuvelt verder over het reilen en zeilen als ondernemer in tijden van inflatie. Interessant. Maar ze deelt ook alle vakantiefoto’s en haar zorgen om haar met diabetes kwakkelende moeder. Ondertussen zie ik weinig van de kunsten van mijn zoon, want ze slokt me op.

Aan het eind komt waar ik al bang voor was: ze vraagt mijn telefoonnummer. Ze wil een soccerplaydate organiseren en nodigt mij meteen uit om dan gezellig koffie te drinken. Met warme appeltaart.

“Ik hoef er geen contact bij, puur en alleen omdat onze kinderen samen voetballen”

Ik aarzel en stamel iets over drukdrukdruk. Hoe aardig en hoe aanlokkelijk zelfgebakken appelgebak ook klinkt, ik wil het niet. Ik hoef er geen contact bij, puur en alleen omdat onze kinderen samen voetballen/spelen/in dezelfde klas of op judo zitten.

Ik vind het prima om af en toe te kletsen en haar zoon mag best bij ons spelen, maar ik zou niet weten wanneer ik tijd voor haar vrij kan maken. Bovendien heb ik al genoeg aanspraak van de andere ouders langs de kant, plus alle andere kennissen die ik de afgelopen jaren heb gekregen. De bijvangst, zoals ik die gekscherend noem. Dat wat meekomt bij de grote vis; het moederschap.

Vaste kern

Ik was 35 jaar toen ik moeder werd. Mason kwam tien jaar nadat ik met de pil stopte, zwanger worden ging bij mij niet vanzelf. Ik heb lang gedacht dat een kind voor mij niet was weggelegd, tot het moment dat het wel lukte.

In de tussentijd stond mijn leven niet stil. Ik heb veel vrienden om me heen vergaard, al met al een soort vaste kern van twaalf vrouwen en één man. Mensen met wie ik borrel, naar de bioscoop ga, eet, vakantie vier en gewoon graag samen ben.

Een telefoonboek vol

In mijn leven zonder kind had ik geen idee wat je allemaal bij de baby cadeau krijgt. Naast de enorme zooi aan spullen en speelgoed kwamen er ook veel sociale contacten mijn huis binnen.

Al toen mijn zoon heel klein was stroomde er een aantal nieuwe namen mijn telefoonboek in, allemaal op een of andere manier aan hem gelinkt. De moeders van drie van zijn crèchemaatjes vonden het een geweldig goed idee deze peutervriendschap uit te diepen en regelmatig speelafspraken te plannen.

Tot dat moment dacht ik dat kleintjes op die leeftijd alleen nog maar elkaars pop en bal afpakten om het in de eigen snavel te stoppen, maar blijk­baar was voor tweejarigen samen naar zo’n indoor speelparadijs gaan het summum van gezelligheid.

“Ze nodigde zichzelf uit om mij ’s avonds nog eens urenlang te bellen”

Op zulke ballenbakochtenden deelden we langzaam maar zeker ook steeds meer persoonlijke dingen. Zo lag de moeder van Max in scheiding. Wij spraken haar bemoedigend toe. Blijkbaar vond deze moeder dat ik het beste luisterend oor had, dus nodigde ze zichzelf uit om mij ’s avonds nog urenlang te bellen. Ze wist dat ik geen partner had, dus nam aan dat ik alle tijd had. Ik durfde haar niet af te kappen, want ik zou haar de week erna weer treffen bij de zandbak en ik wilde haar dan niet hoeven te ontwijken.

Hulpouders

Sinds Mason op school zit, stijgt het aantal moeders en vaders in mijn telefoonboek alleen maar gestager. En zijn immers steeds weer nieuwe klassen en kinderen en dus weer nieuwe mogelijke vriendjes met dito speeldates. Plus schoolreisjes die ondersteuning nodig hebben, een zwangere juf die een kraamcadeautje verdient, een zomerfeest of avondvierdaagse georganiseerd en een aula die moet worden omgetoverd tot kerstwonderland.

Om niet alles op de schouders van de leerkrachten te laten neerkomen, heb ik me op de eerste schooldag van Mason aangeboden als hulpmoeder. Zo kwam ik zes jaar geleden terecht in een pool met andere ouders die zich ook hadden opgeworpen voor hand- en spandiensten. In een appgroep werd alles wat maar te maken had met school en de kinderen gemeld. ’s Avonds piepte zeker een keer of vijftien mijn telefoon, teken dat er activiteit was in de groep Super Mama’s & Papa’s. Of – dat gebeurde steeds vaker – dat ze gewoon een kletspraatje wilden houden.

Op stil

Inmiddels had ik zelf een vriend die dat eeuwige geklingel minder grappig vond en ook tijd met mij wilde doorbrengen, dus zette ik de groep op stil en las later wat ik had gemist. Daar had ik soms bijna een dagtaak aan.

Ik kreeg ook regel­matig het verwijt dat ik te afwezig was; dan was het ‘vergezellen naar Nemo’ al vergeven en kon ik alleen nog luizenpluizen. Uiteindelijk ben ik vorig jaar uit de superoudergroep gestapt. Ik ben nog steeds bereid mijn handen uit de mouwen te steken, maar hoef dat niet meer in clubverband te doen.

Lees ook – ‘Op het hoogtepunt van de app-horror zat ik in 68 groepsapps, alleen al voor de kinderen’ >

Geen klik

Dat houdt niet in dat de sociale activiteiten zijn gestopt. Toen mijn zoon klein was kende ik iedereen van zijn judoklas. Nu hij op selectieniveau voetbalt, speelt ons sociale leven zich groten­deels af op en rond de voetbalclub met alle ouders die daar weer bij horen.

Ook stuk voor stuk aardige lui, maar je wordt bijna verplicht vier keer in de week tijdens de twee uur durende training bij het grasveld te praten met mensen die ik normaal nooit als vrienden had uitgekozen, toch weet ik inmiddels wel alles over hun lastige puberdochter/zieke vader/nukkige partner. En dan zijn er nog genoeg ouders van Masons klasgenoten die blijven plakken voor een wijntje als ze hier hun kind ophalen na een speeldate. We wonen net buiten de stad, voor veel kinderen te ver om alleen heen te fietsen. Of ze nodigen ons uit voor een barbecue of om met z’n allen te gaan bowlen.

Al die ouders zijn absoluut aardig maar, zoals ze altijd zeggen bij First Dates: ik mis de echte ‘klik’. We delen niet dezelfde humor, achtergrond of interesses. Ik wil best met hen op het schoolplein van gedachten wisselen over het schoolsysteem of desnoods babbelen over aankomende vakantieplannen, maar wat mij betreft blijft het daarbij.

Ouder van…

Zonder te overdrijven heb ik in mijn telefooncontacten nu onder de M negentien keer staan ‘Moeder van …’ en onder de V vijftien keer ‘Vader van…’. Het grootste nadeel van deze bijvangst van het ouderschap, vind ik dat ze je eigen vrienden bijna vervangen.

De drie moeders tijdens Masons jaren op de crèche zag ik destijds meer dan mijn eigen vrien­dinnen, omdat we wekelijks met elkaar afspraken bij de speeltuin of kinder­boerderij. Mijn sociale agenda draaide in die tijd 180 graden om. Borrelen op het terras werd vervangen door een laffe cola in een pretpark. Doorzakken tot ’s morgens vroeg omgeruild voor in alle vroegte verzamelen voor een dag Zandvoort.

Ondergesneeuwd

Ik weet amper wat er speelt in het leven van mijn dierbare vrienden met wie ik dolgraag weer eens een avond of middag doorbreng. Ze sneeuwen nu schandalig onder door andere prioriteiten. Niet alleen doordat ik nu een kind en relatie heb en er simpelweg te weinig uren in een dag of week zitten, maar dus ook doordat ik meer tijd dan me lief is doorbreng met de mensen die ik dankzij Mason ken.

Ik voel me schuldig tegenover mijn beste vriendin die voorstelt weer eens ouderwets te gaan winkelen, waarvoor ik geen ruimte heb in mijn agenda, terwijl ik wel tijd heb om met de moeder van Mia in een trampolinepark te hangen.

“Ik heb geen tijd meer voor mijn beste vriendin maar wel voor de moeder van Mia”

Ik moet al wéken mijn studievriendin terugbellen om een datum te prikken voor een wellnessweekend, maar vergeet het steeds. Elke avond speelt er weer iets wat voorrang heeft: flyers maken voor het zomerfeest op school. Een voetbaltrainingskamp organiseren. Of appen met de vader van Lion, wiens zoon een blessure heeft en nu twijfelt of hij wel mee kan gaan op voetbalkamp.

Een tandje minder

Ja, dat doe ik allemaal zelf. Niemand dwingt me, het is geen straf. En het zijn allemaal ook echt geen nare mensen. Een van de moeders van school heb ik inmiddels al zonder M toegevoegd. Dat is ‘gewoon’ Faisca, ooit gestart als de moeder van Samira en Zayne en deel uitmakend van de supermoedersclan, inmiddels mijn vriendin, omdat we zo ongelofelijk hard kunnen lachen. Zonder mijn zoon had ik haar nooit ontmoet en dat zou ik oprecht jammer vinden.

Het is ook niet zo dat ik voortaan als een paria op het schoolplein wil lopen en niemand langs het voetbalveld gedag wil zeggen. Daarvoor ben ik een veel te sociaal dier. Maar ik heb ook nauwelijks een ruggengraat: ik blijf dus al die sociale afspraken aflopen en tegen mijn zin napraten en borrelen met alle vaders en moeders van de vriendjes en klasgenoten van Mason. Het mag alleen allemaal best een tandje minder. De vraag is hoe ik dat moet aanpakken, zonder straks op 340 tenen te trappen.

Wil je nog meer mooie en herkenbare verhalen van mede-mama’s lezen? Neem nu een abonnement en ontvang Kek Mama elke maand als eerst op jouw deurmat.