Hypochondrie: wat is het en hoe herken je het?

Dit moet je erover weten.

Wat is hypochondrie?

Mensen met hypochondrie – ook wel ziekteangst genoemd – zijn constant bang om een ernstige ziekte te hebben, zonder dat daar een medische aanleiding voor is. Er zijn meestal geen of heel lichte klachten aanwezig. Ook als de huisarts niets opmerkelijks kan vinden, blijven mensen met hypochondrie bang óf komt de angst weer terug. Psychologen spreken van deze angststoornis als je langer dan zes maanden bezorgd bent over lichamelijke symptomen.

Symptomen van hypochondrie

• Constante focus op lichamelijke klachten
• Regelmatig naar de huisarts (bellen)
• Steeds zoeken naar geruststelling
• Het vermijden van of dwangmatig zoeken naar informatie

Tijdens angstige momenten kun je last hebben van:

• Hartkloppingen, hevig zweten, koude rillingen
• Benauwdheid, duizeligheid, vervelend gevoel op de borst
• Tintelingen of een doof gevoel
• Een droge mond, misselijkheid, maagklachten, overgeven of diarree
• Hoofdpijn, rood worden, flauwvallen
• Niet weten wie of waar je bent
• Gevoel hebben dat je controle verliest, gek wordt of doodgaat

Hoe ontstaat hypochondrie?

Er is niet altijd een duidelijke oorzaak voor een angststoornis. De een is nu eenmaal kwetsbaarder dan de ander. Bepaalde stoffen (neurotransmitters) kunnen invloed hebben op die gevoeligheid. Daarnaast kan erfelijkheid een rol spelen. Wat ook meespeelt, is opvoeding. Als je vroeger nooit ziek mocht zijn of juist overbezorgde ouders had, kun je gevoeliger zijn voor hypochondrie. Je hebt daardoor moeite met het inschatten van lichamelijke klachten en kunt je een ziekte inbeelden. Ook heftige ervaringen uit het verleden, zoals een (ernstige) ziekte, vergroten de kans. Sommigen hebben meer kans op hypochondrie:

• Mensen die alleen wonen
• Mensen zonder werk
• Mensen met een laag inkomen
• Mensen met een lagere opleiding
• Mensen die depressie hebben (gehad)
• Mensen met een verslavingsprobleem
• Mensen met een psychotrauma

Lees ook

Overal gevaar: ‘Mijn kinderen zijn lek geprikt voor onnodige onderzoeken' >

Gevolgen van hypochondrie

Hypochondrie kan enorm veel invloed hebben op je dagelijks leven. Continu nadenken en piekeren over lichamelijke klachten klinkt niet alleen vermoeiend, dat is het ook. Bovendien zoek je steeds naar manieren om jezelf gerust te stellen, bijvoorbeeld door klachten te googelen of naar de huisarts te gaan. Op die manier kan het je leven grotendeels overnemen.

Hoe verloopt een behandeling?

Gelukkig is er hulp. Meestal in de vorm van gesprekken (met een psycholoog), soms gecombineerd met medicijnen. Met cognitieve gedragstherapie leer je om bepaalde gedachten en reacties op de angst te veranderen. Dit zorgt voor meer vertrouwen in je lichaam, zodat je minder geruststelling van anderen nodig hebt. Bij ruim tweederde van de mensen met hypochondrie werkt zo’n behandeling goed. 

Dit kun je zelf doen

• Een dagboek bijhouden. Schrijf op waar je bang voor bent, wat voor klachten je hebt, welke gedachten er door je hoofd gaan en hoe je daarmee omgaat. Zo krijg je meer grip op je gedachten.
• Wees kritisch. Je dénkt dat je last hebt van jeuk, kramp of pijn, maar is dat ook echt zo? Check of je gedachten wel kloppen. Meestal is er geen reden voor paniek.
• Denk aan iets positiefs. Probeer het om te draaien. Bijvoorbeeld: ‘Dat ik hoofdpijn heb, komt vast doordat ik vannacht zo slecht heb geslapen.' Daarmee relativeer je de angst.
• Zoek afleiding. Bel een vriendin, ga een blokje om of mediteer.
• Om te praten met professionals of lotgenoten kun je terecht bij de Angst, Dwang en Fobie stichting.

Bron: Thuisarts.nl, Psyq.nl

Meer Kek Mama? Neem nu een abonnement en profiteer van leuke aanbiedingen!