Lara (36) voedt haar dochter (7) en zoon (6) op in een co-ouderschap met Joep (40). Niet te verkroppen voor haar moeder, met wie ze het contact verbrak.
“‘Je had nooit kinderen moeten krijgen, je bent er gewoon niet geschikt voor.’ Met die opmerking verbrak mijn moeder ons telefoongesprek. Verbouwereerd stond ik boven het wasrek; mijn telefoon nog tussen kin en schouder geklemd. Het was het op een na laatste telefoongesprek dat we voerden, nu bijna twee jaar geleden. De zomervakantie was net begonnen. Omdat de kinderen de eerste drie weken met hun vader en zijn vriendin naar Frankrijk zouden gaan, hadden we de avond ervoor gegeten met mijn familie. Het was gezellig. Niets wees erop dat mijn moeder en ik de volgende dag zo zouden botsen.
Mijn ouders hadden een ongelukkig huwelijk. Toen ze op mijn twaalfde scheidden, was voor mijn moeder één ding duidelijk: mijn vader kreeg zijn drie dochters nooit meer te zien. Hij protesteerde nauwelijks. Het waren de jaren tachtig, zo ging dat: de moeder zorgde voor de kinderen, de vader kreeg hooguit af en toe een weekend. Dat Joep en ik drie jaar geleden in goed overleg uit elkaar gingen, was voor mijn moeder niet te verkroppen. Wat nou, goed overleg; kinderen hoorden toch gewoon bij de moeder? Onzin, vond ik. Joep is net zo belangrijk voor mijn kinderen als ik. Bovendien: ik zou niet weten hoe ik het in mijn eentje moest rooien. Mijn moeder was huisvrouw, ik heb een fulltimebaan als tandartsassistent. Dat Joep ook nog 300 euro kinderalimentatie betaalde per maand vond ze al helemáál belachelijk. Ik maakte me er maar makkelijk vanaf, oordeelde ze. Zij wist wat écht moederschap inhield. Dat betekende offers brengen. Lijden. Alles voor de kinderen, al ging je er zelf aan onderdoor. Overigens wist ze die pijn prima te dempen, met een fles wijn of twee per dag – een gewoonte die ze er tot op de dag van vandaag op nahoudt.
Nooit heb ik haar iets kwalijk genomen. Het waren andere tijden en ze deed het op de beste manier die ze kende. We kwamen niets tekort wat van levensbelang was. We vroegen ook niet veel, denk ik. We hadden een huis, er was te eten. Terugkijkend was het wel kil. Mijn zussen en ik hadden onderling weliswaar een warme band, nog steeds, maar mijn moeder besteedde op gevoelsniveau nauwelijks aandacht aan ons. Onder haar mechanische gezorg – koken, strijken, regelen – lag onvermogen om echt van iemand te houden, denk ik. School, mijn eerste menstruatie, de eerste kus en liefdes verdriet; ze liet het aan zich voorbijgaan. Geknuffeld werd er ook niet; fysiek contact haalde ik bij mijn zussen, met z’n drieën in bed terwijl we de Hitkrant lazen. Onze vader verdween bijna helemaal uit beeld toen hij een nieuwe vriendin kreeg.
Vanaf het moment dat ik het huis uit ging, verslechterde de relatie met mijn moeder alleen maar. Ze communiceerde alleen nog in verwijten. Mijn vriendinnen waren niet goed. Mijn partners slecht. Ik was te dik. Te veel op mijn werk gericht. Ik kwam te weinig langs. Dat laatste was waar; ik hield het simpelweg niet vol om elke keer als ik haar zag met een rotgevoel te vertrekken. Zelfs op de manier waarop ik mijn kinderen opvoedde had ze continu kritiek. Ik pamperde ze te veel. Faalde omdat ik geen borst voeding gaf. Ik ging tien weken na mijn bevalling weer aan het werk. En nu deed ik dus ook mijn scheiding niet goed, zelfs al was ik zelf zó trots op hoe Joep en ik het deden met de kinderen.
Lees ook ‘Mijn schoonmoeder dreef ons uit elkaar’ >
Ik vroeg het haar weleens, of er dingen waren die ik kon veranderen. Of ik haar per ongeluk kwetste. Het antwoord was altijd nee. Mijn moeder praat niet over gevoelens. Mijn zussen en ik handhaafden dezelfde strategie: we hielden de gespreksonderwerpen met onze moeder gewoon oppervlakkig. Geen persoonlijke details, niet te veel gevoel; de beste kans om niet gekwetst te worden. We realiseerden ons dat haar leeftijd een rol speelde. Wrok om haar eigen mislukte huwelijk én scheiding. Iemand van 65 kun je niet zomaar meer veranderen, dachten we. We roeiden met de riemen die we hadden. Toch: haar woorden kwamen snoeihard aan. Hoeveel kritiek ze altijd ook had op wat ik deed, het raakte me nooit in mijn ‘zijn’. Nu ze benoemde dat ik niet deugde als moeder, kwetste dat me in het hart van alles wat ik was. Je kunt heel lang excuses bedenken voor mensen en dingen bedekken met de mantel der liefde. Misschien was het gewoon weer onhandigheid, dacht ik. Misschien had ze niet door hoe rot ze uit de hoek was gekomen. Dus belde ik haar een dag later terug. Hoewel we nooit over gevoelens spraken, besloot ik mijn pijn te benoemen. ‘Weet je wat dat met me doet, mam?’ vroeg ik. ‘Als je zegt dat ik nooit moeder had moeten worden omdat ik het niet kan?’ Ik vertelde dat ik de opvoeding van mijn kinderen dan wel anders aanpakte dan zij, maar dat dat mij niet minder maakte. Dat mijn zussen het óók anders deden dan zij. Dat zo’n opmerking van mijn eigen moeder nog harder aankwam dan van wie dan ook. ‘O’, zei ze. ‘Het is toch zo?’
Daarop besloot ik dat dit een verloren zaak was. Ik sprak niet uit dat ik het contact verbrak en besloot gewoon eens een tijd niet te bellen. Niet de beste manier van communiceren natuurlijk, dus binnen twee weken kreeg ik het verwijt dat ik ‘nooit eens belde’. Nogmaals probeerde ik uit te leggen hoe elk gesprek met haar voelde als een klap in mijn gezicht. Dat ik er steeds meer tegen opzag haar te spreken, omdat ik altijd ophing met een steen in mijn maag. ‘Dat vind ik vervelend om te horen’, zei ze. ‘Maar je dóét het als moeder toch ook gewoon een stuk luier dan ik?’ Alles wat ik doe, doe ik met het welzijn van mijn kinderen voorop gesteld. Dat Joep ze de helft van de tijd heeft en ze twee keer per jaar meeneemt op vakantie, is in het belang van hun geluk. Ik kon de kritiek van mijn moeder daarop niet langer gebruiken. ‘Weet je, mam, dan laten we het hierbij’, zei ik. ‘Je mag hier altijd komen, maar alleen als je respecteert hoe ik mijn moederschap invul.’ Op de verjaardag van mijn oudste dochter stuurde ze een appje: ‘Dank voor de uitnodiging, maar ik realiseer me dat ik niet welkom ben.’
Mijn zussen begrijpen mijn besluit. De oudste voelt zich ertussen geplaatst, doordat mijn moeder nu over mij klaagt tegen haar. Mijn jongste zus kampt met dezelfde problemen als ik en spreekt haar ook nauwelijks meer. Ik maak me vaak zorgen. Ze is niet de jongste meer, ze kan ziek worden. Zeker in deze tijd kan ze zomaar op de intensive care belanden. De mogelijkheid bestaat dat ze overlijdt en we het nooit hebben kunnen goedmaken. Maar sommige dingen zijn zoals ze zijn. ‘Jij hebt niet gekozen voor deze situatie’, zeggen vriendinnen. Maar dat heb ik natuurlijk wel. Ik heb niet gekozen voor het onbegrip. Dat is iets anders. Het zijn rare tijden. Misschien brengt dat mijn moeder tot inkeer. Ik lig soms wakker van de situatie. Maar niet zo vaak als alle keren dat ik met pijn in mijn buik in bed kroop, twijfelend aan mijn moederschap.” Dit artikel staat in Kek Mama 06-2020. In ons Kek Mama magazine lees je de mooiste verhalen, herkenbare columns en de leukste fashion en lifestyle tips. Abonneer je nu voor slechts € 29,95 per jaar en ontvang de glossy als eerste op je deurmat.
Je denkt: vakantie in Canada, dat wordt sightseeing, maple syrup proeven en selfies bij de Niagara Falls. Maar voor Saskia (45) liep het nét iets anders. Zij ging op reis met haar man en dochter en kwam terug met… een baby. En nee, dat stond niet in de planning. Sterker nog: ze had geen idee […]
Buren: je kiest ze niet, maar je leeft er wel elke dag naast. Soms worden ze vrienden voor het leven, soms vooral een bron van ergernis. En soms beiden.
Het leek een gewone dinsdagavond in huize Jelies. Tot dochter Johni ineens zó verstopt zat, dat haar lichaam een andere uitweg zocht. Spoiler: het ging niet via beneden.
Wie herinnert zich boerin Janine niet uit Boer zoekt Vrouw 2021? Vanuit haar idyllische plekje in Limburg ging de schapenboerin op zoek naar de liefde. En jawel: die vond ze bij Sander uit Friesland. De twee moesten flink wat kilometers overbruggen en hun relatie kende ups en downs, maar opgeven? Ho maar. Inmiddels is hun […]
Steeds de Insta van je ex checken helpt niet om over je scheiding heen te komen, dat snapt Renée heus wel. Maar zich verliezen in het partyen op Ibiza lukt haar ook niet. Totdat ze na een toevallige ontmoeting alsnog weet te ontdooien. En hoe.
Iedere week delen we op Kek Mama een dilemma van onze lezers. Deze week het dilemma van Anne-Roos (36). Haar peuter is bang voor oma. Anne-Roos wilt haar kind de ruimte geven, maar ziet ook de teleurstelling bij haar schoonmoeder die niets liever wil dan knuffelen en spelen met haar kleinkind.
