Gevlucht uit Oekraïne: ‘Ik dacht: zo moet het voelen om te weten dat je zal sterven’

“Als mensen mij zien, zijn ze verbaasd: een vrouw van kleur die uit Oekraïne is gevlucht? Ze weten niet dat ik er al meer dan twaalf jaar woonde. Ik ging er als jongvolwassene vanuit Nigeria naartoe om geneeskunde te studeren. Het werd al snel mijn thuis, de plek waar ik een toekomst zag.

Alleen met de baby

In 2014 rondde ik mijn studie af toen het conflict met Rusland oplaaide. Nathan was net geboren; we zijn altijd met zijn tweetjes geweest. Dus vluchtte ik alleen met mijn baby, terwijl ik nog niet hersteld was van mijn keizersnede, naar Sumy in het oosten van Oekraïne. Ik deed er een managementstudie en zette mijn eigen haarproductenlijn op. En hoewel ik nog worstelde met alles wat er was gebeurd in de oorlog, liep het leven prima. Ik had plannen om boeken te schrijven, had net een laboratorium gevonden dat mijn producten zou maken.

“Ik vluchtte alleen met mijn baby, terwijl ik nog niet hersteld was van mijn keizersnede, naar Sumy in het oosten van Oekraïne”

Ook met Nathan ging het goed. Hij is zorgintensief, maar ik kon geen geschikte plek voor hem vinden, dus leerde hem zelf alles. De dokters vertelden me dat hij veel structuur nodig had, maar dat legde ik naast me neer, want het leven is nu eenmaal niet voorspelbaar. Ik at bewust niet op vaste tijden en introduceerde vaak nieuwe maaltijden, om zo flexibiliteit in te bouwen. Natuurlijk vond hij het soms moeilijk, maar toch raakte hij zo langzaam maar zeker vertrouwd met grilligheid. Nu ben ik blij dat ik dat heb gedaan, want in de oorlog is niets voorspelbaar.

Lees ook – Hoe praat je met je kind over de oorlog in Oekraïne? >

Op de vlucht

Sumy ligt vlak bij de Russische grens, het was een van de eerste steden die werd aangevallen. Nog steeds krijg ik kippenvel als ik denk aan hoe het op een avond stil was in Sumy. Veel te stil, na nachten vol raketinslagen. Ik had voor het eerst een paar uurtjes kunnen slapen.

In die stilte zat ik op een stoel, Nathan lag naast me te slapen, in zijn jas en met schoenen aan, voor het geval we snel weg moesten. De tranen liepen me over de wangen. Ik dacht: zo moet het voelen om te weten dat je gaat sterven. Ik deed mijn ogen dicht en zag een Bijbels visioen – ik ben gelovig, dat hield en houdt me op de been. Daarna dacht ik, heel helder: it ain’t over till it is over. Precies op dat moment raakte een raket ons appartement.

“Precies op dat moment raakte een raket ons appartement”

Ik weet niet waarom we het hebben overleefd, hoe het me is gelukt om hulp te vinden en uiteindelijk met de trein naar Lviv te komen. Ook die vlucht ging niet vanzelf: ik ben Nathan bijna kwijtgeraakt in de trein. En ik ben doodziek geweest in Lviv.

Impact

Met steun van hulporganisaties ben ik uiteindelijk in Nederland terechtgekomen. Nathan bleef al die tijd rustig. En dat terwijl we van de ene stad naar de andere gingen, in volle treinen zaten en naar vreemde huizen gingen. Verder kan ik nog niet praten over wat de oorlog met hem heeft gedaan. Dat raakt me te veel. Binnenkort spreek ik met een psycholoog, want ik denk dat ik PTSS heb. Laatst stond ik in de keuken toen de vaatwasser een vreemd geluid maakte. Meteen stond ik buiten, te kijken waar de raketten waren ingeslagen.

“Ik leef in het moment, want ik weet dat alles ineens helemaal anders kan zijn”

Ik heb deze week gehoord dat ik ons tijdelijke huis uit moet. Dat baart me soms zorgen, maar het laat me vaak ook onberoerd. Er is al zoveel gebeurd, niets raakt me. Soms wil ik plannen maken, nieuw eten proeven, weer aan mijn boeken werken, mijn bedrijf nieuw leven inblazen. En op andere dagen wil ik alleen maar rust. Ik leef daarom in het moment, want ik weet dat alles ineens helemaal anders kan zijn.”

Dit artikel staat in Kek Mama 09-2022.

Lees elke maand de mooiste verhalen, meest herkenbare columns en de leukste tips voor jou en je kids. Abonneer je nu op Kek Mama en krijg tot 45% korting.