Myrna’s dochter Femke is 17 jaar en ziet een blauwe envelop op de mat liggen. Afzender: Ministerie van Defensie. In die split second weet ze wat erin zit: de dienstplichtbrief. “Alsof we met z’n allen niks beters te doen hebben dan oorlog voorbereiden.”
Lees verder onder de advertentie
Myrna maakte zelf de brief open. “Ja, ik weet het – het was haar naam erop. Maar ik dacht: Even checken wat ze nu weer uitsturen voordat zij het leest. Nou, ik ben blij dat ik dat heb gedaan.”
Als oorlog uitbreekt
Voor wie het gemist heeft: alle jongeren die dit jaar 17 worden, krijgen deze dienstplichtbrief. Ze worden officieel ingeschreven voor deze plicht. Al sinds 1997 is de opkomstplicht opgeschort, dus echt oproepen gebeurt (nog) niet.
Maar dan staat daar ineens die ene zin die Myrna de adem beneemt:
“In uitzonderlijke situaties kan de regering besluiten om dienstplichtigen op te roepen. Bijvoorbeeld als er een oorlog uitbreekt.”
“Pardon? We zitten midden in een tijd waarin oorlog, dreiging en machtsvertoon dagelijks in het nieuws zijn. Poetin, NAVO, Gaza, Oekraïne – het komt onze huiskamers binnen via YouTube, TikTok en pushberichten. En nu dus ook via een brief aan mijn dochter. Van de minister van Defensie nota bene. Alsof we met z’n allen niks beters te doen hebben dan oorlog voorbereiden.”
Lees verder onder de advertentie
Rustig blijven
“Hoe rustig moet je dan nog blijven als ouder?” Myrna laat haar dochter Femke de brief uiteindelijk lezen. “Ze is 17, zit op een modeopleiding, droomt van Parijs en catwalks. Ik verwachtte schouderophalen of een sarcastisch grapje. Maar nee. Ze las het aandachtig en reageerde rustig: “Ik wist dat ik deze brief zou krijgen. Ik vind het eigenlijk wel interessant. Misschien kom ik daar mijn droomman wel tegen.”
Lees verder onder de advertentie
En het ging verder. Femke zei: “Ik zou niet weigeren. Als het moet, dan ga ik wel. Ik ga niemand doodschieten hoor, maar ik kan wel helpen. Ik ben niet bang, ik steek zo mijn hand zo in een bloedende wond. Anderen zie ik het niet doen, ik kan dat denk ik wel.”
Myrna wist even niet of ze moest huilen of trots zijn. “Want ergens bewonder ik haar moed en haar nuchtere kijk. Maar tegelijk denk ik: meisje, je bent 17. Je hebt geen idee waar je het over hebt.”
Defensie weet jongeren te vinden
Femke had trouwens al het een en ander gezien op YouTube. Defensie-advertenties. Stoere verhalen. Zachte muziek. Glimmende helikopters.
“Het is niet alleen die brief die me stoort”, vertelt Myrna. “Het is de hele sfeer. Defensie stuurt heus niet alleen een brief. Ze mikken bewust op jongeren. Ze polsen zelfs in de brief alvast of je interesse hebt in het ‘Dienjaar’ – een soort tussenjaar bij het leger, met opleiding, salaris en “veel leren over jezelf”.
Lees verder onder de advertentie
Klinkt bijna als een brochure van een tussenjaar in Bali. Maar dan in camouflage-outfit.
Femke denkt niet dat het ooit écht zover komt. Ze denkt dat we het vooral gaan voelen in onze portemonnee. “In de mode werken is dan toch niet reëel”, zegt ze. “Dan zou ik me vervelen. Dan ga ik liever helpen.”
De lange arm van de overheid
Wat Myrna vooral raakt, is hoe de overheid ongemerkt onze jongeren weet te raken. “Met slimme campagnes. Met briefpapier. Met woorden als “bijdragen aan veiligheid” en “jezelf ontwikkelen”. En ondertussen moeten wij als ouders toekijken hoe die taal hun belevingswereld binnendringt.”
“Ik zeg niet dat dienstplicht per se fout is. Maar ik wil als moeder wél meepraten over zulke brieven voor een nu nog minderjarig kind. Want op het moment dat ze onze kinderen rechtstreeks benaderen, terwijl wij aan de zijlijn staan, voel ik me vooral… boos. Onrustig. En ergens ook bang”
Je kind is je dierbaarste bezit en je wilt ten alle tijden dat je kind veilig is, ook als ze niet bij jou is. Met een dubbel gevoel liet Margje haar dochter logeren bij een vriendinnetje. Had ze maar naar haar gevoel geluisterd.
Als ouder denk je soms dat je alles wel ongeveer weet: hoe je moet troosten, hoe je grenzen uitlegt, hoe je je kind leert om aardig te zijn. Tot er ineens iets gebeurt wat niet in de opvoedboeken staat.
Tikkie ontvangen voor een halve wortel uit iemand anders’ maaltijdsalade? In deze rubriek verzamelen we de meest onterechte, ongemakkelijke en gewoon ronduit gênante betaalverzoeken. Wat ze gemeen hebben? Je zag ze in ieder geval niet aankomen.
Want niet elke stiefmoeder is een boze heks met een appel… Stiefmoeders hebben het vaak zwaar te verduren. Bedankt, Disney – met je stiefmoeders die óf in spiegels praten óf gifappels brouwen. Want eerlijk is eerlijk, in het echte leven bestaan er ook héél veel geweldige stiefmoeders.
Een solo-tripje naar Lille om even op te laden? Klinkt als de droom van elke moeder met zeven kinderen. Voor Lisa Jansen, beter bekend als de nuchtere moeder van het gezin Bal uit Een huis vol, werd het een avontuur vol stress, wifi-drama en een onverwacht telefoontje van de politie.
Weet je nog hoe je als baby voor het eerst in bad ging, of dat moment waarop je je moeder voor het eerst herkende? Waarschijnlijk niet. We kunnen ons niets herinneren van onze eerste levensjaren en dat leek altijd logisch, want ons brein zou toen simpelweg nog niet klaar zijn om herinneringen op te slaan.