Basisscholen stappen af van toetsen en kiezen vaker voor andere lesmethode

18.04.2024 12:37

Steeds vaker slaan basisscholen een andere weg in als het om lesgeven gaat. Het zware accent op toetsen dreigt namelijk verkeerde schoolkeuzes te veroorzaken, verborgen talenten onontdekt te laten en de kwaliteit van het onderwijs aan te tasten, blijkt uit onderzoek.

Vanaf groep drie belanden kinderen al in het leerlingvolgsysteem. De toetsen die ze maken, waaronder de doorstroomtoets in groep acht, wegen zwaar en hebben een grote invloed op hun verdere schoolcarrière. Steeds meer onderwijsprofessionals trekken de effectiviteit van deze methode in twijfel. Daarom kiezen steeds meer basisscholen voor een andere benadering.

Ware talenten

De doorstroomtoets, voorheen bekend als de Cito-toets, werd ooit geïntroduceerd om alle kinderen gelijke kansen te bieden. Ook speelde de wens naar objectieve beoordeling door leraren een rol bij de invoering van deze toets. Sinds 2014 is er in Nederland een verplicht leerlingvolgsysteem, waarbij leerlingen vanaf groep één worden gevolgd. Karen Heij, oorspronkelijk ontwikkelaar van toetsen voor het basisonderwijs en later wetenschapper, deed onderzoek naar de Nederlandse toetscultuur. Volgens haar kunnen toetsen zoals de Cito-toets weliswaar kinderen in categorieën indelen, maar zijn ze niet geschikt om hun ware talenten te achterhalen of om te beoordelen wat ze wel of niet hebben geleerd.

Lees ook – Nieuwe basisschool zonder reken- en taalles, toetsen of strikte lesuren

Helpen groeien

In Nederland gaat al jarenlang de helft van de leerlingen naar het vmbo, 30 procent naar de havo en 20 procent naar het vwo. Heij betoogt dat de overheid de toets gebruikt om alles onder controle te houden. Ze pleit ervoor dat het onderwijs meer oog krijgt voor de individuele talenten van kinderen. Dit zou betekenen dat kinderen langer op dezelfde school kunnen blijven, met leraren die anders zijn opgeleid en scholen die anders zijn ingericht. Bovendien blijkt uit onderzoek dat vroege selectie leidt tot grotere ongelijkheid. “We weten dat hoe vroeger we meten, hoe meer de afkomst van invloed is.” Het leerlingvolgsysteem draagt hier ook aan bij, omdat het kinderen al op jonge leeftijd in een hokje plaatst. Voorstanders van het systeem benadrukken echter dat het niet bedoeld is om kinderen te labelen, maar om hen te helpen groeien.

In de extra dikke special van Kek Mama lees je de mooiste verhalen, meest herkenbare columns en de leukste fashion en lifestyle tips. Abonneer je nu voor slechts €29,95 per jaar en ontvang de glossy als eerste op je deurmat.