Van kosten tot behandeling: alles wat je wilt weten over sterilisatie bij mannen

Hij vertelt over hoe dat gaat en wat hij meemaakt in de kliniek.

Sterilisatie van de man

Een sterilisatie bij de man is een eenvoudige ingreep aan de zaadleiders om zwangerschap te voorkomen. Bij de ingreep snijdt een arts een stukje tussen beide zaadleiders uit waardoor er geen zaadcellen meer in het sperma terecht komen. Dit gebeurt onder plaatselijke verdoving en duurt ongeveer 10 à 15 minuten als het door een zeer ervaren arts wordt uitgevoerd.

Arts Naderi vertelt: “Omdat sterilisaties bij de man al minstens 50 jaar op grote schaal worden uitgevoerd weten we dat het een veilige ingreep is. Je moet wel zeker weten dat je geen zwangerschapswens meer hebt. Want een sterilisatie weer ongedaan maken, dat is een operatie die zeker niet altijd lukt.” Hij vervolgt: “De volgende dag kan je weer aan het werk als je je goed voelt maar niet als je zwaar lichamelijk werk doet. Fietsen, sporten of zwaar tillen kan na vijf dagen weer. Over het algemeen komen er weinig complicaties voor. Na drie maanden volgt er een spermacontrole, een extra check om te controleren of de ingreep is gelukt.”

Sterilisatie man of vrouw?

Sterilisatie is bij de man een kleinere ingreep dan bij de vrouw. Een vrouw moet in het ziekenhuis worden opgenomen en wordt onder narcose in een operatiekamer gesteriliseerd. Dat is dus veel ingrijpender dan de eenvoudige ingreep bij de man onder lokale verdoving in een behandelkamer.

Ook is het voordeel van een sterilisatie van de man dat het sperma kan worden gecontroleerd of de man ook echt onvruchtbaar is. Mede daardoor is sterilisatie van de man de betrouwbaarste anticonceptie, ook betrouwbaarder dan een sterilisatie van de vrouw. Omdat sterilisatie van de vrouw ingewikkelder is, zijn ook de kosten rond de 1000 euro hoger.

Lees ook
Actrice Lea Michele deelt eerlijke foto: dít doen hormonen met je >

Mannen, seks blijft echt hetzelfde

Nader Naderi vertelt: “Mannen maken vaak de denkfout dat een sterilisatie hun mannelijkheid en hun seksleven beïnvloed. Dat is niet zo: de erectie blijft even groot en hard, het gevoel bij klaarkomen blijft hetzelfde, dezelfde hoeveelheid sperma wordt gespoten, de seksdrive verandert niet en het heeft ook geen invloed op je testosteron.”

Sperma bestaat voor meer dan 95 procent uit zaadvocht en slechts een paar procent zaadcellen. Maar waar blijven de zaadcellen als ze niet meer in het sperma komen? Ook zonder sterilisatie komt maar een heel klein deel van de zaadcellen in het sperma terecht. Dus de meeste zaadcellen blijven sowieso al in de bal en worden daar vanzelf afgebroken. Na een sterilisatie gebeurt dat met alle zaadcellen.

Pijn

Ook op het gebied van pijn kan Naderi mannen geruststellen: “De meeste mannen vinden de pijn meevallen. Tijdens de ingreep worden ze lokaal verdoofd. Soms nemen mannen voor en na de ingreep paracetamol.” Naderi begrijpt wel dat mannen vooraf bezorgd zijn over pijn. “Dat is ook logisch, want de balzak is heel gevoelig en een heel belangrijk lichaamsdeel van de man. De gedachte dat ze daar een prik in krijgen, vinden ze weerzinwekkend. Maar anderzijds hebben ze ook bevallingen meegemaakt en daar valt zo’n prik bij in het niet.”

Leeftijd

De meeste mannen zijn tussen de 30 en 50 jaar maar ouder dan 50 jaar komt ook zeker voor. Naderi licht toe: “Omdat mannen hun hele leven vruchtbaar blijven, zijn ze nooit te oud voor een sterilisatie. Ze kunnen wel te jong zijn. Ervaring leert dat steriliseren onder de 30 jaar niet aan te raden is, omdat je het niet altijd meer kan terugdraaien. Als een jonge man het toch wil, zullen we hem altijd helpen om een zorgvuldige keuze te maken.”

Anticonceptie hoeft geen vrouwending te zijn

Meestal hebben de vrouwen al jarenlang anticonceptie gebruikt en zijn ze er klaar mee. “Ik heb het altijd geregeld, ik heb de bevallingen gedaan, nu ben jij aan de beurt”, hoort Naderi in zijn spreekkamer. “Ze zijn het zat en willen geen rommel meer in hun lijf. Of ze hebben er last van, bijvoorbeeld last van de hormonen in de pil of pijn bij het vrijen door een spiraal. Dat is vaak wel schrikken voor mannen want die zijn dan toch gewend dat zij wel de lusten maar niet de lasten hadden van anticonceptie.”

Met sterilisatie heb je nooit meer zorgen over anticonceptie. Dat is wel zo handig want je hebt nog een flinke periode anticonceptie nodig. Vrouwen zijn in principe vruchtbaar tot aan de menopauze, dat is als de vrouw een jaar niet meer ongesteld is geweest. Daarom wordt geadviseerd een voorbehoedmiddel te gebruiken tot een jaar na de laatste ongesteldheid. Deze leeftijd scheelt per vrouw maar is gemiddeld begin vijftig.

Kosten

Een sterilisatie van de man kost zo rond de 400 euro (in 2021). Een sterilisatie valt niet onder de basiszorg. Dat betekent dat je het zelf moet betalen of een aanvullende verzekering hiervoor moet afsluiten bij de zorgverzekeraar.

Waar laat je je steriliseren?

Sterilisatie bij de man, ook wel vasectomie genoemd, wordt meestal uitgevoerd door een uroloog. Dat is de medisch specialist die gaat over mannelijke geslachtsorganen. Je kan hiervoor terecht in het ziekenhuis of bij een gespecialiseerde kliniek. Er zijn nog weinig huisartsen die steriliseren.

Sterilisatie van de man is een van de expertises van de urologische klinieken van Andros Clinics. In 2020 kozen 1127 mannen voor een sterilisatie bij Andros in Amsterdam, Den Haag, Baarn, Arnhem of Den Bosch.

Bron: NCBI, Andros Clinics, Independer, Nivel