‘Dit gebeurde er toen mijn man failliet ging’

Jette: “Ik zie Cyril nog zitten, die avond, drie jaar geleden. Maud en Rikkert waren vier en negen en lagen net in bed. Terwijl ik de keuken opruimde draaide hij zijn eettafelstoel naar me toe en bracht het onheilsnieuws: ‘Ik dacht dat ik de boel nog wel kon redden. Dat ik jou en de kinderen in de luwte kon houden’, begon hij. Zijn bedrijf in computeronderdelen bevond zich in zwaar weer. Zo zwaar, dat hij geen andere uitweg meer zag dan zich failliet laten verklaren. Hoe eerder, hoe beter.
 

Mismanagement

Het voelde alsof ik een stomp in mijn maag kreeg. Binnen een paar seconden verloren we alles wat we hadden opgebouwd. ‘Hoe dan?’ vroeg ik verbijsterd. We waren een maand eerder nog uit eten geweest met zijn voltallige personeel – negen man in totaal. ‘Om de spirit er een beetje in te houden’, had Cyril gezegd. Het was een dolgezellige avond, geen vuiltje aan de lucht. Nu snapte ik waarom: om de schijn op te houden en zijn personeel te blijven betalen, keerde hij zichzelf al maanden geen salaris meer uit. Iedereen dacht dat het bedrijf er nog warmpjes bijzat.

Het was een opeenstapeling van mismanagement, bekende Cyril. En nu hij eindelijk hulp had gezocht om orde op zaken te stellen in zijn zakelijke administratie en financiën, was het te laat. Er waren te veel kosten, te veel uitstaande rekeningen en structureel te weinig inkomsten. De betalingsachterstanden die zijn bedrijf inmiddels had bij leveranciers, de belastingdienst en de bank waren niet meer in te lopen. Als hij zichzelf nu niet failliet liet verklaren, zouden schuldeisers dat binnenkort doen.
 

Kop in het zand

Ik snapte er geen zak van hoe hij dit allemaal voor me verborgen had weten te houden. Mijn eerste schrik sloeg al snel om in onbegrip, en vervolgens in woede. Wat had hij hemelsnaam gedacht? Dat het zich vanzelf wel op zou lossen? Als hij veel eerder had onderkend dat zijn bedrijf in zwaar weer verkeerde, had hij nog kunnen reorganiseren. Of in het ergste geval de boel kunnen opdoeken, om vervolgens zonder al te veel schade weg te lopen. In plaats daarvan had hij zijn kop in het zand gestoken, de gaten gedicht met privégeld en het hele gezin meegesleurd in zijn ellende.

Ik had een parttimebaan in het onderwijs, van mijn salaris konden we amper de boodschappen en kinderkosten betalen, laat staan de hypotheek. En hoe groot was zijn bedrijfsschuld eigenlijk? Hoelang kreeg hij al geen salaris meer? Had hij onze hypotheek überhaupt nog wel betaald, de afgelopen maanden? Ik had geen brieven van de bank gezien. Cyril knikte: onze woonlasten betaalde hij al een tijdje van onze spaarrekening, maar die was nu leeg. Onze lijfrentes: op. De beleggingsrekening: weg. Dat ‘tijdje’ moest dus minimaal zes maanden zijn geweest.

Een deel van ons spaargeld had hij maandelijks doorgesluisd naar onze gezamenlijke rekening, waar we ieder elke maand een vast bedrag op stortten voor boodschappen en verzekeringen. Zonder dat ik het wist, aten we dus onze reserves op. Ik had het met geen mogelijkheid kunnen merken: Cyril deed onze administratie, ik deed de regelzaken rond de kinderen. Zo hadden we het altijd gedaan. Nu kon ik mezelf daarover wel voor mijn kop slaan.
 

Overlevingsstand

Toen de paniek een uur later wat zakte, schoot ik in de overlevingsstand. We waren getrouwd op nogal strikte huwelijkse voorwaarden. Bij mij konden ze dus niks halen. Niet dat dat me opluchtte: zonder inkomen van Cyril konden we ons huidige leven hoe dan ook met geen mogelijkheid voortzetten. Het enige wat we nog bezaten was de sloep die we hadden gekocht van de erfenis van mijn oma. Ik hoopte vurig dat we die boot niet ook kwijt zouden raken.

Tegelijkertijd had ik vreselijk met Cyril te doen. Hij had aan alle kanten gefaald, vond hij. Als ondernemer en ook als man en vader. Ik moest moeite doen om hem geen stevige trap na te geven door dat volmondig te beamen, maar besefte ook dat hij had gezwegen om ons te beschermen – hoe onbeholpen ook.

Mij viel natuurlijk ook het een en ander te verwijten. Welke vrouw bemoeide zich in deze tijd nou niet met de financiën van haar eigen gezin? En ik had met eigen ogen gezien hoe gestrest Cyril al maanden was. Hoe hij ’s nachts vaak urenlang op was, hoe vaak hij met zijn gedachten elders leek. Ergens wilde ik blijkbaar niet weten dat er iets ernstigs aan de hand was.
 

Lees ook
‘Ik moest mijn eigen bedrijf na een jaar alweer opdoeken’ >
 

Kwijtgescholden

Inmiddels is het drie jaar later, en ons leven ziet er heel anders uit. We hebben ons huis én de sloep verkocht. Met de opbrengst in combinatie met een gift van Cyrils ouders, konden we een groot deel van de bedrijfsschulden betalen. Veel te weinig om de zaak te redden, maar daardoor werd wel de rest van Cyrils schuld kwijtgescholden.

Ik woon inmiddels met de kinderen in een klein huurappartement – voor nu leven we apart. Ik kan het met behulp van huursubsidie net betalen, Cyril kan geen alimentatie opbrengen. De kinderen gaan er fantastisch mee om. Dankzij een speciaal fonds kunnen ze nog steeds sporten, en komende zomer gaan we zelfs op vakantie. Met z’n drietjes in een tentje in België, lekker primitief, maar onze lol is er niet minder om.
 

Faillissement verborgen houden

Cyrils faillissement hebben we zo veel mogelijk verborgen gehouden voor de buitenwereld. Roddels ontstaan snel en Cyril schaamde zich al genoeg. Bovendien wilden we niet dat de kinderen erop aangesproken zouden worden. De meeste mensen weten niet beter dan dat we zijn verhuisd omdat we uit elkaar gingen.

Cyril heeft nu een baan bij een bedrijf in tweedehands computers en reparaties. Bijna hetzelfde als hij deed, maar dan in loondienst. ‘Werk is werk’, roept hij monter. Maar hij kan waarschijnlijk de rest van zijn leven geen hypotheek meer krijgen.
 

Vertrouwen

Hij woont nu in het tuinhuis van een vriend. Formeel zijn we nog niet gescheiden, ik weet nog niet zeker of ik dat echt wil. Aan mijn liefde voor hem is niets veranderd, alleen mijn vertrouwen is weg. Stiekem hoop ik dat dat vanzelf terugkomt en alles weer wordt zoals het was – zonder de leugens. Hij doet in elk geval zijn stinkende best om een goede, lieve vader te zijn voor de kinderen, en hij is behulpzaam voor mij. Elke maandag eten we als gezin met elkaar.

Een faillissement kan de beste overkomen. Als Cyril vanaf het begin af aan open en eerlijk was geweest over zijn zakelijke problemen, was het misschien niet eens zover gekomen. Dan hadden we er samen de schouders onder gezet en er het beste van gemaakt. Dat hij zo veel voor me heeft verzwegen en zonder overleg al ons geld erdoor heeft gejaagd, dat kan ik nu nog niet verkroppen, misschien wel nooit. We moeten allebei opnieuw beginnen, maar dat heeft me ook iets goeds gebracht: nu ik alles in mijn eentje opbouw en harder werk dan ooit, zal ik mijn financiën nooit meer uit handen geven.”
 

Dit artikel staat in Kek Mama 06-2019.

Meer persoonlijke verhalen lezen? We selecteren de mooiste in onze nieuwsbrief >