In Nederland worden steeds minder kinderen geboren en dat zou wel eens voor grote problemen kunnen zorgen. De oplossing? Betere carrièrekansen voor moeders. Maar waarom kiezen vrouwen eigenlijk steeds minder vaak voor kinderen?
Volgens Esmée Zwiers, universitair docent aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Universiteit van Amsterdam, spelen economische factoren een belangrijke rol. De kosten van het moederschap – vooral in termen van verloren inkomen en carrièrekansen – zijn vaak te hoog. Vrouwen die kinderen krijgen, zien hun inkomen na de geboorte van hun eerste kind drastisch dalen, terwijl dat van mannen vrijwel gelijk blijft. Dit fenomeen, ook wel de ‘child penalty‘ genoemd, ontmoedigt veel vrouwen om voor een tweede of derde kind te gaan. Het is simpel: de prijs die je als vrouw betaalt voor het moederschap is vaak te hoog.
En dat gaat verder dan alleen geld. De combinatie van een carrière en kinderen blijkt nog steeds lastig, vooral omdat de zorgtaken vaak oneerlijk verdeeld zijn. Uit onderzoek blijkt dat in landen waar mannen minder dan 30 procent van de zorg en huishoudelijke taken op zich nemen, het geboortecijfer vaak onder de 1,5 kinderen per vrouw ligt. Dat zien we ook in Nederland, waar vrouwen nog steeds het grootste deel van de zorg voor kinderen dragen, zelfs als ze ook werken.
Lees ook: Balans tussen werk en moederschap: Tips voor een carrière met baby
De economische en sociale druk zorgt ervoor dat vrouwen steeds vaker besluiten om geen of minder kinderen te krijgen. Deze trend zien we ook in andere hoge-inkomenslanden, zoals Japan en Zuid-Korea, waar het geboortecijfer zelfs nóg lager ligt. Daar zijn vrouwen massaal de arbeidsmarkt opgegaan, maar de verdeling van zorgtaken is niet mee veranderd. Het resultaat? Vrouwen kiezen steeds vaker voor hun carrière en laten het moederschap links liggen.
Het probleem is niet dat vrouwen geen kinderen wíllen, maar dat de combinatie van werk en gezin nog steeds te ingewikkeld is. In Nederland hebben we bijvoorbeeld wel geboorteverlof voor partners ingevoerd, maar zolang dat verlof slechts 70 procent van het salaris dekt, blijft de financiële verantwoordelijkheid vooral bij de moeder liggen. Ook de kinderopvang is nog lang niet voor iedereen betaalbaar of goed bereikbaar, wat het extra lastig maakt voor ouders om werk en zorg voor de kinderen te combineren.
Als we willen dat vrouwen weer meer kinderen krijgen, moeten we het makkelijker maken om werk en zorg te combineren. Een eerlijke verdeling van zorgtaken tussen mannen en vrouwen is daarbij cruciaal, net als toegankelijke en betaalbare kinderopvang. Landen waar vrouwen betere carrièrekansen hebben én de zorg eerlijker verdeeld is, zien vaak hogere geboortecijfers.
Daarnaast spelen sociale normen een grote rol. In Nederland vindt in 2024 nog steeds een groot deel van de bevolking dat moeders parttime moeten werken, ongeacht of er jonge kinderen in het spel zijn. Bij vaders is dit totaal niet aan de orde. Dit beeld van de ‘ideale moeder’ maakt het moeilijker voor vrouwen om zowel hun carrière als hun gezin serieus te nemen.
Lees ook: Annelies: ‘Ik zette mijn bloeiende carrière stop, om huisvrouw te worden’
“Als we de daling van het geboortecijfer willen stoppen, moeten we het voor vrouwen aantrekkelijker maken om kinderen te krijgen zonder dat ze hun carrière op het spel zetten. Dit vraagt om beleid dat verder gaat dan alleen geboorteverlof en kinderopvang. We moeten ook werken aan een cultuuromslag, waarin de combinatie van moederschap en werk normaal wordt. Want uiteindelijk willen veel ouders – mannen én vrouwen – een gelijke verdeling van werk en zorg. Het is tijd dat we daar naartoe werken.
Zo kunnen we niet alleen het geboortecijfer omhoog krijgen, maar ook zorgen voor een gelukkiger, gezonder en productiever Nederland. Want laten we eerlijk zijn: het opvoeden van de volgende generatie is misschien wel de belangrijkste taak die er is”, aldus Esmée Zwiers.
Bron: NRC
In ons Kek Mama magazine lees je de mooiste verhalen, herkenbare columns en de leukste fashion en lifestyle tips. Abonneer je nu voor slechts € 29,95 per jaar en ontvang de glossy als eerste op je deurmat.
Als ouder probeer je alles zo goed mogelijk te doen voor je kind. Maar wat als je goede intenties onverwacht botsten met de – soms bijzondere – schoolregels? Isa ontdekte dit op de harde manier toen een onschuldige waterfles voor drama zorgde.
Anouk is trotse echtgenote van Erwin en mama van vier meiden: Aurélie (10), Emeline (8), Vieve (7) en Lilou (4). In hun levendige huishouden is het soms één en al chaos, maar liefde, gelach en spontane dansfeestjes voeren steevast de boventoon. Anouk deelt vol enthousiasme haar avonturen in het ouderschap.
Bizarre, hormonale of gewoonweg crazy aankopen. We doen ze allemaal weleens. Wekelijks vertelt een moeder aan Kek Mama over haar grootste, duurste of vreemdste miskoop. Deze keer Chantal (35) die een dure winterjas kocht voor haar dochter.
Kinderen slepen hun knuffel overal mee naartoe. Ze slapen met hun lievelingsbeer en troosten zich ermee bij verdriet. Maar wist je dat sommige ouders de knuffels van hun kind regelmatig opbergen in de vriezer? De reden is verrassend.
Wat als je tegelijkertijd zwanger blijkt te zijn met je schoonzus, maar hun kindje niet levensvatbaar blijkt te zijn? Geluk en verdriet gaan hand in hand, ervaarde Natascha aan den lijve.
Een maand geleden beviel actrice Bertrie Wierenga van dochter Lena op wie ze meteen stapelverliefd was. In een interview met RTL Boulevard vertelt de kersverse mama over het moederschap.
