Unschooling: ‘Familie vond het zorgelijk dat we ze van school haalden’

04.03.2023 14:55
mombracing unschooling Beeld: Getty Images

Als je het thuis wat anders aanpakt dan de doorsnee moeder, kun je er donder op zeggen dat je daar commentaar op krijgt. Dus legt Lianne maar weer eens uit waarom ze met volle overtuiging voor unschooling heeft gekozen.

Lianne: “Laatst keken we de film Sluimerland. Daarin is een meisje met haar oom in gesprek en er wordt gezegd dat school net een gevangenis is. ‘Dat klopt’, zei mijn oudste. ‘Waarom heb je mij zo lang naar school laten gaan?’ Ja, dat vond ik wel fijn om te horen, omdat het me sterkte in het idee dat we de juiste beslissing hebben genomen om onze dochters Livia (11) en Belle (9) te unschoolen.

Thuisonderwijs

We zijn vorig jaar met ons gezin van Nederland naar Portugal verhuisd, mede omdat traditioneel onderwijs niet bij onze idealen past. Er is vanuit de Nederlandse overheid een programma vastgesteld met wat kinderen moeten leren en in welk tempo. Daar worden ze op getoetst en als je kind daar niet volledig in past, heeft hij, zij of hun het behoorlijk zwaar.

“Onze jongste vond het niet altijd leuk om naar school te gaan; ze wilde niet ontbijten en had er buikpijn van”

Onze jongste vond het niet altijd leuk om naar school te gaan; ze wilde niet ontbijten en had er buikpijn van. Uiteraard ben ik met de school in gesprek gegaan. Ondanks kleine aanpassingen in de begeleiding op school, bleef Belle regelmatig liever thuis. Helaas is thuisonderwijs in Nederland behoorlijk gecompliceerd, en in Portugal een stuk makkelijker. Tijdens een van de lockdowns fantaseerden mijn man en ik hardop: wat nu als we Livia en Belle van school halen en op het Portugese platteland een stuk grond kopen, midden in de natuur?

Een andere weg

Ik voelde heel sterk dat we deze weg in moesten slaan, maar leg dat maar eens uit aan je omgeving. Dat bleek wel ingewikkeld. Mijn familie maakte zich zorgen: ‘Hoe ga je dat doen, qua school?’ en ‘Hoe zorg je ervoor dat jullie niet eenzaam op een berg zitten en de kinderen niemand meer zien?’

Daar werd ik soms opstandig van. In het begin wilde ik mensen vooral overtuigen. Niet uit onzekerheid, maar omdat we wilden dat iedereen net zo enthousiast zou zijn als wij. Aanvankelijk hebben we bepaalde details niet gedeeld, afgezwakt of anders voorgespiegeld. Zo zei ik dat we ons eerst goed zouden oriënteren op het gebied van school, op zoek naar alternatieve onderwijsmogelijkheden, maar voor ons was het meteen duidelijk dat we voor unschooling zouden kiezen.

Lees ook – ‘Moet ik mijn zoon (4) dwingen naar school te gaan?’ >

Self-directed learning

Via social media neem ik mijn omgeving mee in ons avontuur. Nu zien ze hoe goed self-directed learning bij Livia en Belle past. De eerste maanden in Portugal hoefden ze helemaal niets te doen aan school. Zo konden ze goed loslaten, uit het ‘moeten leren’ stappen. Ze zijn zo een heel proces doorgegaan van verveling tot: wat wil ik zelf leren? En ook: waar ben ik nieuwsgierig naar? Onze oudste wil schrijfster worden en is nu bezig met haar eerste boek, over onze emigratie. Het is aan mij om haar daarin te begeleiden. Om een omgeving te creëren waarin ze zich optimaal kan ontwikkelen.

Ik geloof dat alle kinderen op hun eigen manier potentie hebben en het is aan ons om die vlammetjes aan te wakkeren. Zo spreken we tegenwoordig Engels tijdens het eten, omdat Livia en Belle die taal graag beter willen beheersen om met hun nieuwe vrienden en vriendinnen te praten: de kinderen van gelijkgestemde Britse gezinnen bij ons in de buurt.

Qualitytime

Hoewel ik veel bezig ben om de unschooling van mijn dochters te begeleiden, merk ik dat ik nu meer tijd voor mezelf heb. Om een onderwijsproject op te zetten, maar ook om heerlijk te ontspannen in de zon, op het terras van de yurt waar we in wonen. Ook is er meer qualitytime voor ons gezin. Voorheen gingen zij naar school en ik naar mijn werk als pedagoog en kindertherapeut. De paar uurtjes die we samen hadden, besteedden we vooral aan zwem-, turn-, en balletles. Ik was altijd aan het hollen, altijd druk.

“Er is meer qualitytime voor ons gezin. Voorheen gingen zij naar school en ik naar mijn werk”

Nu rennen de meisjes door ons bos, verzamelen ze sprokkelhout en zorgen ze voor onze geitjes. En laatst hebben ze met veel plezier pannenkoeken gebakken voor ons ontbijt. Daar geniet ik enorm van, omdat ik mijn kinderen precies geef wat ik ze zo gun: een gelukkige jeugd waarin ze in hun eigen tempo kunnen ontdekken wie ze zijn en waar hun interesses liggen.”

87% van de moeders in Nederland heeft te maken met momshaming, blijkt uit onderzoek van Kek Mama. Dat vond de redactie zó schokkend, dat ze een campagne is gestart: Kek Mama lanceert mombracing, de tegenhanger van momshaming, en roept alle moeders op om elkaar voortaan te steunen in plaats van te bekritiseren.