Tara helpt tienermoeders: “Kom je je zusje halen?’ vroegen ouders op het schoolplein vaak”

Tara, moeder van Yarah (20) en Julie (7), verloofd met Michel:

“‘Wat heb jij een mazzel, dat je zoveel aandacht krijgt in de media met je verkiezing Tienermoeder van het Jaar’, zeggen mensen vaak. ‘Mazzel?’ roep ik dan. ‘Weet je wel wat voor een marketingplan hierachter steekt?’ De doelgroep heeft het keihard nodig, en marketing en pr zijn mijn beroep.

Tienermoederschap

In 2020 kwam mijn boek Van tienermoeder naar zakenvrouw uit, dat ik schreef over mijn eigen tienermoederschap. Ik was zestien toen ik dwars door de pil heen zwanger raakte van mijn vriendje. Mijn ouders waren lid van de Jehova’s Getuigen en niet blij met het nieuws, in de gemeenschap was het een schok. Seks voor het huwelijk is daar een van de grootste zonden die je kunt begaan.

In plaats van dat iemand zich om mij bekommerde, hield ik me vooral bezig met wat mijn zwangerschap deed met mijn omgeving. Omdat ik als minderjarige nog niet was gedoopt – jehova’s kennen een volwassendoop – volgden er geen sancties, maar ik kreeg wel restricties en mocht bijvoorbeeld niet meer actief meepraten in de kerk.

“Ondertussen trof mijn vriendje geen blaam”

Ondertussen trof mijn vriendje, dat met de zwangerschap en onze dochter niets te maken wil hebben, geen blaam. En nog ­altijd worden vooral de moeders aangekeken op een tienerzwangerschap. ­Overigens was mijn rechtszaak tegen de vader van mijn kind de eerste in Nederland waarbij een verwekker op basis van een DNA-test verplicht werd kinderalimentatie te betalen.

In één klap weg

Op mijn 27e besloot ik uit de Jehova’s Getuigen te stappen. Ik was te ambitieus, te geëmancipeerd, te vrouwelijk en kon niet langer geloven dat God me dit brein had gegeven om er niets mee te doen. Dat betekende dat ik in één klap al mijn familie en vrienden kwijt was.

Wéér moest ik het leven helemaal alleen aangaan. Maar ik vond met mijn dochter een huis, ik kreeg een nieuwe baan en nieuwe vrienden en was nog nooit zo gelukkig geweest. Met behulp van een donor kreeg ik zes jaar geleden nog een dochter: Julie. En toen vond ik vierenhalf jaar geleden ook nog de liefde, bij Michel.

Stuitende ervaringen

Na de verschijning van mijn boek regende het berichten vol herkenning. Ik besloot een verkiezing in het leven te roepen om tienermoeders eens positief onder de aandacht te brengen. Tienermoeder van het Jaar kent twee categorieën: moeders tot 24 en voormalige tienermoeders van 25 jaar en ouder. Want ook die tweede categorie moet vaak knokken tegen vooroordelen. 24 jaar is misschien geen rare leeftijd om moeder te zijn, maar wel als je kind al negen is.

“In al die jaren sinds ik Yarah kreeg, is er nog steeds weinig veranderd”

De ervaringen die vrouwen me vertellen zijn vaak stuitend. Het kind van een negentienjarige vrouw moest na de geboorte naar de kinder-intensive care en balanceerde op het randje van overlijden toen een verpleegkundige zei: ‘Ja meid, God straft meteen.’ Een andere tienermoeder kwam na haar bevalling terug op school en kreeg te horen: ‘In jou steken we niet veel moeite meer, want we weten allemaal dat jij je diploma niet gaat halen.’

In al die jaren sinds ik Yarah kreeg, is er dus nog steeds weinig veranderd. Zo kreeg ik toen ik zelf net bevallen was als enige vrouw op de afdeling verloskunde geen fles om mijn hechtingen mee te spoelen. Ik wist van het bestaan van zo’n fles niet af, om de schrijnende pijn tijdens het plassen te verlichten. Pas toen een vriendin er jaren later over vertelde, realiseerde ik me wat de verpleegkundige had bedoeld toen ze zei: ‘Als je oud genoeg bent om zwanger te raken, ben je oud genoeg om de pijn te verbijten.’

Lees ook – Michelle was zwanger op haar vijftiende: ‘Ik schoot in blinde paniek na de positieve test’ >

Vooroordelen

In de basisschooljaren stopt dat soort vooroordelen vaak niet. ‘Kom je je zusje halen?’ vragen mensen dan. Ik antwoordde eens: ‘Nee, mijn dochter. Kom jij je kleindochter halen?’ De vrouw was verbolgen. ‘Nou nou zeg, en dan ook nog zo brutaal’, zei ze.

En toen Yarah op de basisschool de diagnose diabetes type 1 kreeg, zei een leerkracht: ‘Dat krijg je ervan, met zo’n jonge moeder die haar kind alleen maar ongezond eten geeft.’ Diabetes 1 is een auto-immuunziekte die niets te maken heeft met verkeerde voeding. Bovendien: mijn kind en ik leefden kerngezond.

“De leerkracht zei: ‘Dat krijg je ervan, met zo’n jonge moeder'”

Wat ook moeilijk is: je hoort er vaak niet bij als tienermoeder. Andere moeders durven hun kind niet bij je te laten spelen of nodigen je niet uit tijdens sociale evenementen, omdat je stukken jonger bent. 

Ook Yarah ondervond vooroordelen over tienermoeders. Toen Julie net geboren was liep Yarah eens met haar door de drogisterij toen een man zei: ‘Heeft je moeder je niet geleerd dat je je benen bij elkaar moet houden?’

Jonge naïviteit

Tijdens de zwangerschap van Julie was ik 31. Dat vond ik ingewikkelder en zwaarder dan mijn eerste zwangerschap, zowel fysiek als mentaal. Opeens maakte ik me druk om duizenden dingen die mis konden gaan, waar ik me helemaal niet druk om maakte toen ik zeventien was. En de gebroken nachten trok ik ook slechter.

“Een gezonde vorm van jonge naïviteit heeft als moeder ook voordelen”

Een vrouw is tussen haar vijftiende en 25e op haar vruchtbaarst. Dat past alleen niet in onze maatschappij. Maar is een moeder die zich zorgen maakt over elke stap die haar kind zet, die alles heeft gelezen wat los en vast zit en elk klasje heeft gevolgd per definitie een betere moeder? Een gezonde vorm van jonge naïviteit heeft ook voordelen.

Ik pleit bovendien voor meer en open communicatie over seks naar jongeren, en dat begint al op jonge leeftijd. Het is het antwoord op ongewenst seksueel of intimiderend gedrag én het antwoord op ongewenste zwangerschappen. Ik heb niet de illusie dat ik de wereld kan veranderen, maar elke keer dat we een handjevol mensen meer bereiken met #wegmetdatstigma tegen vooroordelen over tienermoeders, is dat mooi meegenomen.”

Meer dan 90% van de jonge moeders tot een jaar of 20 wordt niet gefeliciteerd met haar zwangerschap. Tara Boxman strijdt tegen de vooroordelen die tienermoeders ondervinden. Meer weten? Lees Tara’s boek Van tiener­moeder naar zakenvrouw – Hoe een Jehovahmeisje haar eigen paradijs creëerde (€ 21,99) of kijk op taraboxman.nl.