Maartje is gelukkig ondanks het verlies van haar kind: ‘Dankzij hem durf ik te leven’

30.06.2023 10:07
Op 't Podium Maartje Benja's present Beeld: privé

Maartje Lute (41) verloor in 2018 haar zoontje Benja. Het veranderde haar leven, maar niet op een verdrietige manier. “Het klinkt gek, maar sinds Benja’s overlijden ben ik veel gelukkiger geworden.”

“Het was 1 april 2018, iets na half drie in de middag en trots appte ik naar familie en vrienden: ‘We did it. Benja is overleden. We hebben er vrede mee, dit was zijn lijfje niet.’ Even daarvoor was mijn zoontje Benja in mijn armen gestorven. Bij zijn geboorte had ik nooit kunnen denken dat ik nu, twee maanden later, niet instortte maar alleen maar zoveel trots en liefde voelde. Als je kind overlijdt, dan ben je klaar, dan hoeft het allemaal niet meer – dat had ik altijd gedacht. Maar zo was het niet.

Twintigwekenecho

Benja is mijn tweede kindje, voor mijn vriend Mike was het zijn eerste. Met mijn ex had ik al Boaz (nu 8). Tot de twintigwekenecho was het een onbezorgde zwangerschap, maar toen zei de echoscopiste dat ze een vlekje zag bij de longen. Vanaf dat moment stond ons leven op z’n kop. We werden eerst naar het VUmc en daarna naar het LUMC in Leiden gestuurd waar ze veel ervaring hebben met ongeboren baby’s.

Soms was ik ervan overtuigd dat we ons kind zouden verliezen, dan weer zag het er gunstiger uit. Allerlei syndromen werden uitgesloten en de conclusie was: vocht bij de longen. Dat was niet erg, dat was behandelbaar.

Twee stappen achteruit, één vooruit

Met 35 weken werd Benja geboren. Hij moest naar de intensive care, maar het leek goed te gaan. Het vocht kon worden weggezogen, steeds opnieuw, tot het niet meer zou terugkomen. De artsen zeiden dat ze nog nooit een baby hieraan hadden verloren. Dat was een opluchting, al durfde ik het niet te geloven. Ik had niet het gevoel dat het goed kwam, maar dat stopte ik diep weg.

Na een week of twee leek het er zelfs op dat Benja naar het ziekenhuis in Alkmaar mocht, veel dichter bij huis. Maar helaas, net voor het zover was, moest hij terug naar de IC. Vanaf dat moment was het twee stappen achteruit, één vooruit. Soms leek het beter te gaan, maar dan was er weer wat: meer vocht, de zoveelste infectie. Familie, vrienden, Mike, iedereen zei: het komt goed. Maar ik voelde het niet. Ik zag gewoon niet voor me hoe we met Benja het ziekenhuis zouden verlaten.

Op 't Podium Maartje Benja's present

Rust

Er kwam een moment, ongeveer zes weken na Benja’s geboorte, dat de angst alles overheerste. Ik kón niet meer, was alleen maar bang. ‘Er moet iets gebeuren nu’, appte ik naar een vriendin en zij gaf me het nummer van haar shiatsu-therapeute Christel. Zonder een idee wat ik daar moest, maakte ik een afspraak. Die ontmoeting veranderde alles.

Anders dan anderen probeerde Christel niet mijn angst weg te nemen. Ze zei: ‘Heb je weleens bedacht dat het de bedoeling zou kunnen zijn dat Benja sterft?’ Ik wist niet wat ik hoorde. Toen vertelde ze over hoe mijn ego hem bij me wil houden, omdat ik niet de pijn van verlies wil ervaren. Terwijl mijn ziel hem nooit zal verliezen, ook als hij niet op aarde is. En hoe we allemaal lessen te leren hebben.

Loslaten? Kon ik nooit – ik was een controlfreak. Angst? Ik wilde het leven voor zijn, zodat ik nooit onzekerheid zou ervaren. En nu was Benja er en kon ik niet dealen met wat er gebeurde door mijn eigen beperkende gedachten. Kon het zijn dat hij op aarde was gekomen om mij deze lessen te leren? En was het de bedoeling dat zijn lijfje zou gaan, terwijl zijn zieltje bij me zou blijven?

Het gesprek deed zoveel met me. Steeds meer voelde ik: zo zit het. Wat er ook zou gebeuren met Benja, het stond al vast. En het had een reden. Eindelijk kon ik mijn angst loslaten en er écht voor hem zijn. Zelfs de verpleegkundigen zeiden: je straalt rust uit.

Lees ook – Uit elkaar na de dood van ons kind: ‘We raakten elkaar volkomen kwijt’ >

De beste behandeling

Ondertussen ging het slechter en slechter met Benja. In de nacht van 31 maart op 1 april werden we gebeld vanuit het ziekenhuis: het is beter als jullie komen. Daar kregen we te horen dat het bijna niet lukte om Benja te stabiliseren. Ik ging bij hem zitten en zei: ‘Natuurlijk wil ik het liefst dat je blijft, maar ik ben er voor je als je besluit dat je weg moet gaan. Mama is er voor je, wat er ook gebeurt.’

“Ik was trots op hem; hij had het toch maar even gedaan, dat hele sterven”

Tegen de ochtend kwam er een arts. ‘De beste behandeling die we Benja nog kunnen geven, is hem geen behandeling meer geven’, zei hij. Benja zag er verschrikkelijk uit: opgezwollen, paars, overal slangen, al weken in slaap. Hij was op, en het enige wat wij voor hem konden doen was hem laten gaan. Die middag overleed hij in mijn armen. Boven alles was ik zo trots. Op hem, dat hij het toch maar had gedaan, dat hele sterven. En op ons, dat wij er voor hem waren geweest.

Op 't Podium Maartje Benja's present

Trots en liefde

Die trots, die overheerste in de dagen en de weken erna. Natuurlijk had ik verdriet, maar ik voelde vooral liefde. Ik weet dat mensen zeiden: de klap komt nog. Dat dacht ik zelf ergens ook. Maar de klap kwam niet. Ik zegde mijn baan op en besloot mijn tijd en geld te investeren in een tijdschrift en een platform – NEL, dat staat voor Never Ending Love – voor ouders van een overleden kind. Het klinkt vreemd, maar steeds vaker besefte ik dat ik gelukkiger was na het overlijden van mijn kind dan ervoor.

“Had ik wel genoeg van Benja gehouden, verdrong ik mijn verdriet”

In het begin vond ik dat moeilijk: had ik wel genoeg van Benja gehouden? Verdrong ik mijn verdriet? Af en toe dacht ik dat ik gek was en dus ging ik bij deskundigen te rade hoe dat nou toch kon. Ik sprak met mediums, rouwdeskundigen, spirituele coaches, maar ook andere ouders. Daarover maakte ik een podcast. Ik ging workshops geven en schreef blogs. Dat werd de basis voor mijn boek waarin ik schrijf over Benja’s leven en sterven, over omgaan met rouw en angst, over trots en over liefde. En ook over hoe dood niet betekent dat iemand weg is.

De lessen die ik leerde, de mensen die ik sprak, de reacties die ik kreeg – ik besefte meer dan ooit dat ik met liefde omringd was. Dit is wat Benja kwam brengen. Mijn angst heb ik losgelaten. Het allerergste – het verliezen van een kind – heb ik al meegemaakt, dus waar zou ik nog bang voor moeten zijn? Een controlfreak ben ik ook niet meer. Ik heb geen invloed op wat er gebeurt, alleen maar op hoe ik ermee omga en ik weet nu dat ik alles aankan. Dat is wat Benja me heeft gebracht: ik durf te leven.”

Meer weten? Benja’s present, € 22, Uitgeverij Oorsprong, is te bestellen via maartjelute.com

Op 't Podium Maartje Benja's present

Op haar website maartjelute.com staat de tekst: ‘Ik wil je niet leren leven met verlies, ik wil je leren leven met de aanwezigheid’. Maartje geeft ‘Open to change’-sessies waarin ze haar inzichten over een andere manier van rouwen deelt