Kinderombudsvrouw wil smartphone richtlijn voor kinderen: ‘Zet je peuter niet voor een filmpje om de was te doen’

smartphone richtlijn Beeld: Canva
Isa Bulthuis
Isa Bulthuis
Leestijd: 4 minuten

Vanaf welke leeftijd is een smartphone nou echt geschikt voor kinderen? Het is een vraag waar veel ouders mee worstelen. Op het schoolplein, bij de eettafel en in de groepsapp van groep 7 komt het onderwerp geregeld langs. En nu pleit ook Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer voor duidelijkheid: de overheid moet met een leeftijdsrichtlijn komen. Niet om streng te zijn, maar om ouders en kinderen houvast te geven.

Lees verder onder de advertentie

Smartphones zijn inmiddels niet meer weg te denken uit het dagelijks leven van kinderen. Veel basisschoolleerlingen hebben er al één in hun jaszak zitten, soms al vanaf hun achtste. Maar of dat goed is voor hun ontwikkeling? Daarover lopen de meningen flink uiteen. Wat we wel weten, zegt Kalverboer, is dat kinderen steeds meer schermtijd hebben, slechter slapen, zich minder kunnen concentreren en – vooral bij meisjes – meer druk voelen om zichzelf te vergelijken met anderen. Dat heeft gevolgen voor hun mentale gezondheid.

Lees verder onder de advertentie

Oproep aan de overheid: kom met een richtlijn

Daarom roept Kalverboer de overheid op om samen met ouders, deskundigen én kinderen een leeftijdsrichtlijn vast te stellen. Of dat nu 12, 13 of 14 jaar moet zijn, laat ze in het midden. Het belangrijkste is dat er snel duidelijkheid komt. “Niets is zo slecht voor kinderen als onduidelijkheid”, zegt ze. En dat geldt ook voor ouders, die zich vaak afvragen: doe ik het wel goed?

Lees verder onder de advertentie

Vergelijk het met alcohol: ook daarvoor geldt een duidelijke leeftijdsgrens, omdat we weten dat het schadelijk is voor jongeren. Voor smartphones is er nog weinig wetenschappelijk bewijs, zegt Kalverboer, maar dat betekent niet dat we niets moeten doen. “We voelen allemaal wel dat er kwalijke kanten aan zitten.”

Begeleiding is onmisbaar

Een richtlijn betekent niet dat kinderen van het ene op het andere moment een telefoon krijgen of juist niet. Wat volgens Kalverboer veel belangrijker is, is dat ouders hun kinderen goed begeleiden. “Bereid ze voor op wat ze online gaan tegenkomen”, zegt ze. “Bespreek nepnieuws, heftige filmpjes, en hoe je omgaat met seksuele beelden van jezelf of anderen. Dat hoort bij opvoeden in deze tijd.”

Lees verder onder de advertentie

En dat digitale opvoeden begint al vroeg. “Zet je peuter niet standaard voor een filmpje omdat je even de was wil doen”, waarschuwt ze. “Kinderen hebben jou nodig om te leren wat veilig en gezond is online.”

Wat als je kind géén smartphone heeft?

Sinds 2024 zijn smartphones op school tijdens de les verboden. Maar in de pauze mogen scholen daar zelf nog beleid over maken. Tegelijkertijd zijn veel schoolzaken – roosters, huiswerk, cijfers – nog steeds via apps te bekijken. Daardoor lijken pubers niet zonder smartphone te kunnen. “Maar alle kinderen hebben recht op informatie”, zegt Kalverboer. “Of ze nu een smartphone hebben of niet. Scholen moeten daarin praktische oplossingen bedenken.”

Lees verder onder de advertentie

Niet alleen ouders, ook bedrijven moeten meedenken

Volgens Kalverboer moeten ook tech- en telecombedrijven hun verantwoordelijkheid nemen. Nu zijn kinderen te vaak een verdienmodel. Apps zijn erop gericht om zo lang mogelijk aandacht vast te houden, en kinderen worden verleid tot in-app aankopen. “Ze voelen dat zelf ook”, zegt ze. “Ze vinden het niet leuk om steeds te worden verleid.”

Lees verder onder de advertentie

Ook stelt Kalverboer dat producten voor kinderen een educatief doel moeten dienen – en dat bedrijven zich af moeten vragen: is dit écht goed voor een kind?

Ouders geven het voorbeeld

Een leeftijdsrichtlijn is geen wondermiddel, benadrukt Kalverboer. Uiteindelijk begint alles thuis. “Als jij als ouder zelf de hele dag aan je telefoon geplakt zit, is het moeilijk om tegen je kind te zeggen dat het minder moet.” Digitale opvoeding is dus óók zelf het goede voorbeeld geven.

Meer weten over de gevaren van smartphonegebruik en social media onder de jeugd? Lees dan dit artikel over de ban van de schadelijke TikTok hashtag #SkinnyTok.

Lees verder onder de advertentie

Meest bekeken