Eigenlijk iedere ouder vraagt zich weleens af of ze het wel goed doen. “In de opvoeding is er in de meeste gevallen geen goed of fout”, zegt hoogleraar pedagogiek Maartje Luijk. “Het perfect willen doen als ouder werkt juist averechts.”
Lees verder onder de advertentie
Veel ouders zouden er voor zichzelf én hun kind(eren) goed aan doen om niet langer te gaan voor een ‘perfecte opvoeding’. Waarom? Omdat zo ongeveer de helft van de ouders afgepeigerd is, zo blijkt uit een recent onderzoek.
Zwaarder dan ooit
Hoe kan je kind opvoeden zo zwaar zijn geworden? Hoogleraar gezinspedagogiek Maartje Luijk, Erasmus Universiteit Rotterdam, deed er onderzoek naar. Haar conclusie? “Opvoeden lijkt niet alleen zwaarder dan ooit, dat is het ook.” Dat heeft volgens Luijk te maken met drie dingen.
De eerste is dat we tegenwoordig over een enorme hoeveelheid informatie beschikken. Dat is niet iets goeds, het is juist onderdeel van het probleem en zorgt ervoor dat veel ouders de opvoeding zwaarder vinden.
De tweede reden die Luijk opmerkt, heeft te maken met dat ouders tegenwoordig denken dat opvoeden perfect moet gaan. Wie een fout maakt of steken laat vallen, beschadigt zijn of haar kind voor de rest van z’n leven.
Hulp vragen
Een derde trend is de toegenomen individualisering. Waar het aloude gezegde luidt “It takes a village to raise a child“, vragen ouders bijna nooit meer iemand uit hun omgeving om hulp. Dat zou volgens Luijk ite maken hebben met ‘vraagschaamte’. Uit een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt zelfs dat tweederde van de ouders hun omgeving niet om hulp durft te vragen. “Terwijl keer op keer uit onderzoek blijkt dat die steun kan helpen om de opvoeding wat lichter te maken. Opvoeden werkt het beste als je het samen doet.”
Lees verder onder de advertentie
Er bestaat niet zoiets als één normaal benadrukt Luijk. “Geen twee kinderen zijn hetzelfde; die variatie zouden we moeten vieren. Verschillen zijn normaal. Vooral in het eerste levensjaar ontwikkelen kinderen zich razendsnel en in het tempo daarvan zit enorm veel variatie. Neem alleen al het slapen. De ene baby slaapt 20 uur per dag, terwijl de andere amper lijkt te willen slapen. En dat is helemaal oké. We moeten niet het gemiddelde als uitgangspunt nemen; dat zegt niet zoveel.”
Vallen en opstaan
Het advies van Luijk aan huidige ouders is: accepteer variatie, omarm imperfectie én vraag vaker je omgeving om hulp. “De opvoeding verloopt per definitie niet perfect. Het is vallen en opstaan. Erken dat. Iedereen doet maar wat en dat is prima. Het hóéft niet perfect. Het perfect willen doen werkt juist averechts en is voor niemand goed. Voor jezelf niet, omdat je er gestrest van raakt, en voor het kind niet, omdat gestreste ouders vaak geen leuke ouders zijn. Laat het allemaal wat meer los, leun wat vaker achterover. Goed genoeg is beter dan perfect.”
Nog vóór je kind de deur uit stapt, is de emotionele “basislijn” voor de dag vaak al bepaald. Niet door een strak schema of een perfect afgevinkte routine, maar door iets anders: hoe veilig en verbonden je kind zich bij jou voelt.
Er is zo’n opvoedwijsheid die hardnekkig blijft hangen: zoals je een kind aanspreekt, zo gaat het zich ook gedragen. Geef je vertrouwen, dan groeit het. Praat je alsof het kind iets kan, dan gaat het eerder proberen om inderdaad “dat kind” te zijn.
Er zijn van die zinnen die automatisch uit je mond rollen zodra je moeder wordt. Je hoeft er niet eens over na te denken, ze zitten ergens opgeslagen tussen de gebroken nacht en de koude koffie. Een daarvan? “Omdat ik het zeg.” Maar hoe vertrouwd die uitspraak ook voelt, hij blijkt in de praktijk minder […]
Iedere week delen we op Kek Mama een dilemma van onze lezers. Deze week vraagt Mariët (34) zich af of het online verlanglijstje voor haar dochter eigenlijk wel zin heeft.