De traktatie-hel: Wat doen die scholen ons aan?

Zoon Callum (10) kwam laatst straalmisselijk en ellendig thuis. Nee, geen coronavirus, maar een te creatieve verjaardagstraktatie. Klasgenootje Roos was jarig geweest en had zelfgemaakte smoothies uitgedeeld. Volgens Callum had de hele klas daarna gespuugd en vond iedereen het ‘supergoor’.

Ik had instant medelijden. Niet zozeer met de groep, maar met die arme moeder die vast dacht heel bewust bezig te zijn geweest door met een groene broccoli-spinazie-banaansmurrie voor de dag te komen en die arme Roos met ‘de vieste traktatie ooit’.

Voorschriften

Ik snapte de moeder van Roos zo goed. Ook ik scoor niet hoog op de Montessori-ladder als het gaat om kunstzinnige en originele traktaties. Hoe ik ook mijn best doe, het zakt, plakt, mislukt of blijft steken op kleuterschoolniveau. Ik zie daarom nu al op tegen de elfde verjaardag van mijn zoon en de verplichte traktatie.

Een opgave, zeker als ik mijn hoofd ook niet wil stoten aan alle voorschriften. Bij ons op school heerst een streng snoep- en koekbeleid. Houdt eigenlijk in dat we als ouders niet geacht worden aan te komen met bijdragen die stijf staan van de kleurstoffen en suikers. Ook plastic aankopen van discountketens of Chinese prijsknallers worden sterk afgeraden met het oog op het milieu.

“Ga er maar aanstaan om iets gezonds en lekkers te verzinnen voor 33 kinderen, met alle verschillende allergieën en no-go’s”

Snap ik uiteraard, maar stiekem vind ik een zakje met gummen, puntenslijpers, minivoetbal en plastic medaille wel zo makkelijk. Ga er maar aanstaan om iets gezonds en lekkers te verzinnen voor 33 kinderen, met alle verschillende allergieën en no-go’s qua religie of levenswijze. In Callums klas zit een jongetje met een koemelkallergie, een meisje dat niet tegen pinda’s kan en twee worden volledig vegan opgevoed. Dat vraagt om een hoop inventiviteit.

Waterijsjes en oliebollen

In mijn jeugd was het heerlijk eenvoudig. Ik ben een kind van de jaren 70 en 80, toen knutselen betekende dat je van stroken vouwpapier slingers maakte en en we gerust allerhande suikerwerk uitdeelden. Je kreeg snoepkettingen, die je lekker opknaagde in de les. Of lolly’s of sleuteldroppen of marsjes, gewoon vanuit de zak. Deed je echt gek dan reeg je een knakworst, druif en homp kaas op een satéprikker. Niemand had ooit van Pinterest en zijn miljoenen zelfmaakideeën gehoord, noch van E-nummers of van koemelk-, gluten- of lactoseallergieën.

“Veel moeilijker dan raketijsjes of oliebollen werd het leven voor mijn moeder toen niet”

Ik, geboren op 2 juli en gezegend met altijd stralend zonnige verjaardagen, deelde zomerse traktaties uit. Mijn moeder kocht twee dozen met raketijsjes die ik mee de klas in nam. Op alle foto’s van de lagere school zie je mij met dezelfde bruine gevlochten rieten mand en identieke kleurige waterijsjes. Alleen mijn vrolijk versierde muts heeft een ander getal. Voor mijn broer, die van 12 december is, lagen er oliebollen in de mand. Veel moeilijker werd het leven voor mijn moeder toen niet.

Zo saai

Nu is waterijs niet alleen not done, maar ook bijzonder suf. Mijn zoon wil voor zijn aanstaande verjaardag graag dat ik iets leuks creëer, iets ‘lijps’, waarmee hij kan uitpakken en pronken. Ai. Inmiddels zou hij toch beter moeten weten. In de afgelopen jaren heb ik me niet van mijn beste kant laten zien.

“Mijn zoon wil dat ik iets leuks creëer, iets ‘lijps’ waarmee hij kan pronken”

Bij aanvang op de kleuterschool dacht ik het eerste onderbouwjaar moeiteloos weg te komen met mandarijnen. Gezond en veiliger dan zeg maar een tros druiven, met oog op stik- en slikgevaar van die kleintjes. Ik leende een vrijwel identieke rieten uitdeelmand als die uit mijn jeugd en pimpte die op met strikken, ballonnen en slingers. Leuk idee, slechte uitvoering.

Callum keerde terug met 26 mandarijnen. Op de juf en twee dappere jongens na had niemand iets van de vruchten gebliefd. Inclusief mijn eigen zoon. Zo saai, zuchtte hij. Oké, dat zou me geen tweede keer overkomen.

Minion bananen

Het jaar erop had ik op Facebook bij iemand Minions gemaakt van bananen voorbij zien komen. Hoe leuk was dat? Callum was fan van de gele wezentjes, hiermee kon ik hem verrassen. Het verlangde enige creativiteit van mijn kant, maar als het goed zou uitpakken, kon hij nog steeds gezond trakteren zonder dat het saai was.

Ik googelde op ‘Minions bananas’ en vond binnen enkele seconden een werkblad waarin alle patronen voor de oogjes en broekpakjes en haartjes al voorgetekend waren. Die avond zat ik tot half één, met lasogen van het knijpen, te knippen, kleuren en plakken. Ik was kapot, maar erg trots op mezelf.

Totdat ik ’s morgens nog eens goed het eindresultaat bekeek. Het was eigenlijk precies wat ik had als ik naar een film kijk waarin Wendy van Dijk acteert: prachtig knap, maar ik geloof het karakter niet. Het blijft voor mij Wendy-van-Dijk-met-een-pruik. Nu zag ik alleen een mand vol bananen-met-een-papiertje-en-opgeplakt-oogje. Maar oké, Callum vond het net echte Minions en dit keer hoefden we gelukkig niet de hele week fruitsmoothies te drinken. Er waren slechts zeven bananen over.

Lees ook – Traktatiepech: ‘Een enorme mierenkolonie had bezit genomen van de roze koeken’ >

Reddende engel

In groep 3 kon ik niet langer meer wegkomen met aangekleed fruit. Het moest over een andere boeg. Gelukkig bleek mijn schoonzus de reddende engel. Zij is wel superhandig en artistiek.

Mijn neefje is een paar weken ouder dan Callum en ik kon mooi haar ideeën overnemen of zelfs de traktatie zelf. Zo was het piratenkasteel, gemaakt van kleurpotloden met vlaggetjes, schatkaarten en kistjes nog vrijwel intact. Ik hoefde alleen de inhoud te vullen met vegan cakejes, gemaakt met kokosboter.

“Jaren maakte ik de blits met haar smulideeën”

De jaren erop maakte ik de blits met haar smulideeën. Van voetbal-rijstwafels tot wigwamtenten van zoute stokjes gevuld met zelf gefrituurde bananenchips. Maar twee jaar geleden verhuisden ze en gingen tachtig kilometer verderop wonen. We liepen de deur niet bij elkaar plat en ik vond het ook zo’n zwaktebod om helemaal in de auto te stappen, alleen maar om een traktatie voor groep 6 op te halen. Dat moest ik toch ook zelf kunnen.

Fanatieke fröbelaars

Al maanden van tevoren checkte ik Pinterest en deed ik oproepjes op social media waarin ik vrienden met kleine kinderen vroeg hoe zij het deden, traktatie-wise. Gek genoeg reageerden vrijwel alleen moeders. Schijnbaar waagt geen enkele vader zich aan deze schoolklus of komt er niet openlijk voor uit.

Op één fanatiekeling na, die een levensechte komkommerkrokodil wist te priegelen (ik werd al wanhopig bij het aanzien van de enorme bek met gefiguurzaagde tanden), bleken mijn contacten net zomin fröbelaars. Ik luisterde met jaloezie naar die collega die rustig roze gesuikerde cupcakes of chocoladewafels mocht uitdelen. Maar gruwelde ook van verhalen over zulke enorme zakken chips waardoor niemand meer zijn brood op at, waardoor er 27 broodtrommels leeggekieperd werden in de prullenbak.

En ik lachte mee om het verhaal van Chantal die dacht slim te zijn met een Dummie de mummietraktatie bestaande uit een knakworst omwikkeld met bladerdeegreepjes. Nadat haar creaties uit de oven kwamen, leken het net stijve piemels. Lollig tijdens een vrijgezellenfeest, niet direct geschikt voor achtjarigen. Ze is dezelfde dag nog naar de supermarkt gereden om plakoogjes te halen waarmee je baksels kunt opleuken en maakte wat sneetjes in de worstjes, zodat ze meer leken op mannetjes.

“‘Hé wat grappig, plassers’, zei hij bij het zien van de knakworstcreatie”

Helaas zonder succes, zoon Guus bekeek de versnaperingen en jubelde uitgelaten: “Hé, wat grappig, plassers!” Nou was school al iets van haar gewend. Met sinterklaas maakte ze voor het lootje van haar oudste zoon ooit een microfoon-surprise, voor het meisje dat zo goed kon zingen en later mee zou doen aan een talentenshow. Jammer alleen dat het net leek of het meisje haar first vibrator cadeau kreeg.

Lees ook – ‘Halverwege het schoolplein kletterden de traktaties tegen de grond’ >

Brouwwerk

Vriendin Maxime veroorzaakte met haar brouwwerk onlangs ongewild een heuse rel op school, die tot aan de schoolraad werd opgespeeld. Zo had ze voor de verjaardag van zoon Max 25 plastic bierglazen gescoord bij de slijterij, die voor driekwart gevuld met kaasflips (‘pils’) en opgevuld met popcorn (‘schuim’). Groen etiketje geprint, met daarop niet de naam van het biermerk, maar van haar jarige zoon. Max deelde trots zijn biertjes uit, de achtstegroepers smulden van deze vet coole 0.0. Missie geslaagd, zou je denken.

“Ter illustratie prijkte er een foto van het chipsglas van Max”

Totdat een week later ineens een extra nieuwsbrief van school op de mail verscheen, gericht aan alle ouders. Hierin spraken de lerares en ‘een aantal bezorgde ouders van groep 8’ hun zorgen uit over de dalende normen en waarden van ‘sommige leerlingen’ in de klas. Binnenkort zou er een vergadering worden ingelast om de regels aan te scherpen: In een tijd waarin NIX18 de standaard is, is het niet de bedoeling dat ouders anders prediken, zo stond er te lezen. Ter illustratie prijkte er een foto van het chipsglas van Max, waarbij zijn naam omwille van de privacy nog wel was weggeblurd.

Maxime wist niet wat ze zag. Ze had geenszins kwaad in de zin gehad met haar traktatie en was zeker geen promotor van alcohol bij minderjarigen. Het was puur een geintje geweest. Maar oké, ze begreep de boodschap. Voor de verjaardag van haar dochter van 5 zou ze dit jaar een keurig babyflesje vullen met popcorn (melk). Al twijfelde ze nog of ze dan wellicht de borstvoedingsmaffia achter zich aan zou krijgen.

Probleem opgelost

Je doet het dus niet snel goed. Reden voor weer een andere vriendin om te pleiten voor helemaal geen traktaties meer. Zij vindt het systeem ouderwets en oneerlijk.

Het is lang niet voor iedere ouder financieel haalbaar om een hele groep leerlingen te voorzien van fruit, groenten of andere (gezonde) lekkernijen. Of je nu klaar bent met twee megazakken snoeplolly’s à 3 euro, zoals vroeger, of dertig fruitspiezen in elkaar frutselt met balletjes suiker- en watermeloen, afgewisseld met aardbeien, frambozen en druiven en dus alleen al bij de groenteboer 50 euro kwijt bent. Tel daar dan nog de aankleding en eventuele cadeautjes voor de juffen bij op en dat vaak dan ook nog eens keer meerdere kinderen in een gezin. Je moet het maar kunnen én willen betalen.

“Het zou ons zoveel ergernis en tijd schelen”

Haar oplossing: leg allemaal 5 euro neer aan het begin van het jaar en de juf houdt elke maand een algemene verjaardagsviering, waarbij zij voor het lekkers zorgt. Probleem opgelost en nog steeds worden kinderen op zo’n dag in het zonnetje gezet. Ik vind het een topidee. Niet in de eerste plaats vanwege het geld, ik heb maar één kind en kan het best betalen, maar vooral voor mij en alle andere collega-moeders zonder artistieke handen. Het zou ons zoveel ergernis en tijd schelen.

Dit artikel staat in Kek Mama 10-2022.

Wil je nog meer mooie en herkenbare verhalen van mede-mama’s lezen? Neem nu een abonnement en ontvang Kek Mama elke maand als eerst op jouw deurmat.