De helende werking van geboortefotografie: ‘Zonder die foto’s had ik het nooit kunnen bevatten’

Illustratie bij: De helende werking van geboortefotografie: ‘Zonder die foto’s had ik het nooit kunnen bevatten’ Foto: Cynthia’s Fotografie
Kimberley van Heiningen
Kimberley van Heiningen
Leestijd: 12 minuten

Bij geboortefotografie denken veel mensen aan het perfecte plaatje en roze wolken. Maar het gaat vooral over verwerking, zo weten moeder Tamara en geboortefotograaf Cynthia. Dit is hun verhaal: over drie bevallingen, hoop, verlies en hoe foto’s soms meer zeggen dan woorden ooit kunnen.

Lees verder onder de advertentie

Let op: Dit artikel bevat gevoelige inhoud en beeldmateriaal die als confronterend of schokkend kunnen worden ervaren. Het verhaal gaat over (extreme) vroeggeboorte en het overlijden van een baby.

De komst van Ivy

Tamara: “In 2020 was het raak. Eindelijk. Na jaren proberen, hoop, teleurstelling en IVF was ik in verwachting van onze wensbaby. Halverwege de zwangerschap zag ik iets over geboortefotografie. Het leek me ontzettend waardevol. Je weet nooit hoe het loopt, of er nog een kindje komt. Of weer een traject. Mijn man Menno vond het ook een mooi idee: alles uit deze zwangerschap halen wat erin zat.”

Ze nemen contact op met geboortefotograaf Cynthia. Tamara is dan al 25 weken zwanger.

Tamara: “We hadden nog geen kennismaking gehad, geen plan voor hoe of wat. Maar dat kwam er ook niet van. Bij 28 weken kreeg ik al weeën. Ik werd opgenomen in het VUmc en kreeg longrijping en weeënremmers toegediend. Via Teams spraken we het een en ander door met Cynthia en na vijf dagen opname mocht ik naar huis. Het werd een rommelige week, met veel controles, en al meer bloedverlies.

Lees verder onder de advertentie

Uiteindelijk kreeg ik een week later een vreemd gevoel in mijn buik. Geen echte weeën, maar het klopte ook niet. We reden naar de spoedeisende hulp van het dichtstbijzijnde ziekenhuis in Hoorn. Alle alarmbellen gingen af toen ik al volledige ontsluiting bleek te hebben en onze dochter in stuit lag. Ik was pas 29 zwanger en we waren niet in een academisch ziekenhuis. Alles gebeurde razendsnel, veel ging er langs me heen. Maar we belden Cynthia en ze kon er snel zijn.”

Cynthia: “Ze lagen al op de operatiekamer toen ik binnenkwam. Ik werd snel in een OK-pak gehesen, de gynaecoloog stond haar handen al te wassen. De spanning was gigantisch, het was echt bloedspoed. Ik kreeg één blik van Menno, haar man, ik wist wat mij te doen stond, alles vastleggen wat nu ging gebeuren. De eerste foto die ik nam was van haar voetjes, die als eerste geboren werden. Daarna legde ik Menno vast, die de navelstreng doorknipte.”

De eerste foto die Cynthia van Ivy maakte. Haar voetjes kwamen eerst.

Tamara: “Direct na de geboorte werd Ivy opgevangen, in een warmhoudzak gelegd en geholpen met de ademhaling. Daarna werd ze in de couveuse, weggereden voor onderzoek. Ik moest nog gehecht worden en bleef alleen achter. Dat was heel surrealistisch: ik was net bevallen, maar lag daar zonder baby.”

Cynthia: “Waar de baby gaat, ga ik. Dus fotografeerde ik de onderzoeken. De moeder heeft foto’s nodig van de momenten waar ze niet bij kon zijn, anders blijven dat gaten in haar herinnering. Foto’s kunnen haar verhaal toch compleet maken en helpen bij de verwerking. Zo’n extreme vroeggeboorte is heftig.”

Lees verder onder de advertentie

De moeder heeft foto’s nodig van de momenten waar ze niet bij kon zijn. Dat blijven anders gaten in haar herinnering

Geboortefotograaf Cynthia


Tamara: “Ivy kwam nog één keer terug, een hele kleine baby in een hele grote couveuse. Zo kon ik haar nog even zien, nog even aanraken voordat ze met de babyambulance naar het AMC ging. Op dat moment was ik heel nuchter: ik dacht, het zal wel goedkomen. Je weet ook niet zo goed wat je te wachten staat.”

Cynthia: “Maar dat had ook het laatste contactmoment tussen moeder en dochter kunnen zijn. Niemand sprak dat uit, maar niemand wist ook hoe het af zou lopen. Ik ben ook moeder, dus dat raakte me. Op zo’n moment helpt het dat ik die camera voor mijn neus heb. Ik sta er bovenop en tegelijkertijd zie ik alles door een lens. Dat creëert afstand. Later komen de emoties, maar op dat moment had ik vooral een opdracht.”

Tamara knuffelt Ivy voordat ze de babyambulance in gaat

Tamara: “Uiteindelijk lag Ivy zeven weken in het ziekenhuis – 3,5 in het AMC, 3,5 bij ons in Hoorn. Dat was een hele spannende tijd met veel complicaties. Zo kreeg ze ademhalingsondersteuning en een hersenbloeding. Alles speelde zich af in coronatijd, dus er was geen bezoek of geen steun. Niemand die zag hoe klein en kwetsbaar ze was. Tegelijkertijd gaat er ook veel langs je heen. Dat besefte ik pas toen ik later de foto’s zag.”

Cynthia: “Door de maatregelen kon ik de eerste weken in het AMC geen foto’s nemen, dat risico was te groot. Uiteindelijk werden de maatregelen versoepeld toen Ivy in Hoorn lag en het grootste gevaar was geweken. Toen maakte ik foto’s dat ze onder andere in bad ging. Op de foto’s lijkt ze groter dan ze was.”

Tamara: “Als ik nu het album terugkijk, zie ik een veel kleiner kindje dan ik me herinner. Dan besef ik pas hoeveel er eigenlijk langs me heen is gegaan. De bevalling beleefde ik pas echt toen ik de foto’s zag. Je wordt zo geleefd.”

Menno zit bij zijn dochter Ivy aan de couveuse

Het verlies van Lyènn

Een jaar na de spoedkeizersnede krijgen Tamara en Menno groen licht om het opnieuw te proberen. Ze starten een tweede IVF-traject.

Tamara: “We droomden altijd van meer kinderen. We dachten: als het lukt, is het een wonder en zo niet, zijn we ook heel gezegend met Ivy. Maar het lukte. Wel moest ik extra vaak op controle in het ziekenhuis. Bij de 20 wekenecho, bleek dat mijn baarmoedermond bijna in z’n geheel weg was. Er is toen een noodcerclage geplaatst, waardoor het kindje hopelijk langer zou blijven zitten.”

Cynthia: “We hadden vaak contact en ik voelde me heel verbonden met het gezin. Ik heb zelf een IVF-traject doorlopen van 4,5 jaar, dus ik begreep waar ze doorheen gingen. Het plan was dat ik ook van deze bevalling foto’s zou maken.”

Tamara: “Met 23 weken kreeg ik weeën en bloedverlies. Ik bleek toch ontsluiting te hebben. De gesprekken met de artsen waren moeilijk: vanaf 24 weken kon er een actief beleid gevoerd worden. Maar wil je dat? De cijfers waren heel hard. We besloten: geen actief beleid. De kans op complicaties was enorm. Niemand wist wat voor leven ze dan zou krijgen en we wilden geen lijdensweg voor haar. Pas met 26 weken zou er een actief beleid zijn. Maar de kans was nihil dat ik dit zou halen. We belden Cynthia.”

Lees verder onder de advertentie

Cynthia: “Maar ik kon het niet. Drie maanden daarvoor was ik bij een thuisbevalling waarbij het in de laatste tien minuten misging. Ik heb de baby stil geboren zien worden. Het kindje is 40 minuten gereanimeerd en ik had EMDR nodig om dit te kunnen verwerken. Toen Tamara me vroeg, wist ik: ik wil, maar ik kan het niet. Ik vond het zó moeilijk om te zeggen: ik ben er niet voor jullie. Maar het was het meest professionele wat ik kon doen.”

Ik vond het zó moeilijk om te zeggen: ik ben er niet voor jullie. Maar het was het meest professionele wat ik kon doen

Geboortefotograaf Cynthia


Tamara: “Dat snapte ik. Onze dochter Lyènn werd uiteindelijk met 25,5 week geboren zonder medisch ingrijpen en zonder voorbereiding (longrijping, red.). Ze ademde zelf en was zo levendig – ons kleine wonder. Daarom besloten de artsen haar toch actief op te laten vangen op de NICU (de intensive care voor pas geborenen, red.). Ze kreeg alle hulp die ze nodig had. Maar na vijf dagen ging het mis: in haar darmen zaten gaatjes en haar lijfje vol ontlasting. Ze was zo ziek en zwak. We hebben in overleg besloten haar niet meer te opereren. Ze kwam van de beademing en we hebben haar vastgehouden, geknuffeld en afscheid genomen. Ze is rustig in onze armen overleden. Een afscheidsfotograaf legde dat vast.”

Tamara beseft: “Zonder foto’s had ik het nooit kunnen bevatten. We werden geleefd, alles ging op de automatische piloot. Ze heeft bestaan, ze heeft geleefd en daar hebben we foto’s van.”

Ze heeft bestaan, ze heeft geleefd en daar hebben we foto’s van

Tamara

De strijd om Myrle

Tamara: “We wilden het nog één keer proberen. Voor een derde IVF-traject werd er operatief een preventieve buikcerclage geplaatst. We startten met IVF en de derde terugplaatsing lukte. Bij de positieve test dacht ik vooral: als het maar goed gaat. Elke week voelde als een mijlpaal. Ik kon er niet van genieten.”

Cynthia: “Deze zwangerschap was heel spannend. Het was hun laatste kans op nog een kindje. We hadden heel veel contact en ik wist hoeveel stress ze had.”

Tamara: “Bij 26 weken en vijf dagen voelde ik opnieuw de bekende krampen. Ik dacht eerst nog dat het rommelde, maar de verloskundige zag al snel dat het serieus was. Snel belde ik Cynthia nog een keer. Nu
vanuit de ambulance.”

Cynthia: “Toen ik het belletje kreeg, dacht ik: nee, niet weer. Het beleid was om de zwangerschap zo lang mogelijk te rekken en weeënremmers te geven. Een half uur later kreeg ik weer een telefoontje van Tamara. Ik hoorde: ‘Ze gaan haar nú halen!’ Ik sprong direct in de auto. De eerste keer had ik het maar nét op tijd gehaald. Ik wist van het verlies van Lyènn, van alles waar ze doorheen waren gegaan. Daarom wilde ik er alles aan doen om deze geboorte zo goed mogelijk vast te leggen, maar het was ook spits. Ik riep maar dat ze zoveel mogelijk moesten vastleggen met de telefoon.”

Tamara: “Het was niet te remmen. Ook dit werd een spoedkeizersnede en Myrle was al geboren voordat Cynthia er was.”

Lees verder onder de advertentie

Cynthia: “Alle handelingen daarna kon ik gelukkig wel vastleggen. We dachten niet verder dan het volgende uur, de eerste week was cruciaal. Ik wilde ook daarom alles zo goed mogelijk vastleggen. Zo betrok het zorgpersoneel mij bij de verneveling van de longetjes en mocht ik dat fotograferen; dan wordt er vocht ingebracht om de longetjes te laten werken. Dat was heel bijzonder en ook ingewikkeld. Het blijft medisch handelen, maar voor de moeder mocht ik alles vastleggen.”

Myrle
Tamara met Myrle op de borst
Myrle met ouders Tamara en Menno

Tamara: “Myrle heeft het gehaald. Maar ook zij moest vechten. Ze heeft twee keer echt slecht gelegen. Ze lag uiteindelijk veertien weken in drie verschillende ziekenhuizen, en we gaan nog steeds ziekenhuis in, ziekenhuis uit. Tot op de dag van vandaag blijft het zorgintensief. Ze heeft problemen met voeding, spugen, sondes en een extreme groeiachterstand. Ze is nu veertien maanden oud, gecorrigeerd elf maanden, en weegt eindelijk 5,8 kilo. Maandenlang kwam bijna ze niets aan.

Lees verder onder de advertentie

Ze gaat naar een medisch dagverblijf. Het is heel pittig, voor ons allemaal. Onze oudste dochter – bijna 4 – zag haar nieuwe zusje, in het begin, zelden. En toen ze thuiskwam, vroeg ze: “Kan de dokter haar wel beter maken? Maar we hebben lang niet geweten hoe het zou lopen, zoveel vraagtekens, zoveel zorgen. We weten niet welke impact de vroeggeboorte gaat hebben op haar leven, maar Myrle geeft ons vertrouwen. Het gaat al zoveel beter dan eerst. Als we haar blije snoet zien, geeft ons dat weer energie om door te gaan.”

Ivy ontmoet Myrle

De waarde van beelden

Tamara: “Nog steeds kan ik niet helemaal bevatten wat er de afgelopen jaren allemaal is gebeurd. We zitten nog steeds in overlevingsstand, praten met een psycholoog. Iedereen leeft met ons mee, vrienden en familie, maar niemand weet echt hoe het voelt. Ik ben zo dankbaar voor alle foto’s die we hebben van alle drie onze dochters. Ze hangen allemaal in huis. Ivy was pas anderhalf toen haar zusje overleed, maar weet mede dankzij die foto’s dat ze een vlinderzusje heeft. De foto’s hebben echt een meerwaarde voor de verwerking. Ook als je een goede bevalling hebt, beleef je die toch in een roes.”

Lees verder onder de advertentie

Ik ben zo dankbaar voor alle foto’s die we hebben van alle drie onze dochters

Tamara



Tamara vervolgt: “Ik ben dankbaar dat Cynthia erbij was. Zelfs toen ze er niet bij was, was ze er. Want ze dacht mee, leefde mee, voelde mee. Cynthia en ik hebben er een hele bijzondere band aan overgehouden.”

Cynthia: “Ik weet hoe belangrijk het is om foto’s te hebben, omdat ik zelf een hele heftige bevalling heb gehad en daar nauwelijks foto’s van zijn. Ik ben de eerste drie uur niet bij mijn kindje geweest, omdat ik zelf naar OK moest. Een blote baby werd van mijn borst gehaald en ik kreeg er een aangeklede en gevoede baby voor terug. Geen idee wat er in die drie uur gebeurd was en daar zijn geen foto’s van. Dat kon ik moeilijk verwerken.”

Cynthia vervolgt: “Heel veel mensen denken dat geboortefotografie gaat over het perfecte plaatje en roze
wolken, maar het gaat om verwerking. Je laat je bruiloft vastleggen, terwijl één op de drie huwelijken eindigt in een echtscheiding. Van je kindje hou je de rest van je leven. De geboorte van je kind is meer life changing dan welke gebeurtenis dan ook. Waarom zou je dat niet vastleggen?”

Cynthia legt Myrle ook thuis vast

Ben jij benieuwd naar het werk van Cynthia? Bekijk hier haar werk en wat ze voor jou zou kunnen betekenen.

Lees verder onder de advertentie

Meest bekeken