Kek Mama-columnist Ionica Smeets checkt elke maand opvoedfabels en -feiten. Zodat jij dat niet meer hoeft te doen. Deze maand: vervelen.
Als kind verveelde ik me stierlijk in de zomervakantie. Ik was enig kind en woonde in een wijk zonder vriendjes om mee te spelen. Ik mocht overdag geen televisiekijken en internet of iPads waren er niet. Uiteindelijk leerde ik mezelf te vermaken, iets waar ik overigens nog steeds veel plezier van heb. De zomervakanties zien er heel anders uit voor mijn zoon. Tex gaat drie dagen per week naar de buitenschoolse opvang, thuis zijn er buurkinderen om mee te spelen, een kinderboerderij om de hoek en op druilerige dagen filmpjes op YouTube. Tex heeft niet eens tijd om zich te vervelen.
De Britse onderzoekster Teresa Belton zou dat maar niks vinden. “Als je kind zegt dat hij zich verveelt, moet je als ouder trots zijn.” Zij gelooft dat verveling zorgt voor creativiteit en dat je kinderhersenen afstompt door ze continu bezig te houden. Hard bewijs heeft Belton niet voor haar theorie. Ze interviewde voornamelijk succesvolle mensen die vertelden hoe ze zich als kind vaak verveelden en hoe ze daardoor allerlei dingen gingen doen. Maar dat zegt weinig: misschien verveelden hun leeftijdsgenoten die in de goot liggen, zich vroeger ook wel. Verveling lijkt me geen garantie voor succes. Sterker nog: dat verveling niet per se goed is, bleek uit een studie naar drugsgebruik onder Britse scholieren. De onderzoekers waren benieuwd waarom kinderen wel of niet voor drugs kozen. Hun vermoeden was dat jongeren er vooral graag bij wilden horen en drugs namen omdat ‘de rest het ook deed’. Tot hun verbazing zeiden de meeste kinderen echter dat ze drugs gebruikten omdat ze zich verveelden en er verder geen reet te doen was.
Ook interessant zijn onderzoeken die kijken wat kinderen doen als ze zich vervelen op school. Leerlingen blijken drie verschillende strategieën te volgen om met verveling om te gaan. Allereerst zijn er de beschouwers: als deze kinderen iets saai vinden, bedenken ze zelf waarom het onderwerp belangrijk is en dwingen zichzelf om toch mee te doen. Daarnaast heb je de critici, die in actie komen als ze zich vervelen: zij vragen hun leraar bijvoorbeeld om een wat uitdagendere taak. Ten slotte zijn er de ontwijkers, die iets anders gaan doen als ze zich vervelen. Zij gaan met een vriend kletsen of stiekem een spelletje doen. Je kunt je voorstellen dat kinderen thuis dezelfde strategieën inzetten als ze zich vervelen. Denken ze na over waarom ze zich vervelen, vragen ze om hulp, of gaan ze iets anders doen? Eén van de strategieën blijkt beter te werken dan de andere twee, want verschillende studies tonen aan dat de beschouwers zich minder vaak vervelen. Ook doen deze kinderen het beter op school en waarschijnlijk grijpen ze minder snel naar drugs uit verveling.
Misschien moet ik Tex deze zomer dus maar eens een paar saaie dagen bezorgen. Niet omdat hij zal opbloeien door het vervelen zelf, maar omdat het belangrijk is hem te leren hoe hij ermee kan omgaan.
Wiskundige Ionica Smeets (35) is wiskundige en hoogleraar wetenschapscommunicatie. Ze woont samen met Han en moeder van Tex (4) en kersverse baby Rifka.
Ze is de hoogstgenoteerde vrouwelijke self-made miljonair in de Quote Top 100, maar dat was nooit haar doel. Sharon Hilgers van My Jewellery begon gewoon met fröbelen aan de keukentafel en van het een kwam het ander.
Patricia van Liemt is radiopresentator, schrijver en moeder van Maria (15) en Phaedra (12). Ze schrijft rake, eerlijke, grappige en vooral herkenbare columns over haar leven.
Anouk is trotse echtgenote van Erwin en mama van vier meiden: Aurélie (11), Emeline (10), Vieve (8) en Lilou (5). In hun levendige huishouden is het soms één en al chaos, maar liefde, gelach en spontane dansfeestjes voeren steevast de boventoon. Anouk deelt vol enthousiasme haar avonturen in het ouderschap.
Tot 1956 werden vrouwen ontslagen als ze gingen trouwen. De tijden zijn sindsdien wel veranderd, zou je denken, maar zwangerschapsdiscriminatie komt helaas maar al te vaak voor. Marleen Staal merkte dat ze in de overdrive ging om zich te bewijzen toen ze zwanger was.
Terugkijkend leidde ze een luxeleventje toen ze maar zestien uur per week werkte. Maar nadat haar huwelijk strandde is Vivian fulltime gaan werken, met een eeuwig schuldgevoel naar haar kinderen toe als gevolg.
We doen het allemaal wel eens: een zak vol cadeautjes met Sinterklaas en iets extra’s met Kerst. Want: kinderen blij, wij blij. Maar té veel cadeautjes geven, kan op de lange termijn nadelen hebben.
