Kek Mama-columnist Ionica Smeets checkt elke maand opvoedfabels en -feiten. Zodat jij dat niet meer hoeft te doen. Deze maand: vaccinaties.
Op een conferentie belandde ik bij een sessie Mythes Ontmaskeren. Ik verwachte iets in de stijl van het televisieprogramma Myth busters, met ontploffingen, maar we bleken zelf aan de slag te moeten met lastige vragen.
Reeks argumenten
Wat zouden we zeggen als onze zwangere schoonzus vertelde dat ze haar baby niet wil laten inenten omdat ze bang is dat haar kind er autistisch van wordt? In eerste instantie dacht ik dat ik niets zou zeggen. Ik ben nogal conflictvermijdend en heb geen zin de sfeer te verpesten in de familie. Ook al heb ik geen seconde getwijfeld over het inenten van mijn kinderen en zou ik het liefst willen dat mijn neefje of nichtje ook zo goed mogelijk beschermd is. In de sessie bedachten we een hele reeks argumenten vóór vaccinaties. Hoeveel levens ze redden bijvoorbeeld. In 1960 overleed wereldwijd één op de zes kinderen voor hun vijfde verjaardag. In 2015 was dat gedaald naar één op de 23. Vaccinaties zijn een van de belangrijkste oorzaken van de dalende kindersterfte.
Lastige kwestie
Of misschien moesten we het alleen met ons schoonzusje hebben over haar angst voor autisme. Als je puur naar de cijfers kijkt, dan is er een verband tussen het toegenomen aantal vaccinaties en de aantallen kinderen met autisme. Maar dat betekent niet dat het een het ander veroorzaakt. Het is net als met het verband tussen ijsverkoop en het aantal verdrinkingen: hoe meer ijs er verkocht wordt, hoe meer mensen er verdrinken. Maar je kunt hieruit niet concluderen dat ijs die verdrinkingen veroorzaakt. De gegevens van meer dan een miljoen kinderen zijn bestudeerd om de bijwerkingen van vaccinaties in kaart te brengen; autisme maakt daar geen deel van uit. Dit soort dingen zouden we kunnen zeggen, maar zou dat onze zwangere schoonzus overtuigen? We kwamen er in de sessie niet uit.
'Eigen schuld, dikke bult'
Later las ik het verhaal van een Canadese moeder die haar zeven kinderen niet had laten inenten, maar na een periode van twijfel alsnog die vaccinaties wilde inhalen. Voordat ze dat kon doen, kregen haar kinderen alle zeven kinkhoest. Gelukkig overleefden ze het allemaal en hield geen van hen er blijvende schade aan over. De moeder vertelde later dat ze verbaasd was over hoe de pro-vaccinatie-beweging hen inwreef dat het ‘eigen schuld, dikke bult’ was. Alsof zij níet het beste voor haar kinderen wenste. Ze werd behandeld alsof ze een halve gare was waarmee je niet serieus kon praten. Achteraf wilde ze dat ze eerder met haar arts was gaan praten, want die reageerde juist wél begripvol op haar twijfels.
Als mijn schoonzus ooit zou zeggen dat ze tegen vaccinaties is, dan zal ik dus zeggen: “Wat goed dat je hierover nadenkt, je wordt vast een geweldige moeder. Misschien kun je er eens over praten met je huisarts.”
Ionica Smeets (36) is wiskundige en hoogleraar wetenschapscommunicatie. Ze woont samen met Han en is moeder van Tex (5) en Rifka (1).
ZonZeeStress? Kek Mama lezen helpt. Neem nu een abonnement met superkorting: 3 nummers voor € 9,95