Kek Mama-columnist Ionica Smeets checkt elke maand opvoedfabels en -feiten. Zodat jij dat niet meer hoeft te doen. Deze maand: Waarom er meer jongens dan meisjes geboren worden.
“Zeg Smeets, weet jij waarom er meer jongens dan meisjes worden geboren?” vroeg een gepensioneerde bioloog me tijdens de lunch. Ik mompelde dat jongens iets meer kans hebben om te overlijden in hun kindertijd en dat die scheve verhouding bij de geboorte zorgt voor een evenwicht op vruchtbare leeftijd. “Onzin”, baste mijn collega. “Jij weet duidelijk niets van biologie. Terwijl het zo simpel is. Jongens komen van een spermacel met een Y-chromosoom, meisjes van sperma met een X-chromosoom. En een Y-chromosoom is lichter dan een X-chromosoom. Daardoor kan jongenssperma net wat sneller zwemmen en worden er dus meer jongens geboren.” Toen ik dit verhaal een paar dagen later opzocht, bleek het helemaal niet te kloppen.
De theorie over sneller jongenssperma stamt uit de jaren zestig toen biologen onder de microscoop sperma bestudeerden. Ze zagen zaadcellen met verschillende snelheden en concludeerden dat dit vast iets te maken had met een verschil in die chromosomen. Mijn gepensioneerde collega had deze theorie geleerd in zijn studietijd. Alleen kwamen er daarna nieuwere technieken waarmee spermacellen veel beter te bestuderen waren. En toen bleek er geen verschil tussen de snelheid van spermacellen met een X-chromosoom en een Y-chromosoom. Daar ging deze theorie dus. En toch worden er wel degelijk iets meer jongens dan meisjes geboren: 51 procent jongens en 49 procent meisjes. Hoe komt dit dan wél, als het niet aan sneller sperma ligt? Ik mailde de bioloog die met het verhaal kwam. Hij was verrukt dat het niet waar bleek. Zo zijn wetenschappers, dolblij als je hen wijst op iets dat niet klopt, want dan kunnen ze weer iets nieuws ontdekken.
Een paar dagen later meldde hij zich met een gloednieuw Amerikaans onderzoek dat de verhouding tussen jongens en meisjes tijdens de zwangerschap in kaart bracht. Wat blijkt: bij de bevruchting is de verhouding keurig 50/50. Dat betekent dat het verschil tijdens de zwangerschap moet ontstaan. De Amerikaanse onderzoekers beschrijven het verschil in overlevingskansen van mannelijke en vrouwelijke embryo’s in de verschillende trimesters. Uiteindelijk blijken vrouwelijke embryo’s een net iets grotere kans te hebben om te overlijden in de buik. En daarom worden er meer jongens geboren. Als je zwanger bent van een meisje, raak dan vooral niet in paniek van dit resultaat. De kans dat er iets misgaat is gelukkig klein. Bovendien heeft een dochter op de lange termijn juist betere overlevingskansen: vrouwen leven gemiddeld langer. In Nederland is slechts 46 procent van de 65-plussers man en bij de 90-plussers zijn er nog maar 26 procent mannen over. Al word ik hier dan weer verdrietig van als ik naar mijn vriend en zoon kijk.
Ionica Smeets (36) is wiskundige en hoogleraar wetenschapscommunicatie. Ze woont samen met Han en is moeder van Tex (5) en Rifka (1).
Schaatskoningin Irene Schouten (32) zat eind vorig jaar nog op een roze wolk: ze werd voor het eerst moeder van haar zoontje Dirk. Samen met haar man Dirk-Jan genoot ze volop van het nieuwe gezinslevens. Maar die roze wolk sloeg al snel om in zorgen toen bleek dat Dirk kampte met gezondheidsproblemen.
Geheimen fluisteren, eindeloos knuffelen, hun mening geven (soms nogal luid): een kind laat met verrassende signalen zien dat het zich veilig voelt bij je. Wij delen er een paar.
De ene dag is je zesjarige een knuffelkont die geen moment van je zijde wijkt, de andere dag smijt ze boos de deur dicht omdat jij haar verkeerd hebt aangekeken. Herkenbaar?
Elise (36) is moeder van twee zoontjes (6 en 4) en schrijft met veel liefde korte verhalen over het moederschap en alles wat daar onverwacht bij komt kijken. Haar verhalen zijn fictief, maar vaak geïnspireerd op de wereld van ouderschap met een flinke scheut herkenning, humor en een tikkeltje overdrijving. Tegelijkertijd werkt ze aan haar […]
Iedere week delen we op Kek Mama een dilemma van onze lezers. Want als je er zelf even niet uit komt, kan je wel wat hulp gebruiken. Deze week vraagt Romy (40) zich af: ‘Moet ik de juf aanspreken op haar actie, of leer ik mijn dochter dan dat ze overal mee weg kan komen?’
Elsemieke (31) is samen met T (33), moeder van twee zoontjes (4 en 2) en redacteur bij Kek Mama. Chaotisch, chronisch moe en heeft een brein met 46 tabbladen tegelijkertijd open. Probeert rust in de chaos te vinden, maar met drie mannen in huis is die rust ver te zoeken.
