Je ziet ze overal: wasstrips. Dunne velletjes wasmiddel die je zó in de trommel gooit. Geen gesleep met flessen, minder rommel in het washok, en het voelt meteen alsof je “iets groens” doet. Totdat je een aflevering van Keuringsdienst van Waarde kijkt en ineens denkt: wacht… heb ik zojuist mijn kinderkleding in plastic gewassen?
Als je daar van in de war raakt: logisch. Want precies dát is de kern van de discussie. In de uitzending werd PVA (polyvinyl alcohol) aangewezen als hét ingrediënt dat de mooie “plasticvrij”-claims ingewikkeld maakt. Katja Loos en onderzoeker Heather Leslie noemen PVA een kunststof/synthetisch polymeer—oftewel: plastic in chemische zin. In hun test bleken álle onderzochte wasstrips PVA te bevatten, gemiddeld zelfs voor zo’n 60% van de strip. Ook bij merken waar het niet op de ingrediëntenlijst stond.
Dus, is het dan simpelweg “misleiding” en klaar? Niet helemaal. Het echte verhaal zit in het verschil tussen: wat iets chemisch is en hoe het zich gedraagt in water en natuur. En precies dat nuanceverschil is waar jij als ouder wat aan hebt—zodat je niet hoeft te kiezen tussen naïef geloven óf alles paniekerig de vuilnisbak in.
Een wasstrip verdwijnt zichtbaar in je was. Maar “niet meer zichtbaar” betekent niet automatisch: “weg uit het milieu”. De uitzending benadrukt dat PVA onder specifieke omstandigheden biologisch afbreekbaar kan zijn (denk aan specifieke bacteriën/enzymen en hogere temperaturen), en zet daar vraagtekens bij in relatie tot hoe rioolwaterzuivering in de praktijk werkt.
Tegelijk is er óók onderzoek dat laat zien dat afbraak juist sterk afhankelijk is van omstandigheden en aanwezige bacteriën, en dat in goed werkende waterzuiveringen een groot deel kan worden afgebroken—maar dat er ook een restant kan doorstromen.
Bottom line: de zorg is niet gek. En “het lost op” is geen eindantwoord.
Omdat je anders vooral… zeepstof overhoudt. In de uitzending wordt ook benoemd: je hebt een binder nodig om er een stevig velletje van te maken.
En hier komt een tweede nuance: niet alle PVA is hetzelfde. Er bestaan verschillende kwaliteiten/grades met verschillende afbreekprofielen. Een merk kan daar transparant over zijn (met testdata), of het vaag houden.
Dit is waar veel frustratie vandaan komt:
Die woorden worden in marketing soms te breed gebruikt en daar is de backlash van nu.
Wat je wél steeds vaker ziet (en eerlijk gezegd: dit zou de norm moeten zijn) is preciezer taalgebruik, zoals: “vrij van plastic verpakkingsafval” in plaats van “helemaal plasticvrij”.
Hier wordt het technisch, maar ik maak ’m simpel.
De kern van de huidige microplastics-definitie (EU 2023/2055) draait om vaste, kleine plastic deeltjes die niet oplossen en lang blijven rondzweven. Materialen die oplossen in water en biologisch afbreken vallen daar anders in.
Mother’s Earth op hun uitlegpagina: PVA is chemisch gezien een synthetisch polymeer, maar het gedraagt zich anders dan bijvoorbeeld PET/PE (flesplastic). Zij verwijzen naar een biodegradatietest (OECD 301B) uitgevoerd door TÜV, met als resultaat 90% biodegradatie in 28 dagen binnen de testcondities.
Belangrijk (en dit voorkomt teleurstelling): dat betekent niet “nul impact” of “altijd en overal 100% weg”. Het betekent wél dat je als consument eindelijk iets hebt om op te toetsen: welke PVA, welke test, welk percentage, welk protocol?
Niet per se — en als je puur praktisch kijkt, blijven wasstrips voor veel huishoudens juist de betere keuze dan traditionele vloeibare wasmiddelen. Dit gaat vooral om de schadelijke stoffen die je vindt in traditionele wasmiddelen zoals polyaclyrates – die niet in de meeste wasstrips zitten. Daarnaast ruil je zware (plastic) flessen in voor een lichte kartonnen verpakking en je verstuurt/koopt niet steeds “water in een fles”. Dat scheelt verpakkingsafval én transportgewicht, en sluit aan bij de richting waar EU-verpakkingsregels naartoe bewegen (meer eisen aan plastic verpakkingen, recyclebaarheid, recycled content).
Maar: “betere keuze” betekent niet “stop met kritisch zijn”. Als jij wasstrips gebruikt, wil je dat een merk open is over PVA: welke kwaliteit/grade ze gebruiken en wat dat doet in het milieu-pad (rioolwaterzuivering, slib, restfractie). En vooral: dat ze dat onderbouwen met onafhankelijke testen — bijvoorbeeld een OECD 301B biodegradatie-test (zoals: CO₂/water over 28 dagen, met een duidelijk resultaat/rapport). Mother’s Earth lijkt hier leidend in te zijn.
Ze is de hoogstgenoteerde vrouwelijke self-made miljonair in de Quote Top 100, maar dat was nooit haar doel. Sharon Hilgers van My Jewellery begon gewoon met fröbelen aan de keukentafel en van het een kwam het ander.
Patricia van Liemt is radiopresentator, schrijver en moeder van Maria (15) en Phaedra (12). Ze schrijft rake, eerlijke, grappige en vooral herkenbare columns over haar leven.
Anouk is trotse echtgenote van Erwin en mama van vier meiden: Aurélie (11), Emeline (10), Vieve (8) en Lilou (5). In hun levendige huishouden is het soms één en al chaos, maar liefde, gelach en spontane dansfeestjes voeren steevast de boventoon. Anouk deelt vol enthousiasme haar avonturen in het ouderschap.
Tot 1956 werden vrouwen ontslagen als ze gingen trouwen. De tijden zijn sindsdien wel veranderd, zou je denken, maar zwangerschapsdiscriminatie komt helaas maar al te vaak voor. Marleen Staal merkte dat ze in de overdrive ging om zich te bewijzen toen ze zwanger was.
Terugkijkend leidde ze een luxeleventje toen ze maar zestien uur per week werkte. Maar nadat haar huwelijk strandde is Vivian fulltime gaan werken, met een eeuwig schuldgevoel naar haar kinderen toe als gevolg.
We doen het allemaal wel eens: een zak vol cadeautjes met Sinterklaas en iets extra’s met Kerst. Want: kinderen blij, wij blij. Maar té veel cadeautjes geven, kan op de lange termijn nadelen hebben.
