Je ziet ze overal: wasstrips. Dunne velletjes wasmiddel die je zó in de trommel gooit. Geen gesleep met flessen, minder rommel in het washok, en het voelt meteen alsof je “iets groens” doet. Totdat je een aflevering van Keuringsdienst van Waarde kijkt en ineens denkt: wacht… heb ik zojuist mijn kinderkleding in plastic gewassen?
Lees verder onder de advertentie
Als je daar van in de war raakt: logisch. Want precies dát is de kern van de discussie. In de uitzending werd PVA (polyvinyl alcohol) aangewezen als hét ingrediënt dat de mooie “plasticvrij”-claims ingewikkeld maakt. Katja Loos en onderzoeker Heather Leslie noemen PVA een kunststof/synthetisch polymeer—oftewel: plastic in chemische zin. In hun test bleken álle onderzochte wasstrips PVA te bevatten, gemiddeld zelfs voor zo’n 60% van de strip. Ook bij merken waar het niet op de ingrediëntenlijst stond.
Lees verder onder de advertentie
Dus, is het dan simpelweg “misleiding” en klaar? Niet helemaal. Het echte verhaal zit in het verschil tussen: wat iets chemisch is en hoe het zich gedraagt in water en natuur. En precies dat nuanceverschil is waar jij als ouder wat aan hebt, zodat je niet hoeft te kiezen tussen naïef geloven óf alles paniekerig de vuilnisbak in.
Eerst even dit: “oplossen” is niet hetzelfde als “afbreken”
Een wasstrip verdwijnt zichtbaar in je was. Maar “niet meer zichtbaar” betekent niet automatisch: “weg uit het milieu”. De uitzending benadrukt dat PVA onder specifieke omstandigheden biologisch afbreekbaar kan zijn (denk aan specifieke bacteriën/enzymen en hogere temperaturen), en zet daar vraagtekens bij in relatie tot hoe rioolwaterzuivering in de praktijk werkt.
Lees verder onder de advertentie
Tegelijk is er óók onderzoek dat laat zien dat afbraak juist sterk afhankelijk is van omstandigheden en aanwezige bacteriën, en dat in goed werkende waterzuiveringen een groot deel kan worden afgebroken, maar dat er ook een restant kan doorstromen.
Bottom line: de zorg is niet gek. En “het lost op” is geen eindantwoord.
Waarom zit PVA er überhaupt in?
Omdat je anders vooral… zeepstof overhoudt. In de uitzending wordt ook benoemd: je hebt een binder nodig om er een stevig velletje van te maken.
En hier komt een tweede nuance: niet alle PVA is hetzelfde. Er bestaan verschillende kwaliteiten/grades met verschillende afbreekprofielen. Een merk kan daar transparant over zijn (met testdata), of het vaag houden.
“Plasticvrij” kan drie dingen betekenen (en dat wordt vaak door elkaar gebruikt)
Dit is waar veel frustratie vandaan komt:
Plasticvrij qua verpakking (geen zware plastic flessen/jerrycans, maar karton)
Plasticvrij qua formule (geen synthetische polymeren zoals PVA)
Microplasticvrij (volgens de definitie in regelgeving rondom microplastics)
Die woorden worden in marketing soms te breed gebruikt en daar is de backlash van nu.
Wat je wél steeds vaker ziet (en eerlijk gezegd: dit zou de norm moeten zijn) is preciezer taalgebruik, zoals: “vrij van plastic verpakkingsafval” in plaats van “helemaal plasticvrij”.
Oké, maar hoe zit het dan met microplastics?
Hier wordt het technisch, maar ik maak ’m simpel.
De kern van de huidige microplastics-definitie (EU 2023/2055) draait om vaste, kleine plastic deeltjes die niet oplossen en lang blijven rondzweven. Materialen die oplossen in water en biologisch afbreken vallen daar anders in.
Mother’s Earth op hun uitlegpagina: PVA is chemisch gezien een synthetisch polymeer, maar het gedraagt zich anders dan bijvoorbeeld PET/PE (flesplastic). Zij verwijzen naar een biodegradatietest (OECD 301B) uitgevoerd door TÜV, met als resultaat 90% biodegradatie in 28 dagen binnen de testcondities.
Belangrijk (en dit voorkomt teleurstelling): dat betekent niet “nul impact” of “altijd en overal 100% weg”. Het betekent wél dat je als consument eindelijk iets hebt om op te toetsen: welke PVA, welke test, welk percentage, welk protocol?
Wat ik als ouder vooral wil weten: moet ik stoppen met wasstrips?
Niet per se. Maar blind vertrouwen op een “plasticvrij” sticker zou ik ook niet meer doen.
Wasstrips lossen wél een paar echte problemen op: minder plastic verpakkingen en minder transportgewicht (je verstuurt geen flessen water). Dat past ook bij waar regelgeving rond verpakkingen naartoe beweegt.
Alleen: als jij ze gebruikt, wil je óók dat een merk eerlijk is over het moeilijke stuk (PVA) en niet pas transparant wordt nadat het viraal gaat.
Een zacht ruisend geluid op de achtergrond. Voor veel ouders is white noise vaste prik bij bedtijd. Het geluid – alsof er een föhn of stofzuiger aanstaat – zou baby’s helpen sneller in slaap te vallen en beter door te slapen. Maar een expert waarschuwt nu voor dit populaire hulpmiddel.
Kim Feenstra (40) neemt even een pas op de plaats. In het programma Gelukkig hebben we de foto’s nog! kijkt het model terug op haar leven, en vertelt dat een nieuwe romance er voorlopig niet in zit.
Iedere week delen we op Kek Mama een dilemma van onze lezers. Deze week het dilemma van Georgina (38). Ze heeft haar kleuter namelijk niet onder controle en schaamt zich hiervoor.
In het najaar kan de temperatuur ’s nachts flink dalen. Maar hoe weet je of je kindje het écht niet te koud heeft in bed? Twee kinderslaapcoaches delen belangrijke signalen waaraan je kunt zien dat het misschien tijd is voor een extra laagje kleding of een warme slaapzak.
Met twee vaders in je leven wordt Vaderdag ineens een iets complexere puzzel. Voor Nino van der Meijde (19) is het wel glashelder wie die rol écht vervult. Hoewel zijn biologische vader niemand minder is dan Octave ‘Okkie’ Durham, de man achter de beruchte Van Gogh-roof, ligt zijn hart bij Andy van der Meijde (46).