Patrick: ‘Een ode aan alle ouders die nooit vader of moeder mochten worden’

patrick column Beeld: Paulien van Beusekom
Patrick van Rhijn
Patrick van Rhijn
Leestijd: 4 minuten

Patrick (54) is schrijver van romans en freelance tv-redacteur. Hij woonde over de hele wereld en heeft vijf kinderen. Voor zijn column put hij uit een oneindige bron van even herkenbare als opmerkelijke verhalen over het vaderschap.

Lees verder onder de advertentie

Een ode

Lieve mannen en vrouwen zonder kinderen,

Niet omdat jullie ze niet wilden. Niet omdat jullie kozen voor carrière, vrijheid, verre reizen of een strak interieur zonder speelgoed. Maar omdat het leven het gewoon niet gaf. Jullie staan niet op Moederdagkaartjes. Jullie worden niet geroepen met ‘mama’. Jullie huis ruikt niet naar Zwitsal. En toch verdienen jullie een ode, aandacht, liefde en erkenning. Want verdorie wat kan het heftig zijn om je kinderwens niet uit te zien (en vooral voelen) komen. Mannen hoor je er zelden over. Die gaan gamen. Of drinken, of overdreven veel wielrennen. Een verdriet in stilte dat verdrongen wordt. Vrouwen zonder kinderen niet.

Lees verder onder de advertentie

Misschien omdat iedereen altijd alleen aan vrouwen vraagt waarom ze geen kinderen hebben en er geen ontsnappen aan is. Ik ken er meerdere. Vriendinnen die alles deden, lieten, probeerden. Spuiten, slikken, tellen, hopen, wachten. Steeds opnieuw. Iedere maand met ingehouden adem, iedere bloeding een mokerslag. Eén vriendin vertelde me dat ze precies één dag zwanger is geweest. Eén. Die dag noemde ze de mooiste dag van haar leven. Ze wist het meteen, haar lichaam zong. En ze huilde toen ze het me vertelde – jaren later nog steeds. Omdat het daarna misging. Omdat het nooit meer kwam. Omdat die ene dag haar enige dag bleef.

Als zout in een wond die maar niet geneest

Een andere vriendin weet: als een vriendin zegt dat ze zwanger is, is het einde vriendschap. Niet omdat ze het die ander niet gunt. Juist omdat ze het haar zó gunt, en het zó’n pijn doet. De verhalen over de kleur van baby’s eerste poep, het slaapritme, de fopspeen met ingebouwde thermometer – het is als zout in een wond die maar niet geneest. En zo verdwijnt weer een vriendschap, stukje bij beetje, de stilte groeit tussen de regels door. Alles om de confrontatie met de eigen pijn niet te hoeven aangaan.

Lees verder onder de advertentie

Wij ‘ouders’ vergeten die vrouwen vaak. We hebben het druk met onze kinderen, met schoolappgroepen, met slapeloze nachten en het organiseren van kinderfeestjes in binnenspeeltuinen waar de koffie altijd vies is. We mopperen op de rommel, op het lawaai, op het constante ‘mamaaaa!’ en ‘papaaaa!’. En we vergeten soms dat er vrouwen zijn die een moord zouden doen om wakker te worden van een kind van wie voor de vierde keer de luier is doorgelekt.

Jullie zijn mannen en vrouwen met een moeder- en vaderhart zonder kind

En ik snap het ook. Het leven gaat door. Ook als de baarmoeder leeg blijft. Je leert lachen, feesten, werken, leven. Maar het litteken zit diep. En dat mag benoemd worden. Dat moet zelfs.

Dus dit is voor jullie. Voor de vrouwen (en al die in stilte lijdende mannen) die een kamer in huis hadden gereserveerd, een naam in gedachten hadden, een knuffeltje op zolder bewaren. Voor wie met tranen in de ogen langs babyfoto’s scrollen, maar tóch een like geven. Voor wie steeds opnieuw probeerden, tot hun lijf – of hun hart – niet meer kon.

Lees verder onder de advertentie

Jullie zijn geen ‘geen moeders’, geen ‘geen vaders’. Jullie zijn mannen en vrouwen met een moeder- en vaderhart zonder kind. En dat is misschien wel de dapperste vorm van ouderschap die ik ken. Laten wij ‘ouders’ ook hen iets vaker zien, hen eren, en hen met onze aandacht en erkenning zachtjes aanraken, zoals een baby dat had kunnen doen en in een andere dimensie misschien iedere keer ook doet.

Liefs, Patrick

Meer lezen van Patrick? Hier vind je al zijn andere columns.

Lees verder onder de advertentie

Meest bekeken