Beeld: Paulien van Beusekom
Patrick (54) is schrijver van romans en freelance tv-redacteur. Hij woonde over de hele wereld en heeft vijf kinderen. Voor zijn column put hij uit een oneindige bron van even herkenbare als opmerkelijke verhalen over het vaderschap.
Schokkend. Weet je hoe vaak ik vaders tegenkom, en opa’s en oma’s, die tegen hun wil geen contact meer hebben met hun kind of kleinkind? Vaaaak! De reden: (meestal) een moeder die na de relatiebreuk de kinderen weghoudt bij haar voormalige partner en diens familie. Hoe kneiter-egoïstisch kun je zijn?!
Wanneer ouders uit elkaar gaan, is de impact op hun kinderen al mega. In het beste geval blijven beide ouders samenwerken, ieder vanuit liefde voor hun kind. Wat mij steeds vaker opvalt is dat veel moeders hun eigen gevoelens en overtuigingen schijnbaar voorrang geven op het belang van het kind. Het
gevolg? Ouderverstoting. Een stille, sluipende vorm van emotionele mishandeling en wraak die wordt verpakt als ‘zorg’ en ‘bescherming’. Te veel vrouwen trekken hun kinderen mee in hun strijd tegen de vader. Ze rationaliseren hun pijn, hun verdriet of woede als ‘intuïtie’. Ze zeggen dingen als: “Hij is geen goede vader,” of “Mijn kind voelt zich niet veilig bij hem.” Maar hoe vaak is het in werkelijkheid vaak hun eigen gekwetste gevoel dat spreekt en niet het kind? Een belangrijk verschil.
Een scheiding is rauw, verwarrend, pijnlijk. Zeker als er sprake is van ontrouw of jarenlang opgebouwde frustratie. Maar een kind is geen verlengstuk van jouw verdriet. Een kind heeft recht op beide ouders en volledige familie, ook als die niet perfect is.
Hoe zou zoiets beginnen, ouderverstoting? Een opmerking hier, een vragende blik daar. “Heb je je wel vermaakt bij papa?”, “Gaf hij je wel aandacht?” klinkt onschuldig, maar de onderliggende boodschap is: ik twijfel aan hem, dus moet jij dat misschien ook doen. Op den duur kan het kind zelf gaan geloven dat het
veiliger is bij moeder. Als je maar vaak genoeg zegt dat vader een narcist is, wordt ie het vanzelf.
Ik wil vaders hier niet heilig verklaren. Natuurlijk zijn er situaties waarin een vader daadwerkelijk ongeschikt is, om maar te zwijgen over kerels die hun verplichtingen ontlopen en niet omkijken naar hun kind. Maar laat dat alsjeblieft een minderheid zijn. In veel gevallen zijn het goedbedoelende vaders die van hun kinderen houden, maar opzij worden geschoven omdat de moeder denkt beter te weten wat ‘goed’ is. Of – mag ik dat zeggen, já dat mag ik zeggen – omdat het haar simpelweg beter uitkomt en ze door wil met haar leven. En de maatschappij doet vrolijk mee. Vrouwen worden nog steeds sneller geloofd wanneer ze zeggen dat ‘de vader niet geschikt is’. Instanties luisteren vaker naar moeders. Net als rechters. Terwijl talloze vaders in stilte echten voor een plekje in het leven van hun kind.
Als je maar vaak genoeg zegt dat vader een narcist is, wordt ie het vanzelf
Wat mij betreft moeten we af van het idee dat moederliefde gelijkstaat aan het beste voor het kind. Liefde is niet genoeg als het ten koste gaat van verbinding, objectiviteit en waarheid. Echte moederliefde betekent: het belang van je kind boven je eigen pijn zetten. Erkennen dat een kind van zijn vader houdt, ook als jij dat niet meer doet. Dus laten we kinderen de ruimte geven om zelf te ervaren, voelen en te kiezen. Want uiteindelijk is dat het enige wat echt telt: dat een kind zich vrij voelt om van beide ouders te houden – zonder schuld, zonder druk, zonder strijd. En ja, ik spreek helaas ook uit eigen ervaring.
Eerder schreef Patrick over hoe dromen over de geboortes van zijn kinderen hem zwetend wakker maken. Lees die column hier.
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
Boys moms weten: zoons kunnen heftig zijn. Zo ook het zoontje van Frida, toen ze op vakantie was in Kroatië met haar gezin. Hij legde eigenhandig het hele zwembad plat. Per ongeluk.
Elke ouder weet: er komt een moment en dan pikt je kind iets op wat ie absoluut niet had mogen horen. Zo liet de vijfjarige Hugo op een subtiele, maar duidelijke manier weten hoe zijn vader over bepaalde collega’s denkt.
Met twee gezinnen op vakantie, hoe meer zielen, hoe meer vreugd, dachten Anna en haar man. Dat viel tegen, bleek toen ze eenmaal in Frankrijk gearriveerd waren.
Wanneer je de eerste bent in je vriendengroep die moeder wordt, vergt dat wat aanpassingsvermogen van de rest. Een vaardigheid die niet iedereen even goed onder de knie heeft. Dat bleek wel, toen een vriendin van Noëlle met dit kraamcadeau op de proppen kwam.
Toen Rosie een baby was, vond ik uiteten gaan best een uitdaging. Nu ze twee is, valt het nog niet altijd mee. En dat heeft niet alleen met het kind te maken.
We bereiden ons maandenlang voor op dé grote dag: de bevalling. Bevalplan? Check. Pufcursus? Check. Maar van presentatrice Shelly Sterk mogen we ons best vaker focussen op de periode ná de geboorte, het herstel: “Je lichaam is de volgende dag echt niet klaar voor een wandeling van tien kilometer achter de kinderwagen.”