Patricia over abortustaboe: ‘God, wat schaamde ik me’

29.09.2023 12:54

Patricia van Liemt is radiopresentator, schrijver en moeder van Maria (13) en Phaedra (10). Elke vrijdag schrijft ze rake, eerlijke, grappige en vooral herkenbare columns over haar leven en het moederschap.

Ik zal de dag dat ik met mijn vriendin meeging naar de abortuskliniek nooit vergeten. We waren zeventien lentes jong en de wereld aan het ontdekken. Het waren de jaren ’90 en zwijgend liepen we het terrein op. Wat opviel aan deze plek is dat er twee grote touringcars op het grind geparkeerd stonden. De enorme bussen kwamen, zo bleek later, uit Spanje. De stilte die tussen mij en mijn vriendin in hing, werd overstemd door een hoop Spaans geroezemoes. Tientallen Spaanse meisjes en vrouwen stonden gegroepeerd met bleke gezichten. Deze onverwachte klandizie overviel ons, maar ik dacht ook een stukje schaamte bij mijn vriendin te zien wegvallen. Ze was niet de enige die een zwangerschap wilde afbreken.

Lees ook – ‘Ik stelde me voor in een pikante november-rain-jurk, maar mijn god…wat werd het een degelijk exemplaar’ >

Preek

Zelf was ik twee jaar later aan de beurt. Ik had een korte relatie met een lieve jongen uit IJmuiden. Een gescheurd condoom was de boosdoener en ook ik liep the walk of shame het kamertje bij mijn huisarts uit. De goede man was in mijn ogen al pensioengerechtigd en ik moest aan hém gaan vertellen dat ik zwanger was en het niet wilde houden. Pfff ik kreeg me toch een preek. Dat ik geen verantwoordelijkheid had, niet voorzichtig genoeg was geweest, onverstandig en er werden veel meer onterechte superlatieven mijn kant op gegooid. God, wat schaamde ik me.

Oordeel zacht

Dit is nu bijna dertig jaar geleden en ik vraag me af of er iets is veranderd ten aanzien van abortus. Ik denk dat het merendeel van de vrouwen zich nog steeds kapot schaamt voor het feit dat ze een zwangerschap willen afbreken. En dat is zo onterecht! Vrouwen moeten het recht hebben om te beslissen wat er met hun eigen lichaam gebeurt, inclusief de keuze om al dan niet zwanger te worden of een zwangerschap voort te zetten of af te breken. En oordeel zacht zou mijn moeder zeggen (of oordeel gewoon helemaal niet, nog beter), want niet alle vrouwen zijn in staat om een kind groot te brengen, als ze bijvoorbeeld te maken hebben met financiële instabiliteit, gebrek aan ondersteuning of andere sociale problemen. Individuele omstandigheden zijn voor iedereen anders.

Schaamte

Een vriendin van mij heeft twee gezonde kinderen en is per ongeluk zwanger geraakt. Ze is boven de veertig en doet bij mij verhaal. Ze schaamt zich. Volgende week heeft ze een afspraak om het weg te halen. Ik zeg haar dat we die schaamte uit het raam gooien en in plaats daarvan breng ik een toost uit op de kracht van vrouwen overal ter wereld. Dertig jaar later en we hebben nog steeds werk te doen omtrent het taboe op abortus, maar laten we vooral onszelf en anderen geen schuldgevoel aanpraten. We zijn menselijk, niet perfect, en dat is precies hoe het hoort te zijn. Dus proost op de dappere keuze, proost op begrip, en proost op mijn vriendin die deze moedige beslissing maakt.