Waar bijles vroeger vooral iets was voor middelbare scholieren die nét niet overgingen, duiken er nu ook steeds meer diensten op voor bijles op de basisschool. Zelfs kleuters krijgen oefenmateriaal voorgeschoteld en leerlingen worden massaal voorbereid op de Doorstroomtoets. De vraag is: helpen we onze kinderen hiermee vooruit, of drijven we ze hiermee verder uit elkaar?
De Doorstroomtoets was ooit bedoeld als een onafhankelijk meetmoment aan het eind van groep 8, als aanvulling op het schooladvies van de leerkracht. In de praktijk is het echter veel meer geworden dan dat. Tegenwoordig is er een complete industrie ontstaan rondom de toetsvoorbereiding: van oefenboeken tot betaalde trainingen en online platforms waar kinderen “leren leren”.
Ouders willen het beste voor hun kind – logisch. En als bijles of oefenen met bijvoorbeeld een app de kans op een hoger schooladvies vergroot, waarom zou je dat dan niet doen?
Het probleem zit hem niet in het feit dát kinderen extra oefenen. Het zit hem in wie dat kan. Niet elke ouder heeft het geld, de tijd of de kennis om hun kind te ondersteunen met bijles of oefenmateriaal. En daarmee ontstaat er een kloof. Kinderen uit gezinnen met meer middelen krijgen vaak een voorsprong – een die niets zegt over hun werkelijke capaciteiten.
Onderwijsexperts waarschuwen al jaren: deze ongelijkheid sluipt het onderwijs binnen en begint steeds vroeger. Wat ooit begon op de middelbare school, vindt nu al plaats in groep 6, 7 of zelfs eerder.
Naast de ongelijkheid is er nog een ander risico: toenemende prestatiedruk. Als kinderen al op jonge leeftijd het gevoel krijgen dat ze ‘moeten scoren’, kan dat ten koste gaan van hun leerplezier. Spelen, ontdekken en fouten durven maken zijn essentiële onderdelen van een gezonde ontwikkeling – juist in de basisschooltijd.
Een kind dat veel oefent, kan beter scoren op de Doorstroomtoets, maar dat zegt niet altijd iets over of het klaar is voor bijvoorbeeld het vwo. En een kind dat onder zijn niveau scoort door zenuwen of weinig voorbereiding, kan onterecht worden onderschat.
De discussie over kansenongelijkheid leeft in Nederland, en steeds meer ouders, leraren en beleidsmakers vragen zich af: hoe eerlijk is ons onderwijssysteem nog? En hoe zorgen we ervoor dat de Doorstroomtoets blijft wat het bedoeld was te zijn – een hulpmiddel, geen einddoel?
Ouders hebben natuurlijk de vrijheid om hun kind te ondersteunen zoals zij willen. Maar het is goed om stil te staan bij de bredere gevolgen. Niet elk kind heeft diezelfde ondersteuning. En misschien moeten we ons afvragen: wat zegt die hoge score eigenlijk, als niet iedereen met dezelfde kaarten speelt?
Als ouder wil je je kind alle kansen geven, maar soms is de beste kans die je je kind kunt geven: vertrouwen, rust en plezier in leren. Want uiteindelijk draait school niet alleen om cijfers, maar om groeien. Op jouw tempo. In jouw richting. Een te hoog schooladvies kan ervoor zorgen dat je kind de hele schoolcarrière op de tenen loopt, en dat kan het zelfvertrouwen en schoolplezier behoorlijk negatief beïnvloeden.
Een verstandige keuze kan daarom zijn om veel tijd te stoppen in het kiezen van de beste basisschool voor je kind. Door een hoge kwaliteit van onderwijs gedurende een lange periode, komen het plezier in leren en goede resultaten namelijk samen. In plaats van een stressvolle eindsprint net voor de Doorstroomtoets, wordt er geleidelijk toegewerkt naar het volledig ontplooien van je kind.
Een oud aardrijkskunde docent en oprichter van de bijles vergelijkingssite Scholiersupport, ziet de druk op scholen steeds verder toenemen. Toen Sven zelf als docent op de middelbare school werkte, zag hij de ene na de andere collega uitvallen met een burn-out. Een belangrijke oorzaak hiervan ligt volgens hem in de steeds verder groeiende stapel administratie en eisen vanuit de overheid en ouders. “De groeiende eisen aan scholen zijn denk ik heel logisch, als organisatie wil je je namelijk altijd verbeteren en vooruit, tegelijkertijd vergroot dit ook de druk op docenten wat het leraarschap minder aantrekkelijk maakt en lerarentekorten in de hand werkt.” – aldus Sven.
Dit verklaart volgens hem de groei aan bijlesaanbieders. Waar het reguliere onderwijs in gebreke blijft springen deze bedrijven in. Wat hem betreft is het dus geen slechte zaak dat deze bedrijven bestaan. Ze helpen juist om het onderwijsniveau op peil te houden en docenten te ontlasten. Of de rekening voor deze diensten ook volledig door ouders zelf betaald moet worden, vindt hij dan wel weer een interessante discussie.
In veel huiskamers ging afgelopen week een collectieve “huh?!” door het land. Terwijl ouders nog druk bezig zijn met het bewaren van hét grote decembergeheim, komt Het Sinterklaasjournaal met scènes waarbij je als ouder spontaan je hand voor de tv wilt gooien.
In Groningen gebeurt binnenkort iets nieuws: de allereerste stadsoppas van Nederland opent haar deuren. Ouders kunnen hun kind er maximaal drie uur achterlaten terwijl zij eindelijk even naar de kapper, sportschool of gaan shoppen. Klinkt als pure luxe, toch?
Er zijn van die kledingstukken die je aantrekt en meteen denkt: ja hoor, dit wordt mijn nieuwe uniform voor de rest van de winter. Nou, de coltrui van HEMA hoort absoluut in die categorie.
Je weet wat ze zeggen: zodra de ene deur sluit, gaat er een andere open. Dat geldt ook voor Michelle Bollen. De influencer komt met een romantisch plot-twist waar half Nederland van mee smult.
Verhuizen met een groot gezin is al een onderneming op zich, maar de familie Buddenbruck pakt het gewoon aan alsof het niets is. Waar andere ouders al zweten bij het vooruitzicht van één verhuisdoos, verkassen Thaila en Rob met hun hele bups van land naar land.
Soms gebeurt er iets in een gezin dat zo onvoorstelbaar is, dat het voor altijd in je hart gegrift blijft. Voor de familie Blom uit Een Huis Vol is dat het verlies van hun dochtertje Miriam.
