Moodswings bij je zes-, zeven- of achtjarige? Je bent niet de enige. Er is een woord voor: adrenarche. En ja, dit is dus weer wat anders dan de prepuberteit. En nee, niemand heeft ons hier ooit voor gewaarschuwd, daarom waarschuwen wij jou wél.
Lees verder onder de advertentie
Heb je weleens gedacht: “Wow, als dit nu al zo gaat, hoe moet dat over tien jaar?” Wanneer je zes- tot achtjarige plotseling verandert in een emotionele achtbaan, kan dat behoorlijk verwarrend zijn. Gisteren nog spelen met Barbies, vandaag woedend omdat je de allerkutste moeder allertijden bent. Wat is hier gebeurd?
Lees verder onder de advertentie
De boosdoener? Adrenarche. Oftewel: een soort mini-puberteit die vóór de echte puberteit begint. En dan mag je je borst dus ook nog nat maken voor de prepubertijd, die rond de tien of elf jaar begint. Super.
Wat gebeurt er precies?
Volgens Dr. Carmen Briner, gespecialiseerd in vrouwen- en meisjesgezondheid, begint het puberteitsproces véél eerder dan we denken. Het brein geeft seintjes aan de hypothalamus en hypofyse om alvast wat hormonen in actie te zetten, nog vóór je iets ziet aan het lichaam. Resultaat? Meer gevoel, moodswings en intense emoties. Ze zijn dus niet lastig om lastig te zijn – hun hoofd zit gewoon vol hormonen.
De belangrijkste speler in dit verhaal is DHEA (dehydroepiandrosteron – ja, vandaar die afkorting). DHEA is het voorstadium van de ‘grote’ puberteitshormonen zoals testosteron en oestrogeen. Rond de vroege twintig piekt die hormoonproductie trouwens pas echt, dus voorlopig zijn we er nog niet vanaf.
En dan?
Adrenarche begint gemiddeld zo’n twee jaar voordat de ‘echte’ puberteit (pubarche, voor de liefhebbers) losbarst. Daarna komen de bekende favorieten: puistjes, geurtjes en haren op plekken waar ze eerst niet zaten.
Het lastige van adrenarche? Er zijn nog geen zichtbare veranderingen. Alleen dat humeur – en soms denk je serieus dat je een mini-tiener in huis hebt, in plaats van dat lieve kind van zes jaar oud.
We snappen het helemaal: als ouder voelt het soms alsof je van fase naar fase rolt – van krijsende newborn met sprong na sprong, naar peuterpuber met driftbuien waar je u tegen zegt, naar schoolstress en nu dus… een chagrijnige basisschooler. En dan moet de échte puberteit nog beginnen.
Probeer rustig te blijven (hallo ademhalingsoefeningen), gun je kind wat ruimte – en jezelf trouwens ook. Ze zijn niet lastig, ze hebben het lastig (herhaal dit mantra indien nodig). Ze zijn aan het groeien. En dat is soms gewoon messy.
(Ook) Al met een daadwerkelijke puber te maken? Deze woorden moet je nóóit tegen je puber zeggen, aldus een psycholoog.
Lara Temme is tekstschrijver en woont samen met haar zoon (9) en dochter (11) in Brabant. Thuis wordt er veel gelachen, geknuffeld, gehuppeld en gezongen. Wel vals, maar daar heeft het gezin zelf weinig last van. Evenals de altijd rommelige zolder.
Patrick (54) is schrijver van romans en freelance tv-redacteur. Hij woonde over de hele wereld en heeft vijf kinderen. Voor zijn column put hij uit een oneindige bron van even herkenbare als opmerkelijke verhalen over het vaderschap.
We vlogen het afgelopen jaar van de ene zwangerschapsaankondiging naar de andere. Hoog tijd om al het babynieuws op een rijtje te zetten: deze bekende Nederlanders verwachten een baby in 2026.
Baby alert! Freek Vonk (42) heeft er een gloednieuwe titel bij. Hij is voor het eerst oom geworden. De bioloog deelt op Instagram het blije nieuws dat zijn zus Simone is bevallen van een zoontje: Melle.
Elsemieke (31) is samen met T (33), moeder van twee zoontjes (4 en 2) en redacteur bij Kek Mama. Chaotisch, chronisch moe en heeft een brein met 46 tabbladen tegelijkertijd open. Probeert rust in de chaos te vinden, maar met drie mannen in huis is die rust ver te zoeken.
Soms komt financiële schade niet door verkeerde keuzes of pure pech, maar door – jawel – je eigen kind. Dat ontdekte Julie (29) toen ze het roze glittertasje van haar 3-jarige peuter opende.