Leerkrachten bezorgd over jonge kinderen die trainen voor toetsen: ‘Buikpijn en nerveus gedrag’

03.04.2023 11:01
taal- en rekenniveau te laag

Veel basisschoolkinderen trainen buiten schooltijd voor toetsen, zo schat 60 procent van de leerkrachten. De toetscultuur zet jonge kinderen onder druk, en dat brengt stress en fysieke klachten met zich mee. Dat blijkt uit een enquête van journalistiek platform Pointer en DUO Onderwijsonderzoek & Advies onder vierhonderd leerkrachten van groep 5, 6, 7 en 8.

De vragenlijst toont aan dat bijna driekwart van de leerkrachten merkt dat de druk om te scoren toeneemt in hogere klassen. Vanaf dat moment tellen de resultaten mee voor het schooladvies. Ruim de helft van de juffen en meesters merkt dat leerlingen buiten schooltijd gaan trainen voor toetsen, zoals die van Cito.

Bleke snoetjes en korte lontjes

Al die voorbereidingen op toetsperiodes zorgen bij leerlingen voor stress en fysieke klachten. Dat blijkt ook uit de cijfers: 89 procent van de leerkrachten ziet dat kinderen onder spanning staan. Ze noemen klachten als korte lontjes, bleke snoetjes, slecht eten en slapen, snel huilen, buikpijn en nerveus gedrag. Kinderen zijn soms bang om te falen en voelen de druk van hun ouders. Ook hebben leerkrachten het over wiebelig gedrag, hoofdpijn, ruzies, paniek, ziekmeldingen en blackouts. Gonneke Stevens, hoogleraar Adolescent Health and Wellbeing bij de Universiteit Utrecht, herkent dit probleem. “Onder zowel leerlingen in groep 8 als in het voortgezet onderwijs is het percentage dat veel druk door schoolwerk ervaart in de laatste 20 jaar verdrievoudigd.”

Lees ook: Prestatiedruk bij kinderen: ‘Toen mijn kind bleef zitten, wilde ik de juf ompraten’

Te vroege selectie

Scholen zijn verplicht om leerlingen te volgen met een leerlingvolgsysteem (lvs). Kinderen maken gemiddeld negen toetsen per jaar. Veel leerkrachten hechten waarde aan de resultaten van het leerlingvolgsysteem bij het bepalen van het schooladvies. Dat zorgt voor te veel druk, vindt toetsexpert Karen Heij. “We hechten te veel waarde aan toetsen en selecteren te vroeg. Ik schrik ervan als ik zie hoeveel druk het oplevert bij jonge kinderen en leerkrachten.” Als het aan de Onderwijsraad ligt, worden kinderen pas geselecteerd op niveau na een driejarige brede brugklas. Vanwege ‘ingewikkelde omstandigheden’ in het onderwijs kan Dennis Wiersma, minister van Onderwijs, daar niet aan voldoen. Wel vindt hij trainen voor toetsen ‘zeer onwenselijk’ en gaat hij uitzoeken hoe dit ontmoedigd kan worden.

Meer weten over de toetscultuur op basisscholen? Kijk de aflevering van Pointer hier terug.

Bron: Pointer

Ontvang elke maand Kek Mama met korting en gratis verzonden op jouw deurmat! Abonneer je nu en betaal slechts €4,19 per editie.