Met je kind praten over heftig nieuws: vanaf welke leeftijd doe je dat, en hoe?

Op school, in TikTok-filmpjes of door verhalen van vriendjes: veel kinderen krijgen (onbedoeld) wat mee van de ellende die zich in de wereld afspeelt. Voor ouders brengt dat uitdagingen met zich mee. Praat je met je kind over dat heftige nieuws, en zo ja: hoe pak je dat aan?

Met kind praten over heftig nieuws

Na het losbreken van de oorlog in Oekraïne in 2022 vroegen we Kek Mama-lezeressen of zij met hun kind over de oorlog praten. De reacties liepen uiteen. “Mijn zoontje is 6 en ik scherm hem ervan af,” schreef iemand. Een ander zegt juist: “Onze zoon van 8 heeft zeker wel vragen, ik probeer zo eerlijk en goed mogelijk antwoord te geven.” Of (en hoe) je met een kind over zulke heftige onderwerpen praat, hangt ook af van de leeftijd. Een kind van drie begrijpt immers een stuk minder dan een 8-jarige. “Bij kinderen onder de vijf jaar is het beter om nare onderwerpen uit het nieuws zoveel mogelijk bij ze weg te houden,” zegt orthopedagoog Mariëlle Beckers tegen JM Ouders. Heeft je kind iets meegekregen of stelt hij vragen? Maak het dan bespreekbaar. Beckers adviseert ouders om antwoord te geven, maar vooral niet meer dan noodzakelijk te vertellen. Laat details in elk geval achterwege. Met oudere kinderen kun je wat meer bespreken dan met heel jonge kinderen.

Niet boos worden

Op social media gaan verschrikkelijke beelden rond, bijvoorbeeld van de oorlog tussen Israël en Hamas. Als ouder lukt het niet altijd om je kind daarvan te weren, hoe graag je dat ook wilt. “Maar de kans is groot dat ze het toch meekrijgen. Iedereen is nieuwsgierig, kinderen ook,” zegt mediapedagoog Jacqueline Kleijer tegen RTL Nieuws. Wat je volgens Kleijer in elk geval niet moet doen is boos worden omdat je kind heftige beelden heeft gezien. “Zeg vooral niet: ‘Ik heb toch gezegd dat je niet naar de beelden moet kijken’. Maar wees blij dat ze naar je toekomen en bied troost en afleiding.” Is je kind negen jaar of ouder? Dan kun je ervoor kiezen om samen naar het Jeugdjournaal te kijken. Daarin worden te schokkende beelden en woorden vermeden. Sluit het journaal wel af met iets leuks, tipt Kleijer. Denk aan een vrolijk filmpje, een leuk voorleesboek of knuffelen met een huisdier.

Nog meer tips

Wil je met je kind praten over de verschrikkelijke dingen die in de wereld gebeuren? Houd deze tips dan in je achterhoofd.

• Elk kind is anders. Probeer als ouder in te schatten hoe je kind met heftig nieuws omgaat en beslis op basis daarvan wat je wel en niet vertelt.
• Wil je het gesprek meer ongedwongen maken? Begin er dan over in de auto of tijdens het wandelen, zegt kinderpsycholoog Tischa Neve tegen JM Ouders.
• Maak het behapbaar. Neve: “Zo kun je bijvoorbeeld vertellen dat er twee gebieden zijn die het niet met elkaar eens zijn, en dat beide partijen dingen doen die niet fijn zijn. Houd het zo rustig en neutraal mogelijk.”
• Vraag je kind wat hij of zij weet, voordat je begint met vertellen. “Hun fantasie kan op hol slaan en ook op sociale media komen kinderen allerlei informatie tegen,” vertelt Neve tegen Ouders van Nu. “Wees daar alert op en probeer die stroom aan informatie te beperken.”
• Let op wanneer je zelf naar het nieuws kijkt. Wacht met het journaal en heftige gesprekken tot je kind op bed ligt. Kinderen pikken soms meer op dan je denkt.