Beeld: Getty Images
Marjolein en Martine wonen meer dan 10.000km van elkaar en hebben samen een bedrijf Chatlicense. Marjolein woont in Rotterdam met haar man en twee dochters (13 en 11 jaar), Martine woont in Kuala Lumpur met man en zoon (10) en dochter (7).
Marjolein en Martine zijn experts in hoe kinderen veilig kunnen omgaan met hun smartphone en geven advies op lezersvragen.
Het dilemma: Mijn zoon (10) krijgt binnenkort zijn eerste smartphone. In zijn klas zitten al kinderen in de groepsapp en hij wil mee natuurlijk meedoen aan deze gesprekken. Maar ik weet niet of dit wel echt verstandig is?
Marjolein en Martine: ‘Wat goed dat je deze vraag stelt! Er komt namelijk een hoop kijken bij die eerste smartphone van je kind – voor hem en voor jou. In Nederland wordt de eerste mobiele telefoon gemiddeld gegeven als kinderen in groep zeven of groep acht zitten. Het belangrijkste is dat je niet zomaar die telefoon geeft met wat apps erop en hem veel plezier wenst ermee. Wat ook niet echt een goed idee is om hem wel een telefoon te geven, maar dan zonder toegang tot de basis van wat je doet met een telefoon: communiceren.
En nee, dat is voor onze kids niet zozeer door te bellen… Maar veel meer door te appen, te snappen, voice memo’s en berichten in verschillende apps. Op het moment dat het tijd is voor die eerste telefoon, zet dan vooral niet meteen alle mogelijke apps erop. Bespreek wel vooraf samen welke apps voor jouw kind geschikt zijn en dan per app bewust de instellingen: wat zijn jullie afspraken over hoe je met elke app en de schermtijd ervan omgaat?
In groepsapps van kinderen kan zeker chaos ontstaan, dus je twijfels daarover zijn heel terecht. De gouden combinatie hier is: vooraf bespreken wat er goed en fout kan gaan, afspraken maken en leren hoe ze om moeten gaan met bepaalde vervelende situaties.
De afspraken over het gebruik zijn onderdeel van jullie schermtijd schema – bespreek samen hoe vaak, wanneer en hoe lang in totaal je zoon mag appen en chatten. Zorg dat dit niet alleen een uitkomst is die jij goed vindt, want dat kan het begin zijn van stiekem gedrag.
‘ongevraagd in de smartphone van je kind kijken, geeft het idee dat je ze niet vertrouwt en is te vergelijken met het lezen van hun dagboek’
En over stiekem gedrag gesproken; ongevraagd door de smartphone van je kind bladeren geeft het idee dat je ze niet vertrouwt en is te vergelijken met het lezen van hun dagboek. Dus kijk ermee uit om dat zomaar te doen. Als je wilt kunnen meekijken, kan je beter vooraf bespreken dat jij soms wilt kunnen inchecken om te weten of het goed gaat. Als voor jullie beiden maar duidelijk is hoe de regels zijn.
Hoe schrijf je een berichtje, wanneer antwoord je, wat doe je met de sociale druk en ongepast gedrag? Het zijn allemaal vragen waar je kind mee zit en waar je vooraf en tijdens het gebruik uitleg over kan geven en vragen over kan stellen.
Vraag daarom eens “Hoe gaat het op WhatsApp? Gaan de gesprekken daar leuk, of juist niet?” of “Voel je je weleens ongemakkelijk in een groepschat of (als ze Snapchat gebruiken) een gesprek of op Snap? Weet je dan wat je kunt doen?” Bespreek vervolgens samen hoe ze kunnen reageren als ze iets meemaken wat niet goed voelt, en hoe ze in die gevallen hun grenzen kunnen bewaken. Door interesse te tonen in hun gevoelens en reacties, help je hen om zelf controle te ervaren en weten ze dat ze altijd met jou kunnen praten.
Kinderen leren in groeps- en privégesprekken omgaan met sociale dynamieken, en dat is een hele waardevolle skill! Een van deze dynamieken is sociale druk. Bespreek daarom met je kind hoe groepsdruk werkt en benadruk dat ze niet hoeven mee te doen aan dingen waar ze het zelf niet mee eens zijn. Vertel ze dat het ok is om je grenzen aan te geven, bijvoorbeeld door te zeggen: “Ik vind dit niet grappig” of simpelweg door niet te reageren.
Als je merkt dat je kind gestrest is, zich terugtrekt of zich angstig gedraagt, dan is het goed om ook te onderzoeken of er iets online aan de hand is dat hiervoor zorgt. Probeer te praten over wat er speelt en vraag of ze iets willen delen. Check ook eens bij de klassendocent of die doorheeft hoe de dynamiek van online de klas in komt. Want telefoons mogen dan niet in de klas, maar de kinderen zitten wel degelijk met elkaar in een klassenapp waar ze vanalles bespreken.
Soms kan het helpen om samen een gesprek of chatgeschiedenis terug te lezen en te kijken waar het mis ging, of wat je kind als kwetsend of ongemakkelijk heeft ervaren. Het belangrijkste is dat je kind dit zelf met je durft te delen, dat hij voelt dat je er voor hem bent en dat hij met jou leuke dingen kan bespreken maar ook dingen die hij vervelend of moeilijk vindt. Wat hij ook heeft gedaan en wat er ook gebeurt.
En misschien wel de belangrijkste tip aan je zoon: altijd antwoord geven als je moeder appt!
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
Denise (45) had een relatie met een twaalf jaar jongere man toen ze op haar 38ste werd overvallen door een niet te stuiten kinderwens. Inmiddels is dochter Isabeau zes. Ze ziet haar vader één zondag per maand.
Olympisch schaatskampioen Irene Schouten werd een half jaar geleden moeder van haar zoontje Dirk. Inmiddels zit ze op een roze wolk, maar haar zwangerschap was allesbehalve rooskleurig.
Van gymtassen inpakken tot zwemlessen plannen, van BSO-schema’s tot traktaties regelen: het loopt allemaal via jouw hoofd. En nu blijkt uit onderzoek dat al die mentale to-do’s niet alleen jouw brein bezetten — maar ook je relatie beschadigen.
In het televisieprogramma De Klassenavond doet Erwin een aangrijpend verhaal over zijn dochter, die hij al twaalf jaar niet meer heeft gezien. In gesprek met presentator Rob Kamphues vertelt hij openhartig over het gemis en de pijn die hij dagelijks voelt.
Soms kunnen leraren niet helemaal eerlijk zijn tegen ouders. Beleefdheid en professionaliteit gaan nu eenmaal voor — en dus zeggen ze op het rapport dat je kind een “sociale persoonlijkheid” heeft, terwijl ze bedoelen dat hij of zij de hele dag door kletst.
Niets in het leven is zwart of wit, en opvoeden brengt altijd dilemma’s met zich mee. Zelfs al lijkt de keuze op sommige momenten nog zo helder.