Mariska zeilde met haar gezin de wereld over: ’24 uur per dag op 12 vierkante meter’

“In 2013 ontstond het idee, toen Tjaart en ik samen in Scandinavië zeilden en ons afvroegen hoe het zou zijn als we dit langer zouden kunnen doen. Dat plan groeide en werd serieuzer toen ik op mijn 43e moeder werd van Berber. Mijn oudste dochter Linde had ik als alleenstaande, fulltime werkende moeder opgevoed; dat drukke leven wilde ik niet nog eens met Berber.

Bovendien kreeg ik steeds meer moeite met het westerse consumptieleven, waarin je bezit bepalend lijkt voor wie je bent. Ik verkocht mijn huis, we gingen samenwonen op Texel waar Tjaart woonde en werkten gestaag aan een lijst met to-do’s om te kunnen vertrekken. Het mentale aspect was het moeilijkst. Met name toen we afscheid moesten nemen van onze familie; die lijn gooide ik pas écht los op de dag van vertrek.

Later was nu

Na vijf jaar van voorbereidingen was het eindelijk zover. De eerste weken voelden nog als vakantie, tot het moment dat we de Atlantische Oceaan overstaken, naar Zuid-Amerika. Toen begon ons leven op zee pas echt. ­Officieel was de zomervakantie ook voorbij en gaf ik vanaf dat moment de kinderen zelf les. Dat gaf nog meer de bevestiging dat het echt was begonnen: later was nú.

“De eerste weken voelden nog als vakantie”

Eerst probeerde ik nog zoveel mogelijk het ritme van thuis aan te houden, maar na een paar maanden begon het te schuren: waarom zou ik mijn kinderen zes uur in een ­kajuit laten zitten, terwijl de wereld buiten aan hen voorbij trekt? Bovendien woonden we in een bewegend huis, alles vloog continu door de boot en we botsten steeds tegen elkaar. Dus bewogen we mee met wat de dag ons bracht.

Soms konden we dagen achtereen prima school doen, maar als het weer tegenzat of we op een mooie plek lagen, sloegen we een dag over. We hebben weleens dagen op de vloer doorgebracht door de pittige omstandigheden. Koken kon niet; kruipend over de vloer onderzocht ik de proviand: wordt het rijpe banaan met yoghurt, of zijn we te zeeziek en kiezen we voor crackers en cola?

24 uur per dag samen, op minder dan 12 vierkante meter

Op zo’n lange reis zijn de dalen dieper en de pieken hoger. Je bent 24 uur per dag samen, op minder dan 12 vierkante meter; bij ruzie zijn de kinderen er altijd bij. Ik ben een flapuit, maar heb op de boot geleerd om soms even mijn woorden in te slikken. De mooiste momenten ervoer ik bij prachtige natuur en met ontmoetingen met lokale mensen. Bijvoorbeeld op een eilandje in Frans-Polynesië, waar mensen leven op verzonken vulkanen. Het is er paradijslijk, met blauw water, dolfijnen, haaien, walvissen. We verbleven bij een familie en toen wij vertrokken voor een oversteek op zee van drie weken, gaven ze ons hun hele seizoensvoorraad bananen mee.

“Ik ben een flapuit, maar heb op de boot geleerd om soms even mijn woorden in te slikken”

In Alaska voeren we tussen de gletsjers en de ­beren, waar we de impact van klimaatverandering zagen door de levensgrote brokken ijs die met regelmaat in zee donderden. Ook daar werden we met onvoorstelbare gastvrijheid ontvangen. Stoere vissers gaven ons dagelijks verse vis en gooiden ons hun autosleutels toe voor boodschappen of uitjes. Hun onbaatzuchtigheid was eindeloos. Schoonheid vonden we ook dichter bij huis, op de Kanaal­eilanden die voor de Franse kust liggen. Ongelooflijk dat veel mensen niet weten hoe mooi de natuur hier is.

De kinderen bewogen moeiteloos mee met het leven op zee

In Canada zag ­Berber voor het eerst sneeuw: regelmatig was ons dek ­bedolven onder een pak van veertig centimeter. In de ­jungle van Suriname speelden de meiden met ­lokale ­kinderen met stokjes in het zand. Ook Linde bewoog moeiteloos mee met het leven op zee en in verschillende landen. Ze volgde haar lessen, genoot van het buiten zijn.

Toen we na vier jaar eenmaal terug waren op Texel integreerde Linde moeiteloos; ze kende het normale Neder­landse leven, had al jaren in een klaslokaal gezeten. Voor Berber was dat anders. Zij had in Tahiti even op school gezeten, maar een gewoon leven was nieuw voor haar. Nog lang sliep ze bij mij, haar eigen kamer voelde te ver weg. Ze begreep niet waar ze haar tanden moest ­poetsen en bouwde de eerste weken hutten onder de keuken­tafel: dat waren de kleine ruimtes die ze kende.

Moeilijker dan vertrekken

Ik vond thuiskomen moeilijker dan vertrekken. Nog steeds mis ik het eenvoudige leven waarbij je niets anders nodig hebt dan de spulletjes die je bij hebt. Op de boot keken we ’s ochtends hoe de wind stond, waar ie ons zou brengen, dat was het. Na onze thuiskomst dacht ik dat het gewoon tijd zou kosten voordat ik weer gewend zou zijn, maar nu weet ik dat dat misschien wel nooit meer helemaal lukt. Werken voor commerciële opdrachtgevers vind ik dubbel: ik heb zoveel armoede gezien, en de gevolgen van klimaatveranderingen met eigen ogen aanschouwd.

Ik probeer nu op mijn manier een steentje bij te dragen aan een betere wereld. Dat ik nooit helemaal zal wennen is ergens ook wel fijn. Het was de reden dat ik weg wilde. Ik zal door ons avontuur altijd met een afstandje naar de wereld blijven kijken.”

Mariska schreef een boek over haar avontuur: Los van ­alles; zwerven over de wereldzeeën, €25,- Uitgeverij Brandt.

In de glossy Kek Mama lees je de mooiste verhalen, meest herkenbare columns en de leukste fashion en lifestyle tips. Abonneer je nu voor slechts €29,95 per jaar en ontvang de glossy als eerste op je deurmat.