Beeld: Canva
Rond de geboorte maken de hersenen van een baby een enorme groeispurt door. In het laatste trimester veranderen ze van een glad bolletje in een walnootvorm, met vouwen en kronkels. Deze snelle ontwikkeling maakt de periode rond de geboorte extra kwetsbaar: te vroeg geboren baby’s zijn vaak nog niet klaar om buiten de baarmoeder te leven, maar ook voldragen baby’s kunnen problemen krijgen door zuurstoftekort, infecties of zelfs een herseninfarct.
Arts-onderzoeker Lisanne Baak onderzocht de afgelopen vier jaar wat de gevolgen zijn van een herseninfarct bij pasgeborenen.
Wat gebeurt er bij een herseninfarct? “Bij een herseninfarct raakt een van de bloedvaten in de hersenen tijdelijk verstopt. Daardoor komt er te weinig bloed in een deel van het brein terecht”, begint Baak. En daarmee dus ook zuurstof. “Sommige hersencellen raken hierdoor beschadigd of sterven af. Beschadigde cellen aan de rand van het getroffen gebied geven alarmsignalen af, wat leidt tot een ontstekingsreactie. Die reactie is goed bedoeld van het brein, maar kan ook extra schade aanrichten.”
Volgens Baak krijgen de meeste kinderen met een hersenfarct binnen 24 uur na de geboorte een epileptische aanval, te zien aan ritmische trekkingen van een arm of been. “Zulke signalen zijn vaak reden voor ouders of zorgmedewerkers om alarm te slaan.” In het ziekenhuis wordt dan een MRI-scan gemaakt, waarop zwelling van de hersencellen zichtbaar is. Na drie maanden zijn afgestorven cellen opgeruimd, maar veel baby’s houden blijvende hersenschade over. In de eerste twee tot vijf jaar ervaren kinderen vaak problemen op vijf gebieden: motoriek, leren, gedrag, epilepsie en het gezichtsvermogen.
Welke gevolgen een kind ervaart, hangt af van de plek en grootte van het infarct. Baak onderzocht ook jongeren van acht tot twintig jaar die als baby een herseninfarct hadden gehad. “We vroegen hen eerst hoe zij zelf vinden dat het met hen gaat. Op basis van die antwoorden organiseerden we een testdag om hun functioneren breder in kaart te brengen.” Uit de resultaten bleek de veerkracht van veel kinderen: “Met veel van hen gaat het heel goed. Toch gaf ruim driekwart aan uitdagingen te ervaren in het dagelijks leven, vooral bij rekenen en de executieve functies: geheugen, aandacht, plannen en organiseren.”
Op tests scoorde een op de drie beneden gemiddeld op IQ of executieve functies, en rond de 40 procent had gedragsproblemen. “Wat mij vooral opviel, is dat veel kinderen bovengemiddeld moe zijn en een lagere kwaliteit van leven ervaren. Ze presteren vaak binnen de norm, maar daarvoor lopen ze voortdurend op hun tenen. Daar moet meer aandacht voor komen.”
Er is momenteel geen standaardbehandeling voor hersenschade na een infarct. “Het idee dat je hersenen kunt helpen herstellen is vrij nieuw. Lang werd gedacht dat het brein na schade niet meer kan herstellen. Inmiddels weten we dat het kinderbrein juist een groot herstellend vermogen heeft.” Bij volwassenen kan een infarct in een taalgebied leiden tot blijvende spraakproblemen, maar baby’s kunnen zich vaak aanpassen.
In een veiligheidsstudie kregen tien pasgeborenen binnen een week na een infarct stamcellen via neusdruppels toegediend. Deze cellen volgen de alarmsignalen naar het beschadigde hersengebied, remmen de ontstekingsreactie en stimuleren de eigen hersenstamcellen om weefsel te herstellen. “Na twee jaar zagen we dat de kinderen die deze behandeling kregen, vooral motorisch beter presteerden dan niet-behandelde baby’s.” De volgende stap is een grotere studie met 162 baby’s: de helft krijgt stamcellen, de andere helft een placebo. Vervolgens wordt hun ontwikkeling langdurig gevolgd.
Baak benadrukt ook het belang van samenwerking met ouders: “We organiseren een oudermiddag rondom mijn promotie, waarbij we onderzoeksresultaten delen en ervaringen uitwisselen. Die aanpak zie je gelukkig steeds vaker terug in de zorg en in het onderzoek: samen mét in plaats van alleen vóór patiënten. Het draagt bij aan betere uitkomsten en aan de autonomie van de patiënt.”
Disclaimer: Kek Mama is geen medisch expert. Raadpleeg altijd een arts bij vragen of zorgen over de gezondheid van je kind.
Baby’s brein onthult meer dan je denkt. Je leest er hier meer over.
Bron: Het Parool
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
Schaatskoningin Irene Schouten (32) zat eind vorig jaar nog op een roze wolk: ze werd voor het eerst moeder van haar zoontje Dirk. Samen met haar man Dirk-Jan genoot ze volop van het nieuwe gezinslevens. Maar die roze wolk sloeg al snel om in zorgen toen bleek dat Dirk kampte met gezondheidsproblemen.
Elise (36) is moeder van twee zoontjes (6 en 4) en schrijft met veel liefde korte verhalen over het moederschap en alles wat daar onverwacht bij komt kijken. Haar verhalen zijn fictief, maar vaak geïnspireerd op de wereld van ouderschap met een flinke scheut herkenning, humor en een tikkeltje overdrijving. Tegelijkertijd werkt ze aan haar […]
Als je kind een hobby heeft die niet de hele dag gamen inhoudt, ben je waarschijnlijk allang blij. Als je zoon van twaalf dol is op fossielen en edelstenen, weet je in ieder geval ook waar je hem blij mee kunt maken.
De ene dag is je zesjarige een knuffelkont die geen moment van je zijde wijkt, de andere dag smijt ze boos de deur dicht omdat jij haar verkeerd hebt aangekeken. Herkenbaar?
In Beste Zangers draaide het afgelopen zaterdag allemaal om zangeres Bente Fokkens (24). De artiesten brachten een ode aan haar muziek én favoriete nummers. Een indrukwekkend optreden van die avond kwam van Laetitia, die als kersverse mama een gevoelige snaar raakte bij zowel Bente als de kijkers thuis.
Geheimen fluisteren, eindeloos knuffelen, hun mening geven (soms nogal luid): een kind laat met verrassende signalen zien dat het zich veilig voelt bij je. Wij delen er een paar.
