Wat zet je in een ouderschapsplan?

15:41 | 19.2.2018

Beeld: Unsplash

Sinds 2009 is het verplicht als je gaat scheiden: het ouderschapsplan. Soms een zware dobber, want altijd het gevolg van een droom die in duigen valt. Maar laten we wel wezen: geen gescheiden ouder kan zonder. Hierom, bijvoorbeeld:

Omdat zo’n beetje alles in je leven op losse schroeven staat wanneer je gaat scheiden, en het allerbelangrijkste en gevoeligste onderwerp daarin, de zorg voor de kinderen, in een ouderschapsplan in elk geval – lekker duidelijk en puntsgewijs - veilig zwart op wit staat.
Omdat het je dwingt kritisch na te denken over de opvoeding, náást alle emoties die een relatiebreuk met zich meebrengt. Hoe je in het belang van de kinderen omgaat met nieuwe partners, bijvoorbeeld. Of de schoolgesprekken een beetje constructief aanpakt samen. Als de goede intenties in elk geval vastliggen, komt de oprechte mildheid naar elkaar vanzelf wel – vroeg of laat.
En een ouderschapsplan een zetje geeft om in elk geval te probéren een beetje beschaafd om te gaan met elkaar. Ja, zijn moeder trok misschien wel heel overdreven partij voor je ex, maar hallo: het is wel de oma van de kinderen. In de meeste plannen staat het duidelijk omschreven: ‘Beide ouders praten met wederzijds respect over elkaar tegen de kinderen.’
Of juist om te constateren dat jullie het eigenlijk verdomd goed doen samen, en het hele plan in drie A4’tjes krijgen geplakt. Je mag het immers zo uitgebreid of summier maken als je wilt.
Al moeten de volgende zaken wel aan bod komen: hoe regelen jullie de zorg, opvoeding en de omgang met de kinderen, hoe informeren jullie elkaar over belangrijke zaken als schoolkeuze en studies, hoe regelen jullie de kinderalimentatie, het hoofdverblijf, en hoe betrekken jullie de kinderen bij al die afspraken? (Een opzetje dat je naar eigen inzicht kunt bewerken, vind je trouwens hier.)
We bedoelen maar: zet je erin wie bevoegd is met de kinderen naar de kapper te gaan, medicijnen toe te dienen of hoe ver de vakanties mogen zijn? En krijgt één van de ouders meer zeggenschap, omdat de kinderen nu eenmaal meer bij die ene ouder wonen? Of denk je: laat de boel maar waaien, ik heb er blind vertrouwen in dat dat wel losloopt? Alles mag je vastleggen naar eigen (of natuurlijk juist gezámenlijk) goeddunken.
De omgangsregeling staat erin. Kan die maar duidelijk zijn, plus de verdeling van vrije dagen, verjaardagen en de schoolvakanties.

Lees ook:
Waar moet je aan denken als je kinderen hebt en gaat scheiden? >
Je weet trouwens ook meteen alles over ouderlijk gezag. Dat als beide ouders dat al hadden (automatisch in een huwelijk, anders door erkenning van het kind), ze dat na de scheiding in de meeste gevallen ook beiden behouden, bijvoorbeeld. Of niet, als daar zwaarwegende redenen voor zijn.
En over financiële en administratieve regelingen. Want wie ontvangt kinderalimentatie en hoeveel? Wie krijgt de kinderbijslag? Op welk adres worden de kinderen ingeschreven? (Dat heeft weer consequenties voor het aanvragen van allerlei toeslagen en kortingen.) Wie is het eerste aanspreekpunt in correspondentie van school, de gemeente, het Rijksvaccinatieprogramma – om maar een dwarsstraat te noemen?
En omdat het ouderschapsplan een goede stok achter de deur is om in gesprek te blijven met elkaar, want eens in de zoveel tijd moet je het herzien. Niet dat iemand daarop let, maar wel zo prettig om de afspraken duidelijk te houden. De omgangsregeling van vlak na de scheiding, werkt misschien helemaal niet meer zodra de kinderen naar de middelbare school gaan. En er komen nieuwe pedagogische vraagstukken kijken, wanneer de kinderen ouder worden; mogen ze bijvoorbeeld vegetarisch eten, hun haren verven, in het donker over straat? Het is maar net wat je wilt vastleggen, maar altijd goed om als ouders de boel met elkaar te blijven afstemmen.
Omdat het een leidraad biedt wanneer je onverhoopt toch overhoop komt te liggen met elkaar. Niet dat een rechter je erop veroordeelt wanneer één van de twee zich een keer niet aan een afspraak houdt, maar het kan wel meewegen wanneer de boel echt uit de klauwen loopt.
En bovenal: omdat een scheiding soms nog zo kan voelen als falen, maar je met een ouderschapsplan tussen al die puinhopen (die vanzelf verdwijnen, echt) maar mooi kunt zeggen: “Voor de kinderen hebben we het goed gedaan.”