Baanbrekend embryo-onderzoek: wetenschappers maken eicel uit een gewone huidcel

eicel Beeld: Canva
Maaike Van Eijk
Maaike Van Eijk
Leestijd: 3 minuten

Stel je voor: een eicel die ooit een gewone huidcel was. Klinkt onmogelijk, toch? Amerikaanse onderzoekers hebben het voor elkaar gekregen.

Lees verder onder de advertentie

Dit zou ooit een wereld kunnen openen voor mensen die moeite hebben om kinderen te krijgen of zelfs voor homostellen die genetisch verbonden ouders willen zijn.

Van huidcel naar eicel

Wetenschappers van de Oregon Health & Science University in Portland verwijderden eerst de kern van een eicel en plaatsten daar het DNA van een menselijke huidcel in. In die kern zit de complete genetische code van de mens. Omdat een huidcel al een volledige set chromosomen bevat, 23 van de vader en 23 van de moeder, zou je eindigen met dubbel zoveel chromosomen. Hun oplossing: een proces dat ze mitomeiosis noemen, waarbij de nieuwe eicel ongeveer de helft van de chromosomen afstoot. Vervolgens kan de eicel bevrucht worden met een zaadcel.

Lees verder onder de advertentie

Nog lang niet perfect

Van de 82 eicellen die op deze manier werden bevrucht, groeide 9 procent uit tot een klompje cellen, het begin van een embryo. Deze embryo’s werden zes dagen op kweek gezet, het maximale aantal dagen voordat ze in een baarmoeder geplaatst zouden kunnen worden. Maar alle embryo’s vertoonden afwijkingen, dus de techniek is nog lang niet perfect. Experts verwachten dat het minstens tien jaar duurt voordat het in vruchtbaarheidsklinieken kan worden toegepast.

Lees verder onder de advertentie

Enorme potentie

Het potentieel is echter enorm. Zo zou DNA van een vrouw zonder gezonde eicellen in een gezonde eicel geplaatst kunnen worden, zodat zij alsnog een kind kan krijgen dat genetisch van haar is. Voor homostellen is het ook veelbelovend: een embryo kan ontstaan met huidcel-DNA van een man in de eicel, bevrucht door de zaadcel van zijn partner. Embryoloog Sebastiaan Mastenbroek van het Amsterdam UMC noemt het een enorme stap: “Het is nu echt nog sciencefiction, maar dit soort technieken gaan er komen.”

Lees verder onder de advertentie

Embryowet

Het onderzoek ligt politiek ook gevoelig. In Nederland mag volgens de embryowet alleen worden gewerkt met embryo’s die overblijven na ivf-behandelingen. VVD en D66 pleiten voor onderzoek met kweek-embryo’s, maar andere partijen vrezen een glijdende schaal richting designerbaby’s.

Wensouders

Mastenbroek benadrukt dat het onderzoek juist bedoeld is voor wensouders die moeilijk zwanger worden, zoals vrouwen na kankerbehandelingen of boven de 40 met minder kwalitatieve eicellen:
“Daar zullen weinig mensen op tegen zijn. Pas als je het onderzocht hebt, weet je of het effectief en veilig is. Dan kun je het debat ook van de juiste informatie voorzien.”

Lees verder onder de advertentie

Fertiliteitsartsen vertellen rond je welke leeftijd 90 procent van de eicellen al is afgestorven. Je leest het hier.

Bron: BBC, NOS

Lees verder onder de advertentie

Meest bekeken

Facebook Twitter Whatsapp E-mail