Beeld: Canva
Steeds meer vrouwen krijgen minder kinderen dan ze eigenlijk willen. En dat ligt niet aan een afnemende kinderwens.
Sterker nog, wereldwijd geven de meeste vrouwen en mannen aan graag kinderen te willen, gemiddeld zelfs twee. Toch lukt het veel mensen niet om die wens te vervullen. Hoe dat komt? De redenen zijn vooral praktisch en sociaal: geldgebrek, een oneerlijke taakverdeling in huis en de druk van een veeleisende arbeidsmarkt.
Uit een grootschalig VN-onderzoek blijkt dat 39 procent van de ondervraagden minder kinderen heeft gekregen dan gewenst, puur door financiële onzekerheid. In sommige landen, zoals Zuid-Korea, Thailand en Zuid-Afrika, ligt dat percentage zelfs boven de 50 procent. Maar ook in Europa is het een bekend verhaal. In Duitsland, Italië en Hongarije zegt één op de vijf mensen af te zien van (meer) kinderen vanwege geldzorgen.
Ook al is Nederland niet meegenomen in het onderzoek, in een artikel van NU.nl bevestigen experts dat de situatie hier vergelijkbaar is. Tijdens economische onzekerheid, zoals een recessie of huizencrisis, stellen mensen het krijgen van kinderen uit. Veel vrouwen willen pas aan een gezin beginnen als ze een stabiele baan en een huis hebben. En laten dat nu net twee dingen zijn die steeds lastiger te vinden zijn.
Naast geld speelt ongelijkheid een grote rol in de keuze om (geen) kinderen te krijgen. Vrouwen nemen wereldwijd nog steeds het grootste deel van de zorgtaken op zich. Dat maakt het lastig om zorg, werk en eventueel een carrière te combineren. Het gevolg? Veel vrouwen passen hun kinderwens aan of stellen het krijgen van kinderen uit, soms tot het te laat is.
In Nederland is dit niet anders. “De moeder wordt nog vaak gezien als de primaire verzorger”, zegt hoogleraar Renske Keizer tegen NU.nl. “Vrouwen maken daardoor vaker de keuze om minder kinderen te krijgen, omdat werk en zorg simpelweg niet goed te combineren zijn.”
Uit het VN-rapport blijkt iets opvallends: in landen waar mannen meer huishoudelijke en zorgtaken op zich nemen, worden meer kinderen geboren. Dat klinkt logisch, maar het gebeurt nog weinig. In Nederland is het partnerverlof bijvoorbeeld nog steeds deels onbetaald. Voor veel gezinnen is het niet haalbaar om 30 procent van een inkomen te missen. Dat maakt het voor vaders onaantrekkelijk om verlof op te nemen, en zo blijft de zorgtaak vaak vooral bij de moeder liggen.
Volgens het CBS zijn het vooral vrouwen met minder opleiding die moeite hebben om een gezin te starten. Zij hebben vaker tijdelijke contracten, verdienen minder en hebben minder kans op een betaalbare woning. Al deze factoren maken het ouderschap extra kwetsbaar. “Het stichten van een gezin is niet voor iedereen een optie”, aldus hoofdsocioloog Tanja Traag tegen NU.nl. “Het hangt sterk af van je sociaaleconomische positie. En dat zorgt voor ongelijkheid in wie wél of géén gezin kan beginnen.”
In Nederland krijgen vrouwen gemiddeld 1,49 kinderen. Dat is fors onder het ‘vervangingsniveau’ van 2,1 kinderen per vrouw, dat nodig is om de bevolkingsomvang op peil te houden. Betekent dit dat Nederland krimpt? Ja. Is dat erg? Dat hangt ervan af. Voor het milieu kan het gunstig zijn dat er minder kinderen geboren worden, maar economisch gezien liggen de kaarten anders. Minder jonge mensen betekent minder belastingbetalers én minder zorgpersoneel, terwijl de vergrijzing toeneemt. Dat kan grote gevolgen hebben voor de toekomst van onze verzorgingsstaat.
De oplossing ligt niet in vrouwen aanmoedigen om ‘gewoon meer kinderen te krijgen’, maar in het creëren van eerlijke kansen. Meer gelijkheid in het huishouden. Betaalbare kinderopvang. Volledig betaald partnerverlof. En betere ondersteuning voor vrouwen met een zwakkere sociaaleconomische positie. Want uiteindelijk moet het niet gaan om hoeveel kinderen vrouwen krijgen, maar of ze de kans krijgen om hun eigen wensen waar te maken.
Eerder schreven we een artikel over dat steeds meer mensen een hond nemen, en of dat dient als vervanging voor kinderen. Hier lees je daar meer over.
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
Op sociale media regent het reacties na de uitzending van Uit de Schulden. Veel kijkers begrijpen niet hoe het zo ver heeft kunnen komen. “Een erfenis van 3000 euro en dan meteen alles opmaken? Dat is toch onbegrijpelijk”, is een veelgehoorde mening.
Gisteravond keken maar liefst 470.000 mensen naar een nieuwe aflevering van Steenrijk, Straatarm. Alleenstaande moeder Roosmarie zorgde voor heftige reacties: “Nooit gewerkt? Hoe dan?”
Actrice Jasmine Sendar (47) is in verwachting van haar tweede kindje. De reacties op haar zwangerschap liepen uiteen: van ontroerende berichten van vrouwen die hoop putten uit haar verhaal, tot ronduit onbeschofte opmerkingen over haar leeftijd. Maar Jasmine blijft onverstoorbaar.
Influencer Rianne Meijer is zwanger van haar tweede kindje. De aankondiging kwam op haar eigen kenmerkende manier: met een flinke dosis zelfspot en humor.
Dat scholen bezig zijn met een gezond voedingsbeleid en beleg op brood, is natuurlijk alleen maar goed. Maar je kan ook overdrijven. Zeker voor moeders met zeer kieskeurige eters kan een streng beleid veel stress opleveren, vindt Ilse.
Met een baby op vakantie gaan klinkt op papier als een leuk idee: zon, zee, qualitytime. Alleen vergeet je dan het hele stuk voor je aankomt op je bestemming. Zoals bepakt en bezakt het vliegtuig in komen met een kleintje.
