COLUMN ANKE: Broertje

Kun je van elkaar houden als je elkaar nauwelijks ziet? Ik vraag me dat wel eens af en vandaag op broer- en zusdag nog een beetje meer. Mijn broertje en ik schelen anderhalf jaar. We zijn samen opgegroeid en hebben tot ik op mijn achttiende uit huis ging, altijd onder een dak geleefd. De eerste zeven jaar deelden we zelfs een slaapkamer. 

Maar maakt dat delen van een leven, een badkamer, een stapelbed, ouders nou ook dat je automatisch van elkaar houdt? Ik weet dat niet zo goed. Ondanks dat we al die dingen deelden, hadden we weinig gemeen. We speelden alleen samen als dat van mijn moeder moest: ‘Laat hem meedoen, hij heeft nog geen vriendjes op de camping,’ en verder vonden we elkaar vooral vervelend. 

De dag voor ik uit huis zou gaan, kwam mijn broertje naar mijn kamer. We zaten samen op mijn bed. “Nu ben ik straks alleen. Naar wie moet ik dan toe als ik ruzie met ze heb?’ Ze, dat zijn mijn ouders. Hij had veel ruzie met ze. Ik ook, maar hij veel meer. Na die ruzies kwam hij nooit naar mij toe, maar het idee dat het kon, was kennelijk al troost genoeg. 

Hij trok de halve wereld over, terwijl ik thuis zat

Een paar jaar nadat ik vertrok, ging ook mijn broertje uit huis. Hij besloot te gaan reizen en trok de halve wereld over. Terwijl ik hier in Nederland mijn best deed me zo goed mogelijk aan te passen aan de maatschappij door samen te wonen, een kantoorbaan te nemen en later kinderen, blufte mijn broertje zich door het leven. 

Hij gaf Engelse les in Thailand (‘Moet je daar geen diploma voor hebben?’ ‘Jawel, maar die kun je dus gewoon downloaden en ik spreek toch Engels?’). Trok zonder gids door het Himalaya-gebergte (‘Is dat niet gevaarlijk?’ ‘Nee joh, ik heb er over gelezen, komt wel goed’) en werd muzikant in Berlijn (‘Muzikanten spelen toch een instrument?’ ‘Ik huur gewoon een studio en dan komt die muziek vanzelf wel.’). Mijn broertje leeft als Pipi Langkous: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.’

Ik vond dat een tijdlang mateloos vervelend. Zat ik hier mijn best te doen erbij te horen en de dingen goed te regelen terwijl hij wilde avonturen beleefde. Heus niet dat ik zelf nou zo graag de Himalaya in wilde (sterker nog: dit scoort vrij hoog in mijn nooit-van-mijn-leven-lijstje), maar ik voelde me er toch een saaie sukkel door.

‘Zus, heb je melk? Ik verga van de dorst’

Ieder jaar met kerst zagen we elkaar. Mijn vaste basis was dan ook even de zijne. Niet zelden ging hij na binnenkomst eerst naar de koelkast. (‘Zus, heb je melk, ik verga van de dorst. Ik maak ook meteen even wat boterhammen, goed?’), waarna hij voor uren naar boven verdween (‘Ik ging alleen even douchen, maar toen ben ik toch op je bed in slaap gevallen, sorry hoor. Heb je trouwens soep ofzo? Ik lust nog wel wat.’).

Soms praatten we over vroeger en leek het wel alsof we in een ander gezin waren opgegroeid. Geen enkele herinnering was gelijk. Het voelde gek en regelmatig vroeg ik me af of ik van hem hield of hem meer gewoon tolereerde omdat we nu eenmaal familie zijn.

Een maand geleden kwam mijn roman Lefbek uit. Die gaat veel over familie. Mijn broertje belde. We praatten meer dan een uur met elkaar. Over toen, over nu, over later. Samen vonden we wat we al een hele tijd kwijt waren. Gedeelde herinneringen, elkaar snappen en ja, toch ook liefde. 

Hij woont nog steeds ver weg, we zien elkaar nog steeds zeer zelden. En toch weet ik meer dan ooit: Ik hou van mijn broertje. Hartstikke veel.

Anke Laterveer (36) is schrijver, cabaretier en web woman van Kek Mama. Samen met haar kinderen Jakob (7) en Hannah (6) woont ze in Haarlem.