Beeld: Canva
Op scholen waar kinderen thuis meer stress ervaren door financiële zorgen, blijven de leerprestaties vaak achter. En dat raakt niet alleen de schoolresultaten: het kan ook de mentale gezondheid beïnvloeden en zelfs het toekomstige verdienvermogen van deze kinderen aantasten.
Wat blijkt? Als het stressniveau nu omlaag gaat, kan het inkomen van deze kinderen later gemiddeld 1.800 euro bruto per jaar hoger uitvallen. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Gevolgen van kansenongelijkheid in Nederland’, uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek in opdracht van het Jeugdeducatiefonds en de ABN AMRO Foundation.
In Nederland groeit maar liefst één op de drie basisschoolleerlingen op in een stressvolle thuissituatie. Vaak gaat het om financiële problemen of zorgtaken die bij één ouder of bij de kinderen zelf terechtkomen. Volgens het onderzoeksrapport presteren deze leerlingen minder goed en ontwikkelen ze vaker mentale klachten. Op scholen met lagere inkomens ligt het aantal kinderen dat stress ervaart en mentale klachten heeft bijna twee keer zo hoog als op scholen waar ouders meer verdienen.
Annerie Vreugdenhil, bestuursvoorzitter van ABN AMRO Foundation, zegt hierover: “Gelijke kansen voor kinderen zijn heel belangrijk en het is zorgelijk dat we dit soort situaties nog steeds zoveel zien in Nederland. Het heeft niet alleen gevolgen voor de kinderen zelf, maar ook voor de Nederlandse samenleving als geheel. ABN AMRO zet zich al lange tijd in voor gelijke kansen en daar blijven we ons hard voor maken. Daarom vinden wij het belangrijk om de resultaten van het onderzoek te delen en samen met onze partners te werken aan extra ontwikkelingskansen voor kinderen.”
Leerkrachten merken dat stress thuis direct doorwerkt in de klas. De schooldag begint vaak onrustig, waardoor het lesgeven vertraagd wordt. SEO berekende dat basisschoolkinderen hierdoor gemiddeld een maand effectieve onderwijstijd per jaar missen, uitgaande van een halfuur gemiste lestijd per dag. Mentale problemen van leerlingen leiden bovendien tot lagere prestaties en verminderde concentratie. Zo groeit de kloof tussen kinderen uit stressvolle thuissituaties en kinderen uit stabielere gezinnen.
Die kloof zie je ook terug op scholen met hogere en lagere ouderinkomens. Leraren schatten dat ongeveer een kwart van hun leerlingen met stress en mentale problemen kampt.
De gevolgen van kansenongelijkheid reiken verder dan de basisschool. Kinderen uit stressvolle gezinnen kampen niet alleen met leerachterstanden, maar lopen ook risico op een lager toekomstig inkomen. Het onderzoek laat zien dat het terugbrengen van stress tot het landelijke gemiddelde het toekomstige inkomen van deze kinderen gemiddeld met 1.800 euro bruto per jaar kan verhogen. Ook kinderen uit iets minder stressvolle situaties profiteren: minder stress betekent betere leerprestaties, meer zelfredzaamheid en uiteindelijk een hoger inkomen op latere leeftijd.
Hans Spekman, directeur Jeugdeducatiefonds, zegt hierover: “Het is ronduit schrijnend dat kinderen in 2025 nóg vaker zonder basisvoorzieningen opgroeien dan in 2023. Geen eigen fiets, geen eigen bed en geen geld voor een museumbezoek. Terwijl dit cruciaal is voor de ontwikkeling van kinderen. Dit kunnen we alleen aanpakken door de school niet alleen te zien als een plek waar je leert rekenen of lezen, maar ook waar vertrouwen wordt opgebouwd tussen kind, ouder en samenleving. Zij zien kinderen dagelijks en weten wat er nodig is.”
Disclaimer: Kek Mama is geen medisch expert. Raadpleeg altijd een arts of psycholoog bij zorgen over de gezondheid van je kind.
Benieuwd wat het gemiddelde inkomen van een jong gezin is (en wat er overblijft)? Je leest het hier.
Bron: ABN AMRO
Lara Temme is tekstschrijver en woont samen met haar zoon (9) en dochter (11) in Brabant. Thuis wordt er veel gelachen, geknuffeld, gehuppeld en gezongen. Wel vals, maar daar heeft het gezin zelf weinig last van. Evenals de altijd rommelige zolder.
Een zacht ruisend geluid op de achtergrond. Voor veel ouders is white noise vaste prik bij bedtijd. Het geluid – alsof er een föhn of stofzuiger aanstaat – zou baby’s helpen sneller in slaap te vallen en beter door te slapen. Maar een expert waarschuwt nu voor dit populaire hulpmiddel.
Beschuit met muisjes! Sabrina uit ‘Grote Gezinnen, Grote Vakanties’ is bevallen van haar tiende kind. En de naam is prachtig.
Kim Feenstra (40) neemt even een pas op de plaats. In het programma Gelukkig hebben we de foto’s nog! kijkt het model terug op haar leven, en vertelt dat een nieuwe romance er voorlopig niet in zit.
In het najaar kan de temperatuur ’s nachts flink dalen. Maar hoe weet je of je kindje het écht niet te koud heeft in bed? Twee kinderslaapcoaches delen belangrijke signalen waaraan je kunt zien dat het misschien tijd is voor een extra laagje kleding of een warme slaapzak.
Schermen zijn niet meer weg te denken uit het gezinsleven. Even een filmpje tijdens het koken, een tablet in de auto of YouTube als rustmoment. Maar steeds meer experts waarschuwen: bij jonge kinderen kan overmatige schermtijd al vroeg sporen nalaten. En opvallend genoeg is dat soms zichtbaar met een heel simpele test.
