Beeld: Canva
Op scholen waar kinderen thuis meer stress ervaren door financiële zorgen, blijven de leerprestaties vaak achter. En dat raakt niet alleen de schoolresultaten: het kan ook de mentale gezondheid beïnvloeden en zelfs het toekomstige verdienvermogen van deze kinderen aantasten.
Wat blijkt? Als het stressniveau nu omlaag gaat, kan het inkomen van deze kinderen later gemiddeld 1.800 euro bruto per jaar hoger uitvallen. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Gevolgen van kansenongelijkheid in Nederland’, uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek in opdracht van het Jeugdeducatiefonds en de ABN AMRO Foundation.
In Nederland groeit maar liefst één op de drie basisschoolleerlingen op in een stressvolle thuissituatie. Vaak gaat het om financiële problemen of zorgtaken die bij één ouder of bij de kinderen zelf terechtkomen. Volgens het onderzoeksrapport presteren deze leerlingen minder goed en ontwikkelen ze vaker mentale klachten. Op scholen met lagere inkomens ligt het aantal kinderen dat stress ervaart en mentale klachten heeft bijna twee keer zo hoog als op scholen waar ouders meer verdienen.
Annerie Vreugdenhil, bestuursvoorzitter van ABN AMRO Foundation, zegt hierover: “Gelijke kansen voor kinderen zijn heel belangrijk en het is zorgelijk dat we dit soort situaties nog steeds zoveel zien in Nederland. Het heeft niet alleen gevolgen voor de kinderen zelf, maar ook voor de Nederlandse samenleving als geheel. ABN AMRO zet zich al lange tijd in voor gelijke kansen en daar blijven we ons hard voor maken. Daarom vinden wij het belangrijk om de resultaten van het onderzoek te delen en samen met onze partners te werken aan extra ontwikkelingskansen voor kinderen.”
Leerkrachten merken dat stress thuis direct doorwerkt in de klas. De schooldag begint vaak onrustig, waardoor het lesgeven vertraagd wordt. SEO berekende dat basisschoolkinderen hierdoor gemiddeld een maand effectieve onderwijstijd per jaar missen, uitgaande van een halfuur gemiste lestijd per dag. Mentale problemen van leerlingen leiden bovendien tot lagere prestaties en verminderde concentratie. Zo groeit de kloof tussen kinderen uit stressvolle thuissituaties en kinderen uit stabielere gezinnen.
Die kloof zie je ook terug op scholen met hogere en lagere ouderinkomens. Leraren schatten dat ongeveer een kwart van hun leerlingen met stress en mentale problemen kampt.
De gevolgen van kansenongelijkheid reiken verder dan de basisschool. Kinderen uit stressvolle gezinnen kampen niet alleen met leerachterstanden, maar lopen ook risico op een lager toekomstig inkomen. Het onderzoek laat zien dat het terugbrengen van stress tot het landelijke gemiddelde het toekomstige inkomen van deze kinderen gemiddeld met 1.800 euro bruto per jaar kan verhogen. Ook kinderen uit iets minder stressvolle situaties profiteren: minder stress betekent betere leerprestaties, meer zelfredzaamheid en uiteindelijk een hoger inkomen op latere leeftijd.
Hans Spekman, directeur Jeugdeducatiefonds, zegt hierover: “Het is ronduit schrijnend dat kinderen in 2025 nóg vaker zonder basisvoorzieningen opgroeien dan in 2023. Geen eigen fiets, geen eigen bed en geen geld voor een museumbezoek. Terwijl dit cruciaal is voor de ontwikkeling van kinderen. Dit kunnen we alleen aanpakken door de school niet alleen te zien als een plek waar je leert rekenen of lezen, maar ook waar vertrouwen wordt opgebouwd tussen kind, ouder en samenleving. Zij zien kinderen dagelijks en weten wat er nodig is.”
Disclaimer: Kek Mama is geen medisch expert. Raadpleeg altijd een arts of psycholoog bij zorgen over de gezondheid van je kind.
Benieuwd wat het gemiddelde inkomen van een jong gezin is (en wat er overblijft)? Je leest het hier.
Bron: ABN AMRO
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
Schaatskoningin Irene Schouten (32) zat eind vorig jaar nog op een roze wolk: ze werd voor het eerst moeder van haar zoontje Dirk. Samen met haar man Dirk-Jan genoot ze volop van het nieuwe gezinslevens. Maar die roze wolk sloeg al snel om in zorgen toen bleek dat Dirk kampte met gezondheidsproblemen.
Geheimen fluisteren, eindeloos knuffelen, hun mening geven (soms nogal luid): een kind laat met verrassende signalen zien dat het zich veilig voelt bij je. Wij delen er een paar.
De ene dag is je zesjarige een knuffelkont die geen moment van je zijde wijkt, de andere dag smijt ze boos de deur dicht omdat jij haar verkeerd hebt aangekeken. Herkenbaar?
Elise (36) is moeder van twee zoontjes (6 en 4) en schrijft met veel liefde korte verhalen over het moederschap en alles wat daar onverwacht bij komt kijken. Haar verhalen zijn fictief, maar vaak geïnspireerd op de wereld van ouderschap met een flinke scheut herkenning, humor en een tikkeltje overdrijving. Tegelijkertijd werkt ze aan haar […]
Elsemieke (31) is samen met T (33), moeder van twee zoontjes (4 en 2) en redacteur bij Kek Mama. Chaotisch, chronisch moe en heeft een brein met 46 tabbladen tegelijkertijd open. Probeert rust in de chaos te vinden, maar met drie mannen in huis is die rust ver te zoeken.
Iedere week delen we op Kek Mama een dilemma van onze lezers. Want als je er zelf even niet uit komt, kan je wel wat hulp gebruiken. Deze week vraagt Romy (40) zich af: ‘Moet ik de juf aanspreken op haar actie, of leer ik mijn dochter dan dat ze overal mee weg kan komen?’
