Beeld: Marie-Jose Eldering
Julika Marijn staat met haar theatervoorstelling No Kidding – Echte vrouwen krijgen een kind in theaters overal in het land. De voorstelling is voortgekomen uit haar eigen ervaring en voor veel vrouwen een echte eye-opener, zowel moeders als NoMo’s (Not-Moms).
Toen actrice en theatermaker Julika Marijn haar pasgeboren neefje in haar armen hield, voelde ze iets wat ze niet had zien aankomen. “Ik was meteen smoorverliefd”, vertelt ze. “Maar het bracht me ook terug naar de tijd van mijn drie miskramen. Dat was pittig. Ik moest opnieuw een aantal dingen in mezelf aankijken.” Die ervaring werd de kiem van haar voorstelling over het niet-moederschap, een onderwerp dat haar niet meer losliet.
Na de miskramen ging Julika een ander pad op. “Er kwam ruimte voor iets nieuws. Natuurlijk voel ik soms dat ik iets mis, maar ik ben óók blij met het leven dat ik nu heb.” Toen ze het boek Echte vrouwen krijgen een kind van Liesbeth Smit las, herkende ze veel. “De manier waarop de samenleving naar moeders, en zeker ook naar niet-moeders kijkt, fascineert me. Het is alsof er een standaardroute is die je moet volgen. Iedereen lijkt er vanuit te gaan dat je kinderen zult krijgen.”
Het onderwerp raakt bijna iedereen. “Iedere vrouw krijgt vroeg of laat de vraag: wil je kinderen? Of: waarom heb je ze niet? Dat lijkt een onschuldige vraag, maar het is vaak helemaal niet zo simpel.”
Julika sprak voor haar voorstelling met talloze vrouwen en ook met mannen zonder kinderen. “De redenen zijn zó divers: vervroegde overgang, een moeilijke jeugd, gewoon nooit gewild, carrière, of de juiste partner niet gevonden. Zo’n vraag als ‘Heb je kinderen?’ argeloos stellen, kan echt pijnlijk zijn. In No Kidding komen deze redenen in een aantal getuigenissen van NoMo’s en NoPa’s aan bod. Zo wordt meteen voelbaar hoe zo’n vraag er bij sommigen in kan hakken.”
In haar voorstelling onderzoekt Julika hoe diep de moedermythe nog in onze cultuur verankerd zit. “Een man is een persoon, een vrouw is een moeder. En een vrouw zonder kind is als een man zonder werk. Dat zegt alles.” Ze lacht even, maar haar punt is serieus. “Onze maatschappij is helemaal ingericht op ouderschap. Vrouwen met één kind krijgen meteen de vraag: ‘Wanneer komt de tweede?’ Alsof je altijd aan de volgende stap moet voldoen. Als NoMo krijg je al helemaal te maken met veel vragen en aannames.”
Julika’s voorstelling blijkt veel los te maken. “Na afloop komen vrouwen naar me toe, dat ze voor het eerst goed hebben kunnen praten over hun miskramen, hun twijfels of hun keuze. Er is veel herkenning, ook bij moeders. Sommigen merken de shift als ze van de ene groep (als NoMo) naar de andere groep (als moeder) verschuiven. Julika ziet dat de voorstelling veel teweegbrengt. “Ik voelde me nog nooit zo relevant als nu. Eén op de vijf vrouwen heeft geen kinderen, één op de vier mannen ook niet. Dat zijn er zó veel, en toch praten we er nauwelijks over. Ik ben blij dat ik met mijn voorstelling het gesprek kan openen.”
De aanleiding in haar voorstelling is een ogenschijnlijk simpele vraag: Heb je kinderen? “Je hoort hem overal, bij de kapper, op een verjaardag, op je werk. Het is bedoeld als gezellig praatje, maar het raakt aan iets groots. Want als je ‘nee’ zegt, volgt vaak stilte of medelijden. Terwijl het gewoon een feit is, geen tekortkoming.” Julika pleit voor een neutrale blik. “We hoeven niet altijd uit te leggen waarom. Het zou fijn zijn als je gewoon kunt zeggen: Ik ben een NoMo, en klaar.”
Hoewel Julika nooit moeder werd, heeft ze haar pad volledig omarmd. “Ik weet dat ik nooit zal ervaren hoe het is om je eigen kind te krijgen. Maar ik leef een rijk leven. En ik ben dankbaar voor wat er wél is. Als mensen zeggen dat de geboorte van hun kinderen het mooiste moment in hun leven was, denk ik soms: oké, wat is dan mijn mooiste moment? Ergens voelt dat kleiner, alsof een kind krijgen dan toch het hoogst haalbare is wat iemand kan ervaren. Maar wie zegt dat dit zo is? Iemand kan een heel gelukkig leven leiden zonder kinderen.”
Julika’s theatervoorstelling is niet alleen een ode aan de NoMo’s, maar ook een spiegel voor moeders. “Veel vrouwen zeggen: ‘Sinds ik moeder ben, ben ik minder egoïstisch.’ En dan denk ik: ben ik dan per definitie egoïstisch, omdat ik geen kind heb? Het is niet een gesprek wat je even aangaat in de kappersstoel, maar een echt gesprek hierover is juist mooi om te voeren, gelaagd, eerlijk en open.” Het onderwerp reist met je mee, zegt ze. “Als vriendinnen straks oma worden, begint er weer een nieuwe fase. De NoMo blijft, in elke levensfase. En juist daarom moeten we erover in gesprek blijven.”
Julika Marijn speelt haar voorstelling No Kidding dit najaar door het hele land. Hier vind je de speellijst. Meer informatie vind je op haar website.
Julika merkte tijdens haar voorstelling de behoefte aan groepsgevoel onder NoMo’s. Hoewel nog in ontwikkeling, heeft ze daarom de NoMo-club opgericht. Benieuwd? Hier vind je meer informatie.
Anouk is trotse echtgenote van Erwin en mama van vier meiden: Aurélie (11), Emeline (8), Vieve (7) en Lilou (4). In hun levendige huishouden is het soms één en al chaos, maar liefde, gelach en spontane dansfeestjes voeren steevast de boventoon. Anouk deelt vol enthousiasme haar avonturen in het ouderschap.
Verhuizen met een groot gezin is al een onderneming op zich, maar de familie Buddenbruck pakt het gewoon aan alsof het niets is. Waar andere ouders al zweten bij het vooruitzicht van één verhuisdoos, verkassen Thaila en Rob met hun hele bups van land naar land.
Francesca, een van de jonge deelnemers uit het programma Niet Klein Te Krijgen, is overleden. Het verdrietige nieuws werd gedeeld op het Instagramaccount van het programma, bij een foto van Francesca op een skateboard.
“Je krijgt er zoveel voor terug”, zeggen we vaak met sarcasme. Maar voor de gezinnen uit de populaire televisieserie Een Huis Vol klopt die uitspraak eigenlijk best aardig. De kinderbijslag die zij jaarlijks op hun rekening bijgeschreven krijgen is niet mis.
Iedere moeder heeft haar momentjes. Maar sommige blunders zijn té erg – of te hilarisch – om voor jezelf te houden. In de rubriek ‘Opgebiecht’ delen vrouwen hun grootste geheimen en gênantste momenten. Deze week Mireille, wiens man een plan heeft waar ze niet achter staat.
Soms heb je van die dagen waarop je van alles tegelijk probeert: werken, huishouden runnen, kinderen vermaken en ergens tussendoor ook nog ademhalen. En precies op zulke dagen lijkt het alsof je peuter een ingebouwd alarm heeft dat afgaat zodra jij even je handen vrij wilt hebben. Dan lonkt een tablet of telefoon wel heel […]
