Beeld: Rianne Barger
Geke (@gekeborn) is 28 jaar, verloskundige, echoscopist, anticonceptiespecialist, auteur en maakt daarnaast de podcast Zwanger & Zo. Hierin deelt ze verloskundige informatie en positieve bevallingsverhalen om aanstaande ouders te inspireren en ervaringen te delen. In haar column neemt ze ons mee in haar onregelmatige leven als verloskundige.
Als ik op een vroege donderdagochtend net de eerste controles heb gedaan bij een cliënte met beginnende weeën en een plan wil maken voor de rest van de dag, vraagt ze me: ‘Wanneer denk je dat het een goed moment is om de doula te bellen?’ Even ben ik verrast, ik werk in Ede immers vrijwel nooit samen met doula’s, maar dan herinner ik me het gesprek dat ik eerder in de zwangerschap met deze cliënt had. Tijdens haar eerste bevalling was het erg druk geweest in het ziekenhuis en had ze zich alleen gevoeld. Nu wilde ze een betere begeleiding waarborgen door naast haar man en verloskundig zorgverlener, ook een doula bij haar bevalling aanwezig te laten zijn.
Doula’s zijn mensen, meestal vrouwen, die ondersteuning bieden tijdens een bevalling, maar geen medische zorg. Waar verloskundigen soms voor meerdere vrouwen tegelijk moeten zorgen, staat een doula alleen voor jou ‘op wacht’. Welke vormen van zorg iemand aanbiedt kan per doula verschillen. Vaak zie je haar een paar keer in de zwangerschap en blijft ze tijdens de baring altijd bij je, ook als de verloskundige de zorg moet overdragen aan het ziekenhuis. Onderzoek toont aan dat continue begeleiding – bijvoorbeeld door een doula, maar ook mogelijk door je partner, moeder, zus, vriendin, et cetera – zorgt voor minder medische interventies tijdens een bevalling. Daarbij kiezen vrouwen minder vaak voor pijnstilling en kijken ze later beter terug op de geboorte. Sommige doula’s geven daarnaast ook cursussen of bieden pakketten aan voor extra zorg tijdens de kraamperiode.
Doula is geen beschermde titel, wat maakt dat iedereen zich in principe doula zou kunnen noemen. Wel bestaat er de Nederlandse Beroepsvereniging voor Doula’s. Daar vind je doula’s met erkende opleidingen.
Zelf werkte ik twee keer eerder samen met een doula. Hoewel dat getal wat mij betreft zeker omhoog mag – het immers vaak erg gezellig – zie ik zowel voor- als de nadelen. Het absoluut grootste voordeel is die waarborging van continue begeleiding. Ik gun iedere vrouw, die dat wil, iemand die van het begin tot het eind van de baring naast haar zit en haar hand vast houdt, maar in het huidige zorgsysteem met de grote capaciteitsproblemen is dat helaas niet altijd mogelijk. Dat doula’s in dat gat springen snap ik dan ook goed en kan voor sommige mensen ontzettend waardevol zijn.
Zelf trof ik twee keer een ontzettend leuke en gezellige doula. We vulden elkaar aan, wisselden elkaar af en samen zorgden we voor de meest optimale zorg voor de zwangere vrouw. Maar ik weet dat je het ook anders kan treffen. Zo heb je doula’s die voor de zwangere praten. Dat kan soms werken, maar als ik voor jou moet zorgen, heb ik toch het liefst met jou contact, in plaats van met je woordvoerder. Ook zijn er doula’s die zich geroepen voelen zich actief te bemoeien met het verloskundig beleid. Soms is dat prima, op de manier waarop de doula’s die ik trof mij aanvulden, maar soms werkt dat ook compleet averechts. Omdat doula’s geen medische achtergrond hebben, bieden ze begeleiding, maar zijn ze niet verantwoordelijk voor de verloskundige zorg. Ze kunnen daarmee dus dingen aan- of afraden, zonder de verantwoordelijkheid te dragen voor de uitkomsten daarvan. Dat kan voor scheve verhoudingen zorgen. En continue begeleiding of niet: aan een kibbelende doula en verloskundige heb je als cliënt pas echt weinig.
Daarbij is doula-zorg een vorm van elitaire zorg. Het werkt ongelijkheid in de hand. Als je het kan betalen, kun je iemand boeken die continue bij je zit, kun je dat niet, dan moet je het zonder doen. Moeten verloskundigen dan niet gewoon die continue begeleiding gaan/blijven geven aan de vrouwen die dat willen, hoor ik je denken? Dat zouden we dolgraag willen (en doen we denk ik ook vaak), maar dat is door de huidige drukte simpelweg niet altijd mogelijk. Bovendien is ons tarief gemaakt op dat we een deel van de vrouwen overdragen tijdens de bevalling en gaat de behoefte van vrouwen soms veel verder dan wij als verloskundigen kunnen of willen. Moet de zorgverzekering het dan maar gewoon vergoeden? Dat zou een oplossing zijn. Maar is het dat ook als de premies daardoor stijgen, meer mensen het dan gaan inzetten ‘omdat het kan’ en de zorg daarmee alleen maar duurder wordt?
Misschien is er nog wel een beter idee: een doula uit eigen kring. Een moeder, zus, beste vriendin (het blijven immers toch vaak vrouwen die deze rol invullen) die – als de zwangere vrouw dat wenst – een gratis mini-opleiding kan volgen tot doula. Een beetje zoals vroeger, toen de meest wijze vrouw haar dorpelingen bijstond, maar dan in een hedendaags jasje. Voor je het weet heb je iemand in je vriendinnengroep of familielid met bakken ervaring! Wie doet er mee?
Hier lees je meer over Geke en haar leven als verloskundige. Geke’s boek Goed bevallen, met 25 inspirerende bevallingsverhalen, koop je hier.
Ga voor me-time met Kek Mama Magazine!
Goede ouders hebben geen bakken met geld nodig om hun kinderen een fijne jeugd te bezorgen. Het zijn juist die kleine dingen die het ‘m doen. Die maken dat je kind zich geliefd en veilig voelt, en daar draait het uiteindelijk om.
Van baby tot bijna-volwassen student: dit mag je ongeveer verwachten qua kosten per kind.
Ah kamperen: zorgeloos genieten van het vrije leven. Als je tenminste de hoosbuien, sanitaire ongemakken en het feit dat je buren álles van je weten op de koop toe neemt.
Ah kamperen: zorgeloos genieten van het vrije leven. Als je tenminste de hoosbuien, sanitaire ongemakken en het feit dat je buren álles van je weten op de koop toe neemt.
Iedere moeder heeft haar momentjes. Maar sommige blunders zijn té erg – of te hilarisch – om voor jezelf te houden. In de rubriek ‘Opgebiecht’ delen vrouwen hun grootste geheimen en gênantste momenten. Deze week Hannelore, die haar Griekse vakantie verzon voor de buitenwereld.
Het is soms lastig voor ouders om te bepalen of hun kind echt gelukkig is, vooral naarmate ze ouder worden en hun emoties complexer worden. Toch zijn er volgens psychologen verschillende signalen die kunnen duiden op het geluk van een kind. Met Parents delen ze deze 13 tekenen.