Juf Alies geeft les aan de natuur-verzotte Jacques: ‘Ineens zie ik een paar rupsen in zijn haar krioelen’

De eerste schooldag. Jacques (7) komt binnen met laarzen aan en een schepnetje. Hij weet dat er op de patio een vijver is met salamanders erin, dat heb ik tijdens het kennismakingsgesprek met zijn ouders verteld. Nu vraagt hij me: “Juf, mag ik salamanders vangen?”

Ontdekken en spelen

Op een gewone school zou het antwoord duidelijk zijn: nee. Maar wij zijn geen gewone school. Wij leggen de nadruk op leren in de natuur. Onze school staat in een oeroud duingebied, waar we vaak met onze leerlingen wandelen. ‘Om te ontdekken en te spelen, te bewegen en uit te rusten, te bezinnen en te dromen.’ Dat staat op onze website. Maar voor salamanders vangen heb ik nu geen tijd. We gaan ons kringgesprek in. Daarna voel ik een zacht tikje op mijn schouder. Het is Jacques. Hij vraagt: “Juf, gaan we nu salamanders vangen?” Ik moet hem weer teleurstellen. Ik ga de groep yoga geven. Naast filosofie is dat een van de lessen die onze school uniek maakt.

De hele dag krijg ik subtiele tikjes op mijn schouder van Jacques. Tot ik hem beloof: “Na school gaan jij en ik samen een salamander vangen. Eentje.”

Lees ook – De juf: ‘Max legt moeilijk contact met zijn klasgenootjes’ >

Strandjutter

Die middag schept Jacques onder mijn toeziend oog een salamander uit de vijver. Rood van opwinding. We doen hem in een leeg aquarium, met water en modder erbij, en zetten het geheel in het raamkozijn naast Jacques’ tafeltje. “Ik noem hem Pietje”, zegt Jacques. Na een paar dagen begint het aquarium te stinken.

“Jacques, het is tijd om Piet weer terug te brengen naar zijn oude huis”, zeg ik. “Dat is ook leuker voor hemzelf.” De hele klas kijkt toe hoe Jacques zijn troeteldier loslaat in de vijver. Maar Jacques is nog niet klaar met de natuur. Een paar dagen later neemt hij een koekblikje met rupsen en slakken mee. “Mag ik dit op mijn tafel zetten, juf?” vraagt hij. “Alleen als je beter oplet in de klas”, zeg ik. Dat is geen overbodige aansporing. Jacques ziet het nut van school niet in. Omdat hij later strandjutter wil worden. Daar hoef je niet voor te kunnen lezen en schrijven.

Twee dagen later zie ik hem wiegen met zijn hoofd. Als ik naar hem toe loop zie ik gekrioel in zijn haar. Bij nadere inspectie blijken het rupsen te zijn. Achter zijn oren zie ik nu ook wat zitten: twee slakken, achter elk oor één. Ik ben verbijsterd. Daarna probeer ik boos te zijn. “Ga op de wc al die diertjes uit je haar halen”, zeg ik. “En je mag ze nooit meer meenemen.”

Emigreren

’s Middags schiet ik Jacques’ moeder aan, een lieve Française, Mylou. We schateren van het lachen om Jacques’ actie. Dan vertelt Mylou iets waar ik van opkijk: dat haar gezin naar Zuid-Frankrijk gaat emigreren. Zij kan moeilijk aarden in Nederland, en zij en haar man hebben allebei een baan gevonden in Marseille.

Twee maanden later is het zover, Jacques neemt in tranen afscheid van de groep. Hij krijgt van iedereen lieve afscheidsbriefjes. Een week later arriveert een brief van hem uit Frankrijk. Met veel hartjes. En de tekst: ‘Er zijn veel salmandes hier. En slakke. De mense ete de slakke. Mar ik niet.’

Ik mis hem, Jacques de strandjutter.

Dit artikel staat in Kek Mama 04-2021.

Meer verhalen van De juf? Lees hier de eerdere afleveringen.