‘Kunnen we niet gewoon verzwijgen voor de kinderen dat we uit elkaar zijn?’

05.09.2018 13:06
verzwijgen uit elkaar kinderen Beeld: Pixabay

Als je man een ander heeft maar je wil niet scheiden, kun je natuurlijk ook doen alsof er niets aan de hand is. ‘De kinderen waren toch al gewend dat hij er weinig was.’

Annemarie (40), binnenhuisarchitect, gescheiden van oncoloog Dirk (45), moeder van Elise (13) en Joosje (12).

“Anderhalf jaar geleden zei hij het. Dat hij bij me wegging. Hij hield veel van me, maar alleen nog als maatje, niet meer als geliefde.

Eerst dacht ik dat het een grap was. Wij gingen al vijftien jaar door voor het ideale paar. We vulden elkaar aan: hij was stabiel en rustig, ik een opgewonden standje. Dirk werkt keihard, maar ons gezin stond op nummer één. Hij was de ideale echtgenoot, de ideale vader. Zelfs onze hond overstelpte hij met liefde.

Hij koos voor haar

Toen kwam die afschuwelijke avond. De kinderen waren naar bed, we zaten bij de open haard met een glas wijn. Het klinkt als een cliché uit ouderwetse contactadvertenties. Maar clichés zijn er niet voor niets. Ik zat dromerig naar de vlammen te turen, af en toe een slokje. Toen zei hij, heel rustig, dat hij me iets wilde vertellen en begon zijn slechtnieuwsgesprek. Daar is hij in getraind als oncoloog. Hij moet patiënten kunnen vertellen dat ze doodgaan. Zo voelde het voor mij ook nu. Hij kwam meteen tot de kern, dat doen ze in die gesprekken. Hij was verliefd op een nieuwe collega. Daar had hij vergeefs tegen gevochten. Hij koos voor haar. Hij kon niet anders. Hoe moeilijk hij het ook vond, want hij hield nog steeds van me, en ongelooflijk veel van de kinderen. Toen liet hij een stilte vallen zodat ik kon reageren. Dat staat ook in de boekjes van slechtnieuwsgesprekken.

Plichtsgevoel

Maar ik reageerde niet. Ik had het gevoel dat ik in een frontaal auto-ongeluk was beland. Hoe reageer je dan? Je bent alleen maar verbaasd dat je nog leeft. En je blijft heel stil zitten. Toen ging hij verder. Door zijn verliefdheid had zich gerealiseerd dat we uit elkaar waren gegroeid, zei hij. Hij had zich de laatste jaren verveeld in ons huwelijk. Dat had hij nooit gezegd omdat hij geen gedonder wilde thuis. Hij had het veel te druk in het ziekenhuis. ‘Ik snap nu waarmee,’ stamelde ik nog. Hij dacht nu dat hij misschien al eerder was weggegaan als hij minder plichtsgevoel had. Een plichtsgevoel dat was ontstaan in zijn jeugd. Zijn eigen ouders waren ook gescheiden. Dat had hij heel erg gevonden.

Bovenaan de lijst met trauma’s

Zijn vriendin had een zoon van vijf. Ook zij zou gaan scheiden. Annelies heet ze, ik kan haar naam nog steeds moeilijk uitspreken. Ik ben nog nooit zo geschrokken. Het is ongelooflijk wat het met je doet om van het ene op het andere moment verlaten te worden. Het staat bovenaan in de lijst met trauma’s.

‘Zeg het niet tegen de kinderen’

Alles in me schreeuwde: ‘Neeee! Blijf bij me, blijf bij me!’ Maar hardop zei ik: ‘Rot op hier, als je hier niet wil zijn! Jij kunt helemaal niet zonder ons! Je bent gek!’ Ik hoopte dat hij wakker zou worden als ik hem de deur uit zette. Maar Dirk was al heel lang wakker, bleek. In zijn voorbereiding op dit gesprek had hij al een hotel geboekt. Zijn koffertje stond gepakt. Hij overhandigde me een slaappil, die ik desgewenst kon innemen. En een recept voor meer. Hij vroeg me dringend het nog niet te zeggen tegen de kinderen. Ik wist dat hij het moment dat zijn ouders hem hadden verteld dat ze uit elkaar gingen, op zijn negende, afschuwelijk had gevonden. Hij hoopte dat ik wat dat betreft wilde wachten tot het stof was neergedwarreld. Dat stof was wat mij betreft een hele woestijn. Maar ik moest er ook niet aan denken de kinderen in te lichten. Dus daar stemde ik in toe. We spraken af dat we zouden zeggen dat Dirk de volgende dag naar een congres in Frankrijk moest. Dat waren ze wel gewend.

Lees ook
Het slechtnieuwsgesprek: ‘Hoe vertel je aan je kind dat je uit elkaar gaat?’ >

Verdoofd

Die nacht heb ik een uur geslapen. Dankzij de slaappil. Ik droomde dat Dirk wegging. Toen ik wakker werd, dacht ik opgelucht: het is maar een nachtmerrie. Tot ik me realiseerde dat het waar was. Ik begon te trillen. Ik pakte de overgebleven wijn, die dronk ik snel op. Dat verdoofde. Ik had ook nog ergens sigaretten liggen, die ik achter elkaar oprookte.

Op de automatische piloot gaf ik de kinderen ontbijt, ik maakte de broodtrommeltjes klaar, bracht ze naar school. Ik meldde me ziek op mijn werk. Haalde de slaappillen bij de apotheek. ’s Avond kwam Dirk afscheid nemen voor zijn zogenaamde vertrek naar Frankrijk. De meiden sprongen in zijn armen en vroegen of hij bij Disneyland Mickey Mouse-knuffels voor ze kocht. De volgende weken dronk ik een fles wijn per avond. Bij de pillen. Daardoor sliep ik nog een beetje. Om wakker te worden in een paniekaanval. Ik deed mijn best om niks te laten merken aan de kinderen. Zij hadden gezellig app-contact met Dirk. Zelf nam ik geen contact op. Uit trots. Maar het was niet te doen. Ik voelde me alsof ik met een afgezaagd been en een afgezaagde arm in een revalidatiekliniek zat. Terwijl de zager ervandoor was met iemand anders.

‘Misschien is er een middenweg?’

Ik miste de zager tot in elke vezel. Ik was bang dat ik ging doordraaien. Na drie weken nam ik een besluit. Ik had Dirk nodig in mijn leven. Zelfs al moest ik die vrouw accepteren. Ik belde Dirk en vertelde dat het me zo niet lukte van hem af te komen. Ik zei dat ik niet cold turkey kon afkicken. Dat ik methadon nodig had. Hij wilde me die methadon graag verstrekken. Hij voelde zich schuldig voor zijn verraad. En hij miste mij ook, na vijftien jaar samen. Misschien was er een middenweg te vinden. Als ik inderdaad bereid was te accepteren dat onze relatie niet meer exclusief was. Dan zouden we ook de kinderen kunnen sparen.

Toen kwam hij met een wel heel onconventioneel idee. Blijkbaar had hij daar al een tijdje over nagedacht, zoals hij alles van tevoren uitdoktert. Konden we niet gewoon verzwijgen voor de kinderen dat we uit elkaar zijn? De kinderen waren er aan gewend dat Dirk weinig thuis was vanwege zijn werk. Dirk stelde voor dat hij in het vervolg vier keer per week zou komen eten, en daarna zogenaamd naar het ziekenhuis zou vertrekken. In het weekend zou hij na de sportwedstrijden met de kinderen zeggen dat hij naar zijn weekenddienst moest. Zo hoefden de meiden niet te lijden hebben onder de scheiding.

Dirk stelde voor dit plan in ieder geval uit te voeren tot Joosje een havo-advies kreeg. Scheidingen hebben effect op de leerresultaten van kinderen. Kinderen met gescheiden ouders stromen gemiddeld een jaar later uit op school. Joosjes Cito-toets wees vmbo/havo uit. We hoopten dat ze naar de havo kon. Ik dacht een week na. Toen ging ik akkoord. Als ik het kon opbrengen vier keer per week met Dirk te eten, zou het geluk van mijn kinderen niet aan diggelen worden geslagen. Ik vond het feit hij me verliet al erg genoeg. Dit verdriet wilde ik er niet bij hebben.

‘Mijn wraak smaakte zoet’

We hebben het lang volgehouden. In het begin was ik zo gespannen als een veer. Ik vond het zo afschuwelijk dat hij daarna naar Annelies vertrok. Maar na een tijdje begon ik me te verheugen op de etentjes. Dirk ook, dat voelde ik. Annelies protesteerde bij hem. Zij had zelf geen contact meer met haar ex, die woedend is. Nu at ze vier avonden alleen, terwijl Dirk nog steeds gezinnetje speelde met mij. Mijn wraak smaakte zoet.

Mijn wijsgeren

Het hielp dat de buitenwereld van niets wist, op mijn drie beste vriendinnen na, die superdiscreet zijn. Zij waren mijn lifelines. Ik noem ze mijn wijsgeren. In mijn vorige leven was vriendschap een luxe geweest, nu was het een noodzaak geworden. Ik zou niet weten wat ik zonder hen had gemoeten.

Maar een paar maanden geleden begonnen mijn wijsgeren bezwaren te maken tegen de situatie. Niet omdat ze me niet meer wilden steunen, maar omdat ze zich zorgen maakten om mijn symbiose met Dirk. Joosje kon inmiddels naar de havo, daarmee was ons doel vervuld. Maar wij gingen gewoon door met onze etentjes. Ze wezen me erop dat ik de realiteit buiten de deur hield, waardoor ik stilstond in mijn ontwikkeling. Ooit zouden de kinderen erachter komen dat ze een toneelstuk was voorgeschoteld. Dat ik had gepikt dat hun vader een ander had. Dat leek hun geen goed voorbeeld.

Voor mij was het een duwtje dat ik nodig had. Ik denk dat ik me al langer realiseerde dat het tijd was om afscheid van Dirk te nemen. En om de kinderen in te lichten. Ik moest door met mijn leven. En mijn dochters ook.

Een halve man

Het moment dat ik Dirk mijn beslissing meedeelde, leek op het gesprek van anderhalf jaar geleden. Maar dan andersom. Hij schrok bijna net zo als ik destijds. Hij had tot nu toe het beste van twee werelden gehad. Hij zei: ‘Voor mijn gevoel moet ik nu pas kiezen.’ Toen hoorde ik mezelf zeggen: ‘Je kan niet meer kiezen. Ik ben afgekickt.’ Alsof er een innerlijke stem naar boven kwam die ik had verdrongen. Zoals ik het bestaan van Annelies had verdrongen. Ik had me al anderhalf jaar tevreden gesteld met een halve man. Een halve man die mijn vertrouwen had geschonden. En nu was ik daar klaar mee. Dit keer was hij kapot, niet ik.

‘Papa was wel erg vaak weg’

Onlangs hebben we het onze kinderen verteld. Dirk legde uit dat hij verliefd was op iemand anders. Hij klonk trouwens minder verliefd dan destijds. Terwijl ik me juist heel sterk voelde. Dat merkten de kinderen, denk ik. Ze waren minder geschokt dan we hadden gedacht. ‘Papa was wel erg vaak weg,’ zei Joosje. Voor hen ben ik blij dat we het zo hebben gedaan, anders waren ze waarschijnlijk net zo geschrokken als ik. We konden ze garanderen dat we goede vrienden zouden blijven, want dat was al gebleken.

Nu eten we een keer per week samen. Ik vind het gezellig als Dirk er is, maar ook prima als hij weggaat. Alleen al omdat er iets broeit tussen mij en een leuke man. Ik sta weer open voor de liefde. Dankzij mijn wijsgeren.’

Dit artikel stond eerder in Kek Mama. 

Nog meer Kek Mama?
Volg ons op Facebook en Instagram. Of schrijf je hier in voor de Kek Mama nieuwsbrief >