Co-ouderen na de scheiding: ‘Het gemis van je kinderen went nooit’

15.08.2017 13:39
Beeld: Getty Beeld: Getty

Schrijvers Susan Smit en Marion Pauw weten dat niets je zo overhoop kan gooien – op de meest fantastische en verschrikkelijke manier – als onbeantwoorde verliefdheid, relatiegedoe, bedrogen en verlaten worden.

Ze schreven er een boek over: Hotel Hartzeer. Daarin delen Susan en Marion hun eigen ervaringen, praten ze met experts en geven ze praktisch advies om anderen met liefdesverdriet door de dagen heen te loodsen. Hieronder lees je een passage uit het boek, over het gemis van kinderen als je gescheiden bent.

 

De loodzware lichtheid van lege kinderzitjes

“Zo, zeg. Deze leeuwinnenpijn trof mij (S) harder dan ik ooit voor mogelijk had gehouden. Het gemis van je kinderen kun je fysiek in elke vezel voelen – als je een pas gescheiden moeder bent en dit leest, weet je misschien waar we het over hebben. Slapen met hun shirts om hun geur op te snuiven, alleen maar een schoentje hoeven zien om in tranen uit te barsten, de loodzware lichtheid van lege kinderzitjes op je fiets voelen.”

 

Compleet overstuur

“Het kan wel tot drie jaar duren voor je aan de regelmatige afwezigheid van je kinderen gewend raakt en sommige ouders zeggen zelfs dat het nooit echt went. Na anderhalf jaar co-ouderen kan het bij mij (S) nog steeds in een seconde van heel oké naar dieptreurig gaan. Ik kan me herinneren dat ik een jaar na de breuk volkomen gelukkig naar mijn vriend (nieuwe liefde, yes, komen we later op) fietste en bij het stoplicht naast een vrouw met een zoontje van ongeveer dezelfde leeftijd als het mijne in haar kinderzitje stond, die ‘mamaaaa’ jammerde. Er gebeurde helemaal niets bijzonders maar mijn moederhart was compleet overstuur. Ik dacht ineens: wat doe ik hier?! Ik fiets de verkeerde kant op. Ik moet bij mijn kinderen zijn!”

 

Flink zijn

“Volgens mij is zo’n heftige reactie bij vrouwen, behalve gewoon liefde, ook een kwestie van biologie. Zoals ons lichaam instinctief reageert bij het horen van babygehuil, door zich klaar te maken voor een borstvoeding, zo reageert ons lichaam op de abnormale situatie om niet bij je eigen kind te kunnen en mogen. Het lichaam moet leren, ver voordat je kroost volwassen wordt en op een natuurlijke manier van je wegdrijft, dat er geen reden voor paniek is als je niet voor je kind kan zorgen. Je hoofd kan het allang weten, en je kunt het allemaal prachtig hebben gerationaliseerd, zelfs genieten van de tijd waarin je je handen vrij hebt, maar je lichaam is nog niet zover. Deze diepe pijn wordt niet altijd begrepen door anderen. Je moet flink zijn. Het is toch alweer jaren geleden? De kinderen gaan toch lekker? Hij is toch een goede vader? Nou dan.”

 

Stiekem foto’s maken

“Ik (S) heb een vriendin die als ze wegrijdt bij haar ex soms een foto maakt van haar kinderen via haar achteruitkijkspiegel. Ze heeft er tientallen en toen ik ze bekeek maakten ze diepe indruk op mij. Meestal zwaaien haar kinderen, soms rennen ze uitgelaten achter de auto aan en andere keren staan ze er beteuterd bij. Je ziet wat zij ziet als ze wegrijdt en voelt de brok die ze elke keer, ook al is ze al drie jaar gescheiden, moet wegslikken. ‘Het went nooit,’ zei ze terwijl we door de foto’s gingen, ‘niet echt.’ Dat vind ik aan de ene kant troostrijk (ik ben niet abnormaal, ik ben niet de enige) en aan de andere kant hopeloos (het wordt beter, maar nooit altijd helemaal oké).”

 

‘Het leven is ook genieten’

“Het kan ook een zegen zijn om na een tijd van gewenning tijd zonder kinderen door te brengen. Na een tijdje had ik (S) twee levens: een met broodtrommels, natte zoenen en een huis vol schoolvriendjes en een met eindeloos ongestoord schrijven, afspraken met vrienden en tijd met mijn nieuwe geliefde. En een hele voorraad aan wat het nieuwe goud is als je kinderen hebt: stilte. Nu, bijna anderhalf jaar nadat ik begon met co-ouderen, ben ik in staat ervan te genieten en voelt het niet meer zo schizofreen als in het begin, maar stiekem ben ik altijd aan het aftellen.”

 

Tijd voor jezelf

“Er zijn natuurlijk ook mensen zoals ik (M) die de regelmatige afwezigheid van kinderen vanaf het begin al een prettige bijkomstigheid vinden. Inmiddels zijn mijn kinderen het huis uit, maar om eerlijk te zijn vond ik het na mijn scheiding dertien jaar geleden heerlijk om een paar dagen voor mijzelf te hebben. Tot drie uur ’s nachts doorschrijven omdat ik nou eenmaal inspiratie had? Check. Uitslapen tot elf uur ’s ochtends? Heerlijk. Uit eten met vriendinnen zonder oppas te hoeven regelen? Een uitkomst. In de dagen zonder kinderen laadde ik me helemaal op om weer als een herboren moeder klaar te staan in de dagen dat ze er waren. Ik durf zelfs te zeggen dat een van de voordelen van gescheiden zijn is dat je twee levens kunt leiden: een als gemotiveerde, opgeladen, bijgeslapen moeder en een als vrije, onafhankelijke vrouw.”

 

‘Doe wat je leuk vindt’

Het zou heel jammer zijn als je je tijd laat vergallen door schuldgevoelens omdat je het best prettig vindt zonder kinderen. Of als je gedurende je tijd zonder kinderen alleen maar kunt denken: waren ze maar hier. In dat geval is er niks mis mee om een beetje cognitieve gedragstherapie op jezelf los te laten. Plan van tevoren al die activiteiten in waar je zo naar verlangt als je tot over je oren in het kindergebeuren zit. Al is het maar uitslapen. Of harde muziek draaien. Spontaan ’s avonds de deur uitgaan omdat een vriendin belt. Kijk niet de hele tijd naar hun foto’s, ruik niet de hele tijd aan hun kleertjes in de wasmand en doe de deuren van hun kamers dicht zodat je niet naar hun lege bedjes hoeft te kijken. Focus op de voordelen. Want die zijn er. Heus.”

 

Hotel Hartzeer, Susan Smit & Marion Pauw, Lebowski, € 19,99

Meer over dit onderwerp? Op hotelhartzeer.nl/behandelkamer kun je jouw eigen ervaringen met liefdesverdriet (anoniem) delen en vragen stellen aan Susan en Marion.