Alles wat je moet weten over sterilisatie

Overweeg je sterilisatie, dan ben je zeker niet de enige: in Nederland is bij 50 procent van de stellen boven de 35 jaar minstens één persoon gesteriliseerd. Wel komt het vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.

Hoe werkt sterilisatie bij mannen?

Hierbij worden beide zaadstrengen doorgeknipt en afgebonden, waardoor de zaadcellen nog wel worden aangemaakt, maar ze het eitje van de vrouw niet meer kunnen bereiken. Als regel gebeurt dat poliklinisch onder plaatselijke verdoving. De ingreep kan uitgevoerd worden door iedere arts die daarin is getraind; vaak is dat een uroloog of chirurg, maar ook sommige huisartsen, gynaecologen en artsen verbonden aan een instelling voor anticonceptie, seksualiteit en abortushulpverlening voeren de ingreep uit.

Mannen wordt geadviseerd om tot vijf dagen na de sterilisatie geen zware inspanning te verrichten, zodat de wondjes goed kunnen genezen. Ook moet er in de eerste maanden nog wel anticonceptie gebruikt worden, omdat na de sterilisatie nog zaadcellen aanwezig kunnen zijn tijdens zaadlozing. Na ongeveer drie maanden wordt er gecheckt of er echt geen zaadcellen meer aanwezig zijn. En ja, dan zijn voorbehoedmiddelen niet meer nodig.

Lees ook
Anticonceptie na zwangerschap: dit zijn de mogelijkheden >

Is het definitief?

Wat veel mensen niet weten, is dat de term ‘definitief’ betrekkelijk is. Want ondanks dat sterilisatie heel betrouwbaar is, kan het zijn dat de zaadleiders zich herstellen – hoe jonger de man is, hoe groter de kans op spontaan herstel. Daarbij kan je er ook niet zo één, twee, drie voor kiezen om je te laten steriliseren: de huisarts beoordeelt of je partner er serieus over heeft nagedacht en beslist (na naar z’n leeftijd, relatie en leeftijd van jullie kinderen te hebben gekeken) of-ie op gesprek mag bij een uroloog.

En wat nu als je man spijt heeft? Dan is er een hersteloperatie mogelijk, maar helaas niet voor iedereen. In principe geldt: hoe korter de operatie geleden is, hoe meer kans dat een hersteloperatie slaagt.

Hoe werkt sterilisatie bij vrouwen?

Bij (laparoscopische) sterilisatie van een vrouw worden de eileiders middels een kijkoperatie via de buikwand, onder narcose, afgesloten. Daardoor kunnen de zaadcellen en de eicel niet meer samenkomen. Meteen na de sterilisatie kan je last krijgen van buikpijn of bloedverlies. Duurt dit langer dan een week, neem dan contact op met het ziekenhuis. Ook als je veel bloed verliest of koorts krijgt.  

Goed om te weten: toch bestaat ook hier een kleine kans op een zwangerschap, maar de redenen hiervoor zijn verschillend: het ringetje die geplaatst wordt kan van de eileider afglijden. Ook kunnen de eileiders weer aan elkaar groeien waardoor er opnieuw een doorgang ontstaat voor de zaadcellen. 

Heb je spijt?

Dan is het in enkele gevallen mogelijk om de sterilisatie ‘ongedaan’ te maken. Door een kijkoperatie kunnen de ringetjes worden verwijderd waarna wordt gekeken of de eileiders te herstellen zijn. Als je eileiders ook zijn dicht gebrand bij je sterilisatie, is de kans op een succesvolle operatie kleiner. Na een succesvolle hersteloperatie heb je 40 tot 85 procent kans op een zwangerschap. Wel is de kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap na een hersteloperatie helaas groter. 

Bron: Zorginstituut Nederland