Kinderen en internet: dít zijn de valkuilen volgens een deskundige

Sarah Hijmans is producent en eindredacteur van MediaMasters, een serious game over de kansen en gevaren van (digitale) media.

Hoe veilig is het internet eigenlijk voor kinderen?

Sarah: ‘Het internet biedt veel kansen en mogelijkheden, maar net als in de echte wereld brengt het ook risico’s en gevaren met zich mee. Een paar bekende voorbeelden daarvan zijn cybercriminaliteit, zoals phishing (een vorm van internetfraude), privacyschending door bijvoorbeeld het ongewenst delen van foto’s, nepnieuws en grooming (digitaal kinderlokken). Daarnaast zijn kinderen enorm vatbaar voor reclames en influencers. Ze weten vaak niet dat teksten als #spon en ‘mede mogelijk gemaakt door’ betekenen dat het om reclame gaat.

Wat kinderen gelukkig steeds vaker weten, is dat ze hun socialmediaprofielen moeten afschermen. Maar iets als phishing is voor kinderen – en ook veel volwassenen – een stuk moeilijker te herkennen. Cybercriminelen worden steeds slimmer en versturen mails die niet van echt te onderscheiden zijn. Stel, Netflix mailt dat je gegevens moet invullen, omdat je abonnement anders verloopt, dan ben je misschien toch geneigd om zonder nadenken op een link te klikken. Het belangrijkste advies aan kinderen is: dubbelcheck of het klopt. Mensen kunnen zich op internet anders voordoen dan ze zijn. En met moderne technieken, zoals deepfake, kun je tegenwoordig heel mooie dingen maken die niet echt bestaan. Dus check of een afzender van een mail echt is, check of een link naar de juiste website gaat, check het profiel van iemand die je online hebt leren kennen: zijn die foto’s niet gewoon van internet geplukt?’

Lees ook
‘Hoe moet ik mijn kinderen opvoeden in het gebruik van een smartphone?’ >

Wat leren kinderen door MediaMasters?

‘MediaMasters is een serious game dat kinderen meesleept in een spannende fictie verhaallijn. Ondertussen leren ze van alles over mediagebruik, van gamen tot TikTok en virtual reality. Deze week lieten we op een school twee filmpjes zien waarin iemand een liedje zingt. Het ene filmpje was echt en de ander maakten we met de app Wombo, waarmee je een selfie kunt laten bewegen. Het verbaasde me dat kinderen razendsnel doorhadden welk filmpje nep was. En dat is fijn, want de volgende keer herkennen ze de techniek en weten ze sneller dat er iets niet klopt. We merken dat kinderen steeds eerder in aanraking komen met (mobiel) internet. MediaMasters is gemaakt voor kinderen in groep 7 en 8, maar we horen van leraren dat er zelfs in groep 5 en 6 al behoefte aan is.’

Hoe kunnen ouders internet voor kinderen veiliger maken?

‘Om te voorkomen dat kinderen zomaar dure aankopen op internet doen, is het natuurlijk handig om hun account niet te koppelen aan je creditcard. Stel op YouTube en Google ouderlijk toezicht in zodat je kind beschermd is tegen 18+ content. Maar nog veel belangrijker is het om met je kind in gesprek te gaan. Als je interesse toont, komen ze sneller naar je toe als ze iets verwarrends zien of meemaken. Een goed voorbeeld daarvan is de Netflix-serie Squid Game. Doordat de kijkwijzerindicatie eerst niet klopte, hebben veel kinderen de schokkende beelden gezien. Praat daarover met je kind. Tot slot raad ik aan om sámen lol te hebben met media. Speel die favoriete game van je kind, scrol samen door TikTok of kijk naar een influencer. En vraag eens: denk je dat deze influencer die shampoo nu écht zo lekker vindt of zou het reclame zijn? Dat is de meest natuurlijke manier om alle risico’s en valkuilen te bespreken. En als je meegaat in het enthousiasme van je kind, kun je zelf ook veel leren en ontdekken.’

Meer Kek Mama? Neem nu een abonnement en profiteer van leuke aanbiedingen!