‘Klassenouder zijn? Dat doe ik nóóit meer’

01.09.2022 13:30
leukste knutsels oud en nieuw Beeld: Getty Images

Helpen op school? Deze ouders steken geen vinger meer uit – en daar wordt iedereen beter van.

Nieuwe school, nieuwe kansen. Na jaren klassenmoederschap op de oude basisschool van haar zonen (11, 9 en 7), beschouwde Anoushka (37) het als een eer dat de coördinator van de verrijkingsgroepen op de nieuwe school haar vroeg de pluslessen rekenen te verzorgen.

Anoushka: “Het was me op het lijf geschreven, als wiskundelerares in ruste – want ik ben al jaren thuisblijfmoeder. Bovendien leek het me dé manier om na onze verhuizing de nieuwe school en klasgenoten van mijn kinderen te leren kennen.” Na een ferme handdruk die de samenwerking bezegelde, wilde Anoushka net het klaslokaal uit stappen, toen de coördinator haar nog snel een paar A4’tjes in de handen drukte: een Verklaring Omtrent Gedrag. “‘Formaliteitje,’ zei ze erbij. ‘Je hoeft hem alleen even te laten tekenen bij de gemeente. Maar dat weet je wel, met jouw ervaring als hulpouder.’ Nou eh, dat wist ik dus niet; op de vorige school was er nooit naar gevraagd.”

VOG

Toen Anoushka het papierwerk nader bekeek, sloeg de schrik haar om het hart. “Want zo’n verklaring krijg je alleen zonder strafblad. En wat niemand zou verwachten: dat heb ik. Rijden onder invloed. Eenmalig, onbezonnen, nog voordat ik kinderen kreeg. Megaveel spijt van. Maar ja, wel een nacht in de cel en een fikse boete, wat geregistreerd staat bij Justitie. Leg dat maar eens met droge ogen uit, op de nieuwe school van je nageslacht.”

Met een stalen gezicht startte Anoushka toch haar lessen. “Ik kon moeilijk afhaken nu de hele verrijkingsklas al was samengesteld. Eén keer kreeg ik een mailtje of ik nog aan de VOG wilde denken. Maar toen ik dat negeerde, kraaide er geen haan meer naar. Inmiddels weet ik dat die eenmalige actie waarschijnlijk geen invloed heeft op het krijgen van een VOG in het onderwijs. Maar hoe graag school ook wilde dat ik dit schooljaar weer zou helpen; ik heb vriendelijk bedankt voor de eer. Ik weet heus wel dat de veiligheid van de kinderen door mij niet in het geding komt, maar ik neem liever het zekere voor het onzekere. Ik laat mijn strafblad graag veilig in de vergetelheid.”

Hulpouder

Hulp van ouders, het is keihard nodig, roepen basisscholen al tijden. Juist nu steeds minder ouders het gecombineerd krijgen met werk en overvolle agenda’s. Ouders díe helpen – volgens onderzoek toch nog meer dan de helft – hebben een uitgesproken voorkeur voor het begeleiden van uitstapjes, klassenouder zijn en helpen tijdens de feestdagen.

Behalve Wendy (40) dan, want die doet dat laatste nóóit meer. Wendy: “Door mijn hectische baan kon ik zelden aanwezig zijn bij het versieren op school, of taxiën tijdens klassenuitjes. Maar één ding lukte altijd, en dat was koken voor de kerst- en paasdiners.

Mijn dochters zijn inmiddels tien en twaalf, en tot dit schooljaar had ik sinds hun kleutertijd geen diner gemist. Dan pakte ik uit met alles wat ik in me had, om mijn afwezigheid in de rest van het jaar in één klap goed te maken. Paasbrioches, zelfgemaakte sushi, kiprendieren en halal, gluten-, lactose- en suikervrije snacks; ik draaide er mijn hand niet voor om. Twee hele dagen kneedde, bakte en stapelde ik de mooiste culinaire kunstwerken in elkaar, waarvoor de juf al snel een centrale plek vrijhield op het buffet.”

Konijnenoren

Vorig jaar begon ze tegen middernacht nog aan de paashaasbroodjes met oren van zalm en komkommer voor het paasontbijt, toen Wendy erachter kwam dat de zalm een beetje merkwaardig rook. “Hij was niet over datum, en met alleen komkommer zou geen kind ervan eten. Dus waagde ik de gok, vouwde er een cellofaantje omheen, en presenteerde mijn baksels acht uur later in de groepen 5 en 7.”

Drie uur later rinkelde de telefoon: haar beide dochters waren ziek. Plus de halve groepen 5 en 7. Wendy had de link al snel gelegd. “Zeker toen mijn oudste dochter van boven de toiletpot riep: ‘Trouwens mam, die konijnenoren waren echt vét goor.’ De volgende dag waren de meeste kinderen weer beter, dus ik heb wijselijk mijn mond gehouden.”

Lees ook
Opvoedbloopers: ‘Zat ik daar, onze zoon te voeden met een slagroomspuit’ >

‘Is het nu eens klaar!’

Was Antoinette (43) maar zo discreet, zegt ze. “Ik kan me nauwelijks nog met goed fatsoen vertonen op de school van mijn jongste.” Nadat haar oudste zoon – inmiddels een brugklasser – zijn hele basisschooltijd aanliep tegen leerkrachten die vroegen of hij misschien ADHD had, was haar lontje op dat vlak naar eigen zeggen ‘nogal kort’. “Ik had hem uitgebreid laten testen, en hoewel daar geen enkele aanwijzing voor ADHD uitkwam, of wat voor bijzonderheid dan ook, blééf school met diagnoses smijten.” Omdat de jongste, nu in groep 7, nog maar tweeënhalf jaar te gaan had op school, slikte ze haar ergernis in en bleef ze zich vrolijk aanmelden als klassenmoeder.

“Tot de kerstviering, vorig jaar. De kinderen hadden net het diner achter de rug, en ik had geholpen. Al die tijd hadden ze zich voorbeeldig gedragen. En nu moesten ze ook nog in het gareel om keurig de optredens van elke klas te bekijken.” Tegen de tijd dat haar zoon op het podium stond, was het eind van zijn concentratieboog wel bereikt, zegt ze. “Waar de hele klas, keurig in het gelid, Gloria in excelsis deo zong, stond mijn kind gekke bekken te trekken naar het publiek.

‘Heb je je weleens afgevraagd of hij misschien iets in het spectrum van ADHD heeft?’ fluisterde de juf, die naast me zat, in mijn oor. Toen ging het licht uit. ‘Is het nu potdorie eens klaar!’ gilde ik. Harder dan ik wilde – niet in de minste plaats doordat de microfoon van de schooldirecteur, pal naast ons, nog openstond. De kinderen vielen stil, op de trappen van de aula – een provisorische tribune – ontstond geroezemoes.

Snel stond de juf op, kondigde de volgende klas aan, en zat de rest van de voorstelling zwijgend naast me. Mijn klassenmoederschap heb ik dat schooljaar keurig afgemaakt, maar onder een hoogst ongemakkelijke spanning. Tegen de tijd dat de zomervakantie aanbrak besloot ik dat ik al die jaren op school zo veel had geholpen, dat ik voortaan nooit meer hoefde.”

Chaos in het pretpark

Het zijn natuurlijk ook nogal wat verantwoordelijkheden die je krijgt als hulpouder. Met drie kinderen onder de vijf was Mia (35) wel wat gewend, dacht ze. Maar toen ze tijdens het eerste schoolreisje van haar zoon opeens zeven kleuters onder haar hoede moest nemen, kreeg ze het behoorlijk voor haar kiezen.

“De juf gaf me het groepje met de drukste kinderen, onder wie mijn zoon. ‘Dat red jij wel hè?’ knipoogde ze. Ja, goeie grap: de meesten kende ik van speeldates bij ons thuis. Wanneer ik het liefst wijn in mijn koffiebeker goot, om de chaos nog een béétje te kunnen handelen. Datzelfde gajes in toom houden in een pretpark, terwijl ze stijf stonden van de adrenaline; ik hield mijn hart vast.” Terecht, zo bleek: al in het eerste uur was ze een van haar kleuters kwijt. “Heel Duinrell rukte uit om hem te lokaliseren, waarna ik hem een uur later zelf terugvond in de ballenbak, waar we het schoolreisje waren begonnen.” Dat nooit meer, dacht Mia.

“Het verbaasde me überhaupt dat school me nog vertrouwde als begeleider op het tripje van groep 2.” Vastberaden nu nooit meer iemand aan zich te laten ontsnappen, pakte ze een marker vóór de bus vertrok en kalkte haar 06-nummer goed zichtbaar op de onderarmpjes van haar ‘gang’. “Briljant idee, vond ik zelf. En zo bleek, want het reisje verliep gesmeerd, zonder verloren kinderen.” Tot ’s avonds een van de ouders belde. “Welke stift ik had gebruikt op zijn zoon, vroeg hij. Rond mijn nummer was een vuurrode zwelling ontstaan; vast een allergische reactie.

Toen ik de volgende ochtend schuldbewust terugbelde om te vragen hoe het ging, bleek dat het jongetje de halve avond op de huisartsenpost had gezeten. Mijn twee eerste schoolreisjes, twee keer een mislukking: ik bedenk me wel tien keer voordat ik nog een keer help op school.”

Rolpatronen doorbreken

En dan moet je het ook nog maar zien uit te houden met de medeouders, ondervond Marco (47), vader van drie dochters (10, 7 en 5). “Ik dacht: ik doorbreek eens wat rolpatronen. Mijn vrouw werkt fulltime en met mijn twee zorgdagen doordeweeks kon ik makkelijk een handje helpen.” Tot vreugde van niet alleen zijn dochters, maar ook de hulpmoeders op school. Het gegiechel en geflirt was alleen van korte duur toen ze merkten dat Marco zich ook graag mengde in het decoreren van de klassen tijdens themaweken.

“Aanvankelijk lieten ze me nog wantrouwend mijn gang gaan. Ik zag ze denken: kerels, die weten toch niets van styling en feng shui? Nou, ik heb ons hele huis ingericht, en de grootste binnenhuisarchitecten zijn mannen. Ik zou ze weleens een poepie laten ruiken.” Dat kon Marco meteen op zijn buik schrijven. “Bij elke paddenstoel die ik op de herfsttafel plaatste, voelde ik de groep moeders verder verstarren. ‘Die kan beter dáár’, siste een moeder ten slotte. Ze griste een hertje uit mijn handen, herschikte mijn paddenstoelenopstelling en stelde voor dat ik maar even koffie ging halen voor het gezelschap.” Met Sinterklaas besloot hij het nog een kans te geven. “Maar toen de pietenpetjes die ik op het raam had geplakt na een toiletbezoek allemaal verplaatst bleken naar de wand, was ik er klaar mee. Prima hoor, dat doorbreken van rolpatronen, maar als ik óóit nog een stap zet in het leslokaal, is het om mijn kinderen te brengen of halen – en in het uiterste geval een toneeldecor te zagen.”

‘Wanneer komt iemand míj helpen?’

Anne (35) snapt het hele concept hulpouder hoe dan ook niet. “Ik vind het waanzin: ik betaal schoolgeld en mijn kind is leerplichtig. Hoezo moet ik ook nog komen helpen, naast mijn werk? Natuurlijk kan ik best een keertje tijd maken voor een ritje naar de kinderboerderij of een ochtend luizenpluizen. Maar ik vertik het. Ik snap best dat sommige ouders het leuk vinden om hun kind op school ‘in actie’ te zien, maar ik heb al genoeg actie ná schooltijd. Ik ben al blij dat ik dát leven rond krijg met drie kinderen; wanneer komt iemand míj eens helpen?”
Dit artikel stond eerder in Kek Mama. 

Lees elke maand de mooiste verhalen, meest herkenbare columns en de leukste tips voor jou en je kids. Abonneer je nu op Kek Mama en krijg tot 45% korting.